Start fosfaatrechten in gevaar?

'Goedkeuring derogatie voor 2018 lukt niet'

Het zal niet lukken om het zesde actieprogramma Nitraatrichtlijn, en daarmee de derogatie, goedgekeurd te krijgen voor 1 januari 2018. Dat zegt Kees Romijn, voorzitter LTO Melkveehouderij, woensdag 14 juni op een bijeenkomst over de Internationale Melkprijsvergelijking 2016 in Etten-Leur. 

Volgens Romijn is de tijd te kort om het pakket aan mestmaatregelen, inclusief de derogatie, voor 1 januari langs de Europese Commissie en het Nitraatcomité te krijgen. In september zal staatssecretaris Van Dam in Brussel de Nederlandse invulling van het zesde actieprogramma presenteren. 

Het uitgangspunt van het nieuwe mestbeleid is een ecologische goede kwaliteit van het grond- en oppervlaktewater. De nieuwe mestmaatregelen gelden voor 4 jaar vanaf 2018. Voor 1 februari 2018 moeten boeren aangeven bij RVO of zij gebruik willen maken van de mogelijk nieuwe derogatie.

Twijfel over wetenschappelijke onderbouwing
De Tweede Kamer heeft nog niet gedebatteerd over de invulling. Dit debat had op 18 mei moeten plaatsvinden, maar werd toentertijd uitgesteld. Een nieuw debat is nog niet gepland. Wel is er een algemeen overleg gepland op 29 juni waar Van Dam in zal gaan op de inhoud en voortgang van het zesde actieprogramma Nitraatrichtlijn.

De reden van de vertraging is de twijfel over de wetenschappelijke onderbouwing van de fosfaatbemesting. 'Er is vooral discussie over het effect van fosfaatbemesting op het oppervlaktewater. Overigens is het effect van stikstof ook nog altijd niet duidelijk,' aldus Kees Romijn.

Minder technische normen
Romijn verwacht dat het zesde actieprogramma minder zal gaan insteken op technische normen, maar meer op het mestmanagement van boeren. 'Over de technische normen is nog veel twijfel. Vooral of deze voldoende wetenschappelijk zijn onderbouwd om een beleid van te maken. Ik verwacht daarom dat er gestuurd zal worden op het sluiten van mineralenkringlopen op boerenbedrijven.'

Ook wil Romijn dat de actuele gewasopbrengsten worden opgenomen in de nieuwe mestmaatregelen. 'Dat is al jaren hetzelfde, terwijl de gewasopbrengst van gras en snijmaïs jaarlijks toeneemt met 1,6 procent.'

Naar een gewasderogatie
Romijn acht het reëel dat de komende derogatie ingestoken gaat worden op de gewassen. 'Een gewasderogatie voor stikstofbehoeftige gewassen lijkt mij het meest voor de hand liggen.' Volgens de huidige derogatie mogen boeren extra stikstof uit dierlijke mest gebruiken (230 of 250 kilo stikstof per hectare in plaats van de standaard 170 kilo, periode 2014 - 2017. De belangrijkste voorwaarde, om nu meer te mogen bemesten, is dat minimaal 80 procent van het totale oppervlakte landbouwgrond bestaat uit grasland.

Invoering fosfaatrechten in 2018
De nieuwe derogatie is een voorwaarde voor de invoering van het stelsel van fosfaatrechten. Als Brussel niet voor 1 januari goedkeuring heeft gegeven voor de invoering van een nieuwe derogatie aan Nederland, dan kan dit consequenties hebben voor de invoering van de fosfaatrechten.

Romijn kan niet inschatten welke gevolgen dat zullen zijn. 'Dat zullen we moeten afwachten. De fosfaatrechten worden ingevoerd per jaargang. Als 2018 niet kan, dan wordt het 2019.'

Fosfaatreductieplan geslaagd
Romijn benadrukt dat de sector aan zijn plicht heeft voldaan. Het fosfaatreductieplan heeft de doelstelling bereikt. De productie van het melkveefosfaat bevindt zich inmiddels weer in de buurt van het plafond. Op 1 juni 2017 was de melkveefosfaatproductie ongeveer 175 miljoen kilo fosfaat. De norm is maximaal 172,9 kilo. 

Er is vooral veel jongvee afgevoerd. Het aantal koeien in Nederland is per 1 juni 1,65 miljoen. Eind 2016 was dat nog 1,7 miljoen. Romijn: 'We kunnen concluderen dat het fosfaatreductieplan is geslaagd. Dat is een hele knappe prestatie van de sector, al is de beleving van de melkveehouders daarover heel anders.'

© DCA MultiMedia.