Zorgen om oververhitte uienoogst terecht?

Verschillende uienzaadleveranciers hebben gedurende de extreem warme periode waarschuwingen verzonden met het advies om in de koele uren van de dag te laden, of om zelfs helemaal te stoppen. Dat zit niet in de aard van het beestje, waardoor toch veel uien bij hoge temperaturen zijn binnengereden. Welke gevolgen die hebben op het gewas is zo vroeg in het bewaarseizoen niet met zekerheid te zeggen. Eerste signalen wijzen uit dat het meevalt, al kan in de tweede helft van het bewaarseizoen nog een verrassing komen.

‘De uien hebben dit jaar een zeldzaam mooie kleur. Die hebben we in jaren niet zo gezien’, zegt André Boot van Hazera. De kwaliteit van de uien die op dit moment worden verwerkt is goed. Verwerkers draaien met zeer weinig tarra. Of er wederom partijen met koprot zijn is nu nog niet te zeggen.’ Boot komt op sommige plekken wel partijen met fusarium tegen. ‘Het gaat dan om de gebieden waar tijdens het groeiseizoen grote hoeveelheden water vielen. Meer dan 200 millimeter. De grond sloeg finaal dicht, waardoor fusarium goed gedijt. Telers die hebben geschoffeld om lucht in de grond te brengen hebben daar zeker goed aan gedaan, maar dat is niet in alle gevallen gebeurd.’

In Flevoland en de noordelijke teeltgebieden ziet Mees de Lorm, van zaadhuis Seminis, weinig problemen met fusarium voorbijkomen op dit moment. ‘Door het mooie weer hebben de uien lang op het zwad kunnen liggen, wat goed is om fusarium te bestrijden.’ Gevolgen van het extreem warme weer in september ziet De Lorm in zijn werkgebied nog niet voorbijkomen maar, het is nog vroeg in het seizoen. ‘Het is belangrijk hoe ver het gewas is afgerijpt. Dit jaar was het loof al ver afgestorven, waardoor de huidkwaliteit goed was. Slacht je een groen gewas af, dan heb je meer huidproblemen omdat deze niet is afgerijpt. Wel was het devies direct na inschuren te ventileren vanwege de producttemperatuur. Daar is gehoor aan gegeven.’

Temperaturen van 30 graden of meer hebben naar verluidt niet tot zonnebrand in uien gezorgd. Een probleem dat vooral van plantuien bekend is. ‘In juli kan het om 10 uur ’s ochtends al 30 graden zijn, en dat de hele dag’, zegt De Lorm. ‘Eind september is het bijvoorbeeld tussen 2 en 5 zeer warm. Daarna koelt het weer af. Ook de UV-straling ligt lager.’ Dat beeld ziet Boot ook. ‘We weten dat je voor zonnebrand een bepaalt aantal joule per vierkante centimeter moet hebben. Dat was in september niet aan de orde.’

Toch is de uienspecialist voorzichtig. ‘De huidvastheid gaat door het warme weer achteruit. Zeker bij gevoelige rassen. Deze uien zijn soms een extra vel kwijtgeraakt en dat maakt ze zeer gevoelig. Hier moet je dan ook het bewaarregime op aanpassen. Dit betekent niet te ‘scherp’ drogen met een lage RV. Pas je de bewaarmethode niet aan, dan kun je later voor verrassingen komen te staan wanneer ze worden uitgeschuurd. Kijk naar je gewas, tel het aantal rokken en anticipeer hierop.’

Zowel in het zuiden van Nederland als in België is de uienoogst nagenoeg volledig afgerond. In Flevoland – en dan met name de Noordoostpolder – maar ook in Noord-Nederland zijn nog wel percelen met uien te vinden. Sommige zijn nog niet gerooid omdat het eerst moet regenen. Beregenen is niet altijd een optie. Een enkeling wacht op een verbetering van de aflandprijzen en laat zijn uien in het zwad liggen. De vraag is echter of dit ter vergeefs is, nu de handel in droog uit de bewaring is opgestart.