FrieslandCampina houdt de gemoederen bezig

FrieslandCampina slaagt er de laatste twee weken in om een stevige stempel te drukken op het nieuws over de melkveehouderij. Een bezem door de samenstelling van de melkprijs, geld-voor-minder-melk, geld voor monovergisting en Gregory Sklikas die afscheid neemt. Ook in de discussie over de fosfaatrechten is Piet Boer duidelijk aanwezig. Een korte blik op de ontwikkelingen. 

Wat is er allemaal aan de hand? Een korte blik op het nieuws leert dat er opeens heel veel zaken bij elkaar komen. Voor melkveehouders een uitdaging, maar ook zuivelreus FrieslandCampina worstelt blijkbaar met de huidige situatie. In plaats van beleid op de lange termijn begint het steeds meer op brandjes blussen te lijken. 

Zo was er aan het begin van 2016 opeens een premie voor minder melk. Door de overvloedige melkproductie kreeg de zuivelaar veel meer melk dan ze kon verwerken. Gedwongen afzetten op de spotmarkt en verliezen incasseren was het gevolg daarvan. Om erger te voorkomen werd besloten om geld te gaan betalen voor minder melk. Niet veel later kwam er extra verwerking online en kon er weer opgelucht adem gehaald worden. 

Waardoor automatisch wel de vraag gesteld werd, wat gaat er volgend jaar gebeuren om herhaling te voorkomen. Geruststellende woorden kwamen er vanuit de hoek van de zuivelaar. Een A-en B-melkprijs waren sowieso geen optie om te voorkomen dat de coöperatie te lui wordt. Woorden van Piet Boer. Door alle melk tegen een zelfde prijs uit te betalen blijft het streven om voor elke liter een zo hoog mogelijke prijs te behalen. 

Misschien was het de discussie over de fosfaatrechten wel die vertrouwen gaf in minder melk. Maar dit is speculatie. In elk geval kwamen er in maart voorstellen voor de rechten. Melkveehouders konden er echter weinig mee en de melkproductie bleef in Nederland aan de maat.

Ondanks de nog altijd riante melkaanvoer slaagde FrieslandCampina er in om aan het begin van de zomer onder meer de kaasprijs te verhogen. Een seizoensgebonden daling van de melkproductie en hogere prijzen gaven wat lucht. Maar nog altijd bleef de melkproductie aan de maat, ondanks dat er het hele jaar al meer koeien geslacht worden. 

In september kwamen de ontwikkelingen bij elkaar. Brussel zette voor de zomer al een premie voor minder melk in de steigers. Niet bedoeld voor Nederlandse melkveehouders, maar ongemerkt zag de grootste verwerker van Nederland wel degelijk kansen in. LTO sorteerde voor op een slachtpremie van 500 euro per koe om de veestapel in te krimpen, maar daar kwam geen reactie op. Vrij onverwacht maakte FrielandCampina bekend de premie te willen aanvullen naar 24 cent voor het laatste kwartaal van 2016.

Wat zegt het? Uiteraard wil de zuivelaar de derogatie niet kwijt. Niet voor niets is het budget voor investeringen in fabrieken en overnames bijna verdubbeld naar 900 miljoen euro per jaar. Verlies van derogatie betekent vrij zeker minder melk van de leden in Nederland, waardoor een bedrijf als FrieslandCampina gedwongen wordt om melk te zoeken buiten Nederland. 

Door te betalen voor minder melk kan er een begin gemaakt worden met het inkrimpen van de veestapel. Ook laat het Brussel zien dat Nederland heel erg gemotiveerd is. Maar dan is er ook de vraag om het EU-geld uit de enveloppe in te zetten voor een reductie in het eerste kwartaal van 2017. Toeval of niet, daarmee wordt herhaling van 2016 voorkomen, maar is dit nu een solide businessplan?

Het antwoord komt middels de voorgestelde aanpassingen van de melkprijs. Meer weidepremie, dag seizoenstoeslag en dag kwantumtoeslag. De laatste jaren leek seizoenstoeslag door verschuivingen in seizoenen en vraag al steeds meer gedateerd, maar de andere wijzigingen geven bijna het gevoel dat het niet langer de bedoeling is dat melkveebedrijven groter worden.

De laatste aanpassing is een verschuiving van geld van ledenobligaties naar het eigen vermogen. De ledenobligaties zijn technisch gezien geld in dode hand. Daar kan het bedrijf niet aan komen. Door nog maar 10 procent naar de obligaties te schuiven kan er meer naar het eigen vermogen. De melkveehouder krijgt dit middels de nabetaling weer uitgekeerd. Want die groeit in hetzelfde tempo als de winst. Doordat FrieslandCampina niet beursgenoteerd is kan dit, omdat er immers geen rekening hoeft te worden gehouden met een notering. 

Het betekent dat een melkveehouder eerder kan profiteren van de resultaten van het bedrijf. Het past bij de wijziging van drie jaar terug. Toen werd ook gekeken hoe het geld eerder naar de melkveehouder kon en kan helpen de financiële positie te verbeteren. De nieuwe wijziging sluit daar op aan. 

Het ziet er naar uit dat er wel degelijk een duidelijke koers gevolgd wordt als het gaat om de leden. Hierbij gaat de voorkeur weer naar iets kleiner en weidegang. Dit kan niet helemaal gezegd worden van de bedrijfsvoering. Hoewel de strategie van hogere marge producten werkt ziet het er naar uit dat de productie van melk en inpassing van de strategie geen gelijke pas houden. Nu stapt ook Gregory Sklikas na vier jaar op. Hij was verantwoordelijk voor consumentenproducten, maar dit is waarschijnlijk toeval.

Daarmee doet FrieslandCampina het nog steeds beter dan Fonterra, maar wordt er niet helemaal voorkomen dat ook hier een beeld ontstaat van paniekvoetbal. Tijd om weer orde op zaken te stellen, want juist nu kunnen melkveehouders dit niet gebruiken.    

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.