Gevolg Griekse verkiezingen
Euro nog zwakker, rentes eurolanden nog lager
Het zijn historische verkiezingen geworden in Griekenland op zondag. Decennialang regeerden er in Griekenland twee partijen, de sociaal-democratische PASOK en de liberaal-conservatieve Nieuwe Democratie. Daar is nu een einde aan gekomen.
De grote winnaar van de verkiezingen is Syriza, een linkse partij. Die heeft net geen absolute meerderheid gekregen in het Griekse parlement. De partij kan nu aan de slag. En dat wordt lastig, omdat Syriza iets wil wat nagenoeg onmogelijk is.
De nieuwe regeringspartij benadrukt namelijk keer op keer dat Griekenland in de eurozone moet blijven. Maar tegelijkertijd wil de partij, en daarmee is de winst binnengehaald op zondag, oude afspraken met de EU-landen wijzigen.
Die afspraken hebben betrekking op de noodleningen van bijna 250 miljard euro die Griekenland in de afgelopen jaren heeft gekregen van de andere Europese landen. In ruil daarvoor moest Griekenland beloven allerlei pijnlijke hervormingen door te voeren. De vorige regeringen gingen ermee akkoord. Syriza wil nu een einde aan hervormingen en bezuinigingen, dat het land een lagere rente betaalt op die noodleningen, dat die noodleningen later dan afgesproken afgelost worden én dat een deel ervan kwijtgescholden wordt. Veelzeggend was dat de topman van Syriza sprak over ‘het einde van het tijdperk van vernedering van Griekenland’. Hij doelde daarmee vooral op de bezoeken van de zogeheten Troika, de vertegenwoordigers van de Europese Centrale Bank, de Europese Commissie en het Internationaal Monetair Fonds. Die troika strijkt regelmatig ner in Athene om te inspecteren of Griekenland alles doet wat de troika wil dat het land doet. In de ogen van Syriza is dat een vernedering voor Griekenland, het land is een soort kolonie geworden. Tegelijkertijd wil Syriza wél dat de andere EU-landen hulp blijven geven aan Griekenland.
Dat lijkt een onmogelijke combinatie te zijn. En toch is het het meest waarschijnlijke scenario dat Syriza het wél voor elkaar zal krijgen.
Die partij zegt namelijk dat als het allemaal niet lukt, Griekenland zijn buitenlandse schulden niet zal terugbetalen. Ongeveer drie kwart van de schuld van Griekenland is in handen van de EU en het IMF. Het land zou ook als het moet de eurozone verlaten.
Hoewel de eurozone het vertrek van Griekenland nu wel aan zou kunnen zonder dat dat het einde van de euro zou betekenen – in mijn ogen zou het de euro zelfs sterker maken want de munt zou verlost zijn van de veruit zwakste schakel – zullen de andere eurolanden dat koste wat kost willen voorkomen om een aantal redenen.
In de eerste plaats omdat daarmee duidelijk zou zijn de euro geen succes is. Europese politici zien de euro als de kroon op de Europese integratie sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog. De euro moet dan ook een succes worden. Een land dat eruit stapt, staat daar haaks op.
In de tweede plaats zouden andere eurolanden maar ook bedrijven en banken uit die landen toch grote verliezen lijden. Dat zou destabiliserend werken op de economie terwijl de hoop nu juist is dat het economisch herstel van de grond zal komen.
Tot slot zou het vertrek van Griekenland uit de eurozone andere anti-euro partijen vleugels kunnen geven als ze zien dat het wel kan.
Zoals gezegd willen de andere eurolanden niet dat Griekenland eruit stapt. Dan blijft er maar weinig over dan uiteindelijk veel wijn bij het Griekse water doen ofwel veel Griekse eisen schoorvoetend inwilligen. Maar dát zullen de anti-euro partijen in andere landen óók zien. Dus hoe dan ook, nog meer onzekerheid over de toekomst van de euro en politieke spanningen binnen de muntunie lijken zo goed als zeker.
Dat op zijn beurt kan geen goed nieuws zijn voor de waarde van de gemeenschappelijke munt die dus per saldo voorlopig onder stevige neerwaartse druk zal blijven staan (een tijdelijke stijging is mogelijk afhankelijk van het Fed-beleid). En om de instabiele situatie onder controle te houden zou het niet verbazen als de ECB langer dan velen nu denken geld zal printen. Iets waardoor de rentes van alle looptijden voorlopig laag zullen blijven zo niet lager zullen worden.
Edin Mujagic
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.