De tienjarige rentes voor veel eurolanden is deze week (dieper) onder de 1 procent gezakt. Dé reden is de verwachting dat de ECB met een maatregel zal komen. Volgende week horen we meer erover van de centrale bank.
De tienjarige rentes voor Nederland (0,83 procent), Finland (0,79 procent), Oostenrijk (0,86 procent) en zelfs België (0,95 procent) en Frankrijk (0,99 procent) zijn onder die psychologische grens gedoken.
De oorzaak is te herleiden tot d Europese Centrale Bank (ECB) in Frankfurt. De baas ervan, Mario Draghi, zei deze week in een toespraak dat de ECB er alles aan zal doen de inflatie aan te jagen. Omdat de ECB alles wat voor dat doel in te zetten is al ingezet heeft, zo staat de officiële rente bijvoorbeeld inmiddels op 0,05 procent, is het enige wat nog overblijft op grote schaal staatsobligaties van de eurozone opkopen. Op die manier pompt de ECB vers geld in de economie waardoor, zo hoopt de bank, de vraag zal stijgen en de prijzen uiteindelijk ook.
Nu is het zo dat verwachting dat de inflatie zal stijgen de langetermijnrentes juist omhoog duwt. Waarom dan die forse daling? In de eerste plaats omdat als de ECB staatsobligaties gaat opkopen, dat onmiddellijk zal gebeuren en er veel geld mee gemoeid zal zijn. Met andere woorden, de vraag naar staatsobligaties van de eurolanden kan wel eens op korte termijn fors stijgen. Beleggers anticiperen daarop en hamsteren het schatkistpapier uitgegeven in hoofdsteden van Riga to Rome in de hoop dat straks, tegen een hogere prijs, te verkopen aan de ECB.
In de tweede plaats zijn veel beleggers overtuigd dat de ECB het niet zal toestaan dat de waarde van de staatsobligaties van de eurolanden zal zakken en zien ze die obligaties dan ook als een veilige haven in deze economisch en financieel turbulenten tijden.
Tot slot zijn veel beleggers er niet van overtuigd dat de ECB erin zal slagen de inflatie aan te jagen. De inflatieverwachtingen onder beleggers voor de komende jaren zijn zeer laag en is er dus geen enkele reden voor de langetermijnrente om nu, anticiperend op die hogere inflatie, te stijgen. Merk wel op dat wanneer de inflatie begint te stijgen en de economische groei toeneemt, dit zeer snel kan veranderen. Veel beleggers zouden dan wel eens ineens wél kunnen vrezen voor inflatie. In die situatie kunnen de langetermijnrentes wel eens behoorlijk en rap stijgen. Vergeet niet dat wanneer de economische situatie gaat normaliseren – en dat gaat vroeg of laat gebeuren want je moet wel erg zwartgallig zijn om te verwachten dat deze crisis in tegenstelling tot alle voorgaande crises eeuwig zal duren – ook de langetermijnrentes zullen normaliseren. Voor landen als Duitsland en Nederland is 4,5 of 5 procent een normale tienjarige rente, rentestanden die we vóór de huidige crisis hebben gehad.
Of en wanneer de ECB op grote schaal staatsobligaties gaat opkopen, daarover kunnen we volgende week al meer duidelijkheid krijgen wanneer de ECB vergadert over monetair beleid.
Maar voordat het bestuur ervan bij elkaar komt, krijgen we maandag eerst te horen hoe de Amerikaanse industrie draait. Dat is doorgaans een cijfer waar beleggers naar uitkijken. Op dinsdag staat er niet veel spannends op de macro-economische agenda, maar dat wordt in de dagen ervan ruimschoots goed gemaakt.
Te beginnen op woensdag wanneer Eurostat bekend gaat maken hoe hoog de economische groei is geweest in het derde kwartaal. Dat is een belangrijk cijfer omdat de volgende dag, op donderdag, het bestuur van de ECB vergadert. Die centrale bank wil meer groei en hogere inflatie.
Op vrijdag tot slot komt hét cijfer waar alle beleggers in de wereld elke maand weer naar uitkijken, namelijk het aantal nieuwe banen in de Verenigde Staten. Dat cijfer zal laten zien of de Amerikaanse arbeidsmarkt verder aantrekt of juist afkoelt wat op zijn beurt cruciaal is voor het beleid van de Fed in 2015.