Column Edin Mujagic
Statistische appels en peren misleiden de boel
De Amerikaanse economie is in het derde kwartaal van dit jaar gegroeid met 3,9 procent. Dat is 0,4 procentpunt méér dan eerder werd gedacht. Het gaat hier om de tweede schatting van de groei, vandaar het verschil. Na de eerste schatting krijgen de Amerikaanse statistici namelijk nieuwe informatie die ze gebruiken om de eerste schatting te verbeteren. Een kwartaal eerder dikte de Amerikaanse economie 4,6 procent aan. Daarmee zijn de afgelopen twee kwartalen twee sterkste kwartalen wat de groei betreft sinds 2003.
De verleiding is groot om als inwoner van de eurozone nu nóg somberder te worden. Immers, in de VS spant het erom of de groei net iets onder of boven 4 procent uitkomt en in de eurozone perst de economie met veel moeite 0,2 procent groei uit in het derde kwartaal. Tussen de twee cijfers lijken lichtjaren te zitten. Lijken, want dat is niet het geval. De verschillen zijn namelijk veel kleiner.
De verklaring schuilt in de manier waarop Amerikaanse en Europese statistici te werk gaan. Het verschil in aanpak maakt het mogelijk dat je bij een groei van 3,2 procent van de Amerikaanse economie en 0,8 procent in de eurozone toch kunt zeggen dat beide economieën even hard groeien.
Hoe hard een economie is gegroeid kan een statisticus weergeven door te berekenen hoe hoog de groei is geweest vergeleken met een eerdere periode, bijvoorbeeld een kwartaal eerder of met hetzelfde kwartaal een jaar eerder, of door het te annualizeren zoals een statistische methode heet.
Wie voor de eerste optie kiest, meldt bijvoorbeeld dat de economie met 0,5 procent is gegroeid vergeleken met een kwartaal eerder. Dit is hoe de Europese statistici economische groei rapporteren. Hun Amerikaanse collega’s zweren echter bij het annualizeren van cijfers. Dat komt er in feite op neer dat je de groei ten opzichte van een kwartaal eerder vermenigvuldigt met 4. Waarom 4? Omdat een jaar vier kwartalen kent. Een zo verkregen cijfer zegt hoeveel de economie in één jaar zou aankomen als die in de volgende drie kwartalen net zo hard blijft groeien als in het kwartaal waar het over gaat.
Wat betekent dit in feite? Het betekent dat we zo een cijfer over economische groei uit de VS altijd grofweg door vier moeten delen om de economische groei in de VS en de eurozone met elkaar te kunnen vergelijken. Doen we dat niet, dat vergelijken we 3,9 procent groei in de VS met 0,2 procent groei in de eurozone en dat zijn de spreekwoordelijke appels en peren.
Om de economische prestaties te vergelijken moeten we dus het Amerikaanse cijfer delen door 4 óf, als alternatief, het Europese cijfer vermenigvuldigen met 4. Dan zien we dat waar de economie van de eurozone in het derde kwartaal met 0,2 procent is gegroeid, de Amerikaanse economie met 0,9 procent is aangedikt (of 3,9 procent in de VS en grofweg 0,8 procent in de eurozone). Nog steeds een groot verschil, maar veel minder dan voorheen.
Pakken we de cijfers over economische groei in de verschillende landen van de Europese Unie in het derde kwartaal erbij en passen we één van de twee opties van hierboven, dan blijkt dat de Poolse economie maar ook die van Roemenië harder zijn gegroeid dan de Amerikaanse. En de Griekse economie deden het in het derde kwartaal maar ietsje slechter dan de Amerikaanse economie.
In het tweede kwartaal, toen de Amerikaanse economie dus nog harder groeide dan tussen juni en oktober, deden de eurolanden Estland, Ierland en Malta het gewoon beter en bij de groei van de economieën van Slovenië en de VS moet er foto-finishtechnologie aan te pas komen om te achterhalen wie het beter deed. Tot slot nog even de eerste drie maanden van dit jaar: in die periode deden dede álle eurolanden het gewoon veel beter dan de VS als we appels en appels en peren met peren vergelijken.
Edin Mujagic
Monetair econoom en DCA analist rentemarkt
Edin Mujagic
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.