Wordt rente van 1,3 procent aan einde van jaar gehaald?

In de aanloop naar de bijeenkomst van de Federal Reserve wint de euro weer wat terrein op de dollar. De Europese munt was vorige week juist nog licht gedaald toen ECB-president Mario Draghi erop zinspeelde dat er in maart meer stimuleringsmaatregelen worden aangekondigd.

De oplopende spanning op financiële markten over de scherpe daling van de olieprijs en de sterke afkoeling van de economische groei in China hebben grote gevolgen voor de koers die centrale banken voorlopig kiezen. Aan het eind van 2015 leek de Federal Reserve er klaar voor om in het lopende jaar drie tot vier renteverhogingen door te voeren. De Europese Centrale Bank (ECB) ging ondertussen vasthouden aan het huidige beleid met een zeer lage rente en een programma voor het opkopen van obligaties. Het groeiende verschil in rentestand beloofde een flinke rugwind te worden voor de dollar in 2016.

De flinke koersdalingen op de internationale aandelenmarkten dwingen centrale bankiers echter om de plannen bij te stellen. Dat gebeurde het eerst in Europa, waar ECB-president Draghi op donderdag 21 januari alvast een flink voorschot nam op nieuwe stimuleringsmaatregelen. Hij vertelde dat alle centrale bankiers in de eurozone op dezelfde lijn zitten en dat er voldoende mogelijkheden zijn om in te grijpen als de groei verder afzwakt en de vrees voor deflatie toeneemt. Handelaren speculeerden meteen al op een uitbreiding van het huidige programma, waarbij de ECB elke maand 30 miljard euro aan staatsleningen en andere obligaties opkoopt.
 

Het vooruitzicht dat de geldkraan in Europa nog verder open komt te staan, leidde donderdag tot een razendsnelle daling van de euro ten opzichte van de dollar. In plaats van 1,09 dollar kregen handelaren plotseling minder dan 1,08 dollar voor elke euro. Op valutamarkten trekt een dergelijke beweging flink de aandacht. De afgelopen dagen verliest de dollar echter weer terrein in de aanloop naar de bijeenkomst van de Federal Reserve, die dinsdag en woensdag wordt gehouden.

Net als de ECB moet de Amerikaanse centrale bank dan erkennen dat de economie er toch een stuk minder goed voorstaat dan het beeld dat bij de renteverhoging half december werd geschetst. De zorgen worden voor een deel veroorzaakt door de koersdalingen in de eerste weken van 2016. Hierdoor is 2.500 miljard dollar aan aandeelhouderswaarde verdampt en die verliezen kunnen ertoe leiden dat (Amerikaanse) huishoudens minder gaan uitgeven dan het zich liet aanzien.

De scherpe daling van de olieprijs drukt ondertussen de inflatie, die de ECB juist zo graag wil aanwakkeren. Volgens Klaas Knot – president van De Nederlandsche Bank – is die lagere olieprijs het belangrijkste argument voor de ECB om nieuwe maatregelen te nemen. Door accijns en belasting is het effect van de prijsschommelingen van de olieprijs aan de pomp echter zo klein dat zelfs als olie 50 dollar per vat kost de inflatiedoelstelling van 2 procent lang niet wordt gehaald.

Ondertussen komen er ook andere signalen dat de wereldeconomie er niet zo mooi voorstaat als de bankiers willen doen vermoeden. De Baltic Dry Index , een maatstaf voor de kosten voor het vervoer van zeecontainers en een goede indicator voor de wereldeconomie, heeft het laagste niveau bereikt sinds de kredietcrisis.

Een bijstelling van de rente gaat de markt enorm verrassen en in het huidige, nerveuze beursklimaat is dat het laatste wat de Amerikaanse centrale bankiers willen. In plaats daarvan kan de Federal Reserve ervoor kiezen om de verwachtingen voor de rente te verlagen. Geregeld komt er een overzicht naar buiten waarbij met bolletjes in een grafiek staat weergegeven wat de verwachtingen zijn van de verschillende leden van de Federal Reserve voor de rente voor de komende jaren. Tot nu toe voorspelt die bolletjesgrafiek nog een rente van ruim 1,3 procent aan het eind van het jaar.

Het vooruitzicht van een slechts bescheiden rentestijging maakt het voor investeerders minder interessant om vermogen aan te houden in dollars. De kans is dan ook aanwezig dat de Amerikaanse munt rond de Fed-bijeenkomst nog wat in waarde daalt ten opzichte van de euro. Dat verandert echter helemaal niets aan het beeld voor de lange termijn. De economie van de Verenigde Staten staat er een stuk beter voor dan die van Europa.

Daar komt bij dat handelaren de mogelijkheid van een minder sterke renteverhoging al ruimschoots hebben ingeprijsd. Sommige partijen voorspellen zelfs dat het bij een enkele rentezet blijft, in plaats van de drie tot vier die de Federal Reserve zelf heeft aangekondigd. Elke terugval van de dollar is voorlopig dan ook niet meer dan een tussenstop op weg naar de zogeheten pariteit later dit jaar, waarbij de wisselkoersverhouding EUR/USD op 1 uitkomt.  

Laurens Maartens

Laurens Maartens is valuta-expert bij de Nederlandsche Betaal- en Wisselmaatschappij (NBWM). Maartens analyseert de actuele valuta-ontwikkelingen en verzorgt tevens lezingen en trainingen op het gebied van valutamanagement.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.