Vervolg waterschade
Aardappelproblemen klinken door in bewaring
De nacht van 30 op 31 augustus zal bij veel boeren in het zuidwesten van Nederland lange tijd vers in het geheugen blijven liggen. In korte tijd viel een enorme hoeveelheid regen, tot ruim 100 millimeter. Het akkerbouwgebied in de Biesbosch en omringende regio's kregen het zwaar te verduren. Eind oktober ligt een groot gedeelte van de aardappelen inmiddels in de bewaring. Maar, de zorgen zijn nog niet over.
Voor het tweede jaar op rij kregen akkerbouwers in het Brabantse Land van Heusden & Altena met overmatige regenval te maken. Een strop voor alle gewassen. Niets bleek bestand tegen het water. Direct kwamen problemen aan het licht, waaronder de lage afvoercapaciteit van het slotennetwerk en de gemalen. Dat schade onherroepelijk zou zijn werd al snel duidelijk nadat veel percelen langer dan 24 uur onderwater stonden.
1 september sprak Boerenbusiness met akkerbouwer Tjerk de Regt uit Hank. Rond zijn bedrijf viel 90 millimeter regen. Maandag 19 oktober rooide hij de laatste aardappelen. ‘Op de hoog gelegen percelen rond mijn bedrijf schat ik dat 10 tot 20 procent weggerot is’, laat hij weten. ‘Op de laaggelegen plekken loopt dat op tot 50 procent. Opbrengsten in onze regio verschillen van 15 tot 55 ton per hectare. Dat is wat ik van collega’s hoor. Een enkel perceel zal helemaal niet gerooid worden.’
Akkerbouwers hebben hun aardappelen zo lang mogelijk in de grond laten zitten, om zo min mogelijk rot naar binnen te rijden. De Regt durfde gezien het weerrisico niet langer te wachten. ‘Er moet hier nog veel gebeuren vind ik. Gemiddeld zijn we een maand later begonnen met rooien’, zegt hij. ‘De grond is nu nat en vet. Het rooien gaat moeizaam. Een bijkomend nadeel is dat veel grond mee naar binnen komt. De wondhelingperiode is veel langer. Voor het eerst sinds jaren moet ik weer volop met kachels aan de slag.’
Tussen de verschillende rassen zijn verschillende degradaties in rot te bespeuren. Bekend is dat Agria zeer gevoelig is. Maar, de ligging van het perceel heeft hier ook veel mee te maken. De Regt bemerkt dat zijn Melody’s het relatief goed hebben uitgehouden, net als het ras Challenger. Vorig jaar viel in hetzelfde gebied namelijk ook ruim 100 millimeter. Toen sprongen deze rassen er ook positief uit.
Nu de aardappelen achter de planken liggen zijn de zorgen niet over. Want, hoe houdt het product zich de komende maanden? De Regt levert zijn fritesaardappelen normaal in april af maar, nu moet een slag om de arm worden gehouden. Er zitten altijd wel rotte knollen in de partij. Gevreesd wordt dat deze probleempartijen boven de markt blijven hangen. Dat is niet alleen in de noordwest hoek van Brabant het geval, maar ook in Zuid-Holland en Zeeland. Die problemen zijn veelal afkomstig van regen die later in september viel. Afland zijn maar weinig zaken gedaan, ondanks wat eerder werd gedacht.
Enig lichtpuntje is er wellicht voor telers die wel kwalitatief goede partijen binnen hebben liggen. Wanneer probleempartijen noodgedwongen een andere bestemming moeten vinden – bijvoorbeeld voor vlokken – kan de vraag naar kwaliteit bij verwerkers toenemen.
Naast het bewaarseizoen hebben de Brabantse akkerbouwers ook nog zorgen om het waterschap. Er is inmiddels toezegging gedaan dat de werkgroep met LTO-leden in de regio een hogere status krijgt en de problematiek een hoge prioriteit. In januari moet een plan gepresenteerd worden hoe in de toekomst dergelijke problemen kunnen worden voorkomen. Voor daadwerkelijk actie wordt ondernomen zijn we echter anderhalf tot twee jaar verder, zo is de gedachte.
‘Het waterschap geeft ons de garantie dat buien tot 60 millimeter af te voeren zijn met de huidige middelen’, aldus De Regt. ‘Daarboven geen garanties. Dat maakt boeren in deze regio een loterij. Momenteel wordt het water in onze polder door 16 kilometer aan sloten afgevoerd. En dat terwijl de Bergse Maas hemelsbreed 1.500 meter verderop ligt. Het gemaal daar is echter buiten gebruik. Wij zien graag dat deze terug in werking wordt genomen. Daarvoor zijn na de problematiek in 2014 al plannen gepresenteerd. Alle bedrijven in het gebied willen meewerken aan een oplossing die hun oogst veilig kan stellen.'
Niels van der Boom
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
