Griekenland in gebreke bij het IMF

Gisterenavond Europese tijd verstreek de deadline voor Griekenland om 1,6 miljard euro over te maken aan het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Dat meldde vervolgens dat het euroland Griekenland in gebreke is.

Griekenland is daarmee het eerste Westerse land ooit dat zijn verplichtingen aan het IMF niet nakomt. Het land schaart zich daarmee is het illustere rijtje van Zimbabwe, Afghanistan (onder de taliban) en Soedan. Ook dat zijn de landen die ooit hun schuld bij het IMF niet afgelost hebben.

Formeel betekent dit nog niet dat Griekenland failliet is, het land is alleen in gebreke en dat is, juridisch gesproken, iets anders dan failliet zijn. Maar feitelijk is Griekenland pleite getuige het feit dat kredietbeoordelaar  Standard&Poor’s de toch al belabberde kredietwaardigheid van Griekenland verder verlaagde. Het schatkistpapier van Athene staat nu minder goed aangeschreven dan rommel zelf.

Ondertussen gaat in Griekenland het drama voor de gewone man op straat gewoon door. Veel geldautomaten zijn leeg en waar geld te halen valt, is er een limiet van 60 euro per dag ingesteld. De banken blijven in het hele land de hele week dicht. Geld overmaken kan wél vrij, zonder limiet…zolang het geen buitenlandse overschrijving betreft.

Dit betekent in feite dat Griekenland maar voor de helft een euroland is op het moment. Immers, een euro uit Griekenland naar de rest van de eurozone overmaken gaat niet. Het land is sinds gisteren ook van het infuus van het noodfonds voor de euro af: het hulpprogramma liep door tot 30 juni en wordt niet verlengd omdat Griekenland en de ander eurolanden  geen overeenstemming over de voorwaarden konden bereiken.

Gisteren deed Griekenland een onverwachte poging de onderhandelingen vlot te trekken door een nieuw voorstel te sturen naar de andere ministers van Financiën. Die wezen het echter af, het zou niet veel anders zijn dan de Griekse voorstellen van de afgelopen weken die keer op keer als onvoldoende werden beoordeeld.

Vandaag praten de ministers van Financiën van de eurozone opnieuw over Griekenland. Volgens de laatste berichten heeft Athene de andere eurolanden laten weten nu wel alle voorwaarden te accepteren. Griekenland vraagt op een aantal punten alleen om enige coulance. Dé vraag is of de andere ministers ermee akkoord gaan. Doen ze dat wel, dan komt er een nieuw hulpprogramma tot stand en in Griekenland weer terug uit coma.

In dat geval is dan ook de voor 5 juli aangekondigde volksraadpleging in Griekenland van de baan. Immers, de vraag daarop zou zijn of de Griekse bevolking de voorwaarden van de andere eurolanden wel of niet accepteert.

Van de uitkomst van de vergadering die momenteel gaande is, hangt af wat we de komende dagen kunnen verwachten. Zoals gesteld, accepteren ze het Griekse voorstel dan is het probleem voorlopig opgelost.

Komt er weer geen akkoord tot stand, dan gaat het referendum op 5 juli gewoon door. Zeggen de Grieken daarop ‘nee’ dan is Griekenland simpelweg uit de euro, het is dan slechts een kwestie van tijd voordat Griekenland een nieuwe valuta introduceert omdat bij een ‘nee’ er geen nieuwe eurobankbiljetten naar het land zullen gaan.

Maar zeggen de Grieken ‘ja’ dan kunnen er andere spanningen ontstaan. De regering heeft gezegd in dat geval op te stappen, wat nieuwe verkiezingen en dus onzekerheid over de uitslag en de samenstelling van de nieuwe coalitie wordt.  

Bij dit alles is het opmerkelijk dat de euro niet alleen stabiel blijft maar zelfs aantrekt. Dat kan betekenen dat beleggers óf menen dat Griekenland uiteindelijk gewoon een euroland blijft óf dat ze denken dat de euro bij een Grieks vertrek juist stabieler zal worden. Ik heb een par keer betoogd dat dat zeker voor de hand ligt. Immers, Griekenland is hét land dat steeds voor onrust over de toekomst van de euro zorgt. Als de munt verlost wordt van die bron van onzekerheid, kan die wel eens aantrekkelijker worden voor beleggers.

Een waarschuwing is wel op zijn plaats: áls beleggers overtuigd zijn dat Griekenland in de euro blijft en dat land er uit stapt, dan is enige paniek te verwachten, waarbij een daling van EUR/USD naar 1,00 of zelfs eronder niet zou verbazen.

Edin Mujagic

Edin Mujagic is macro-econoom en hoofdeconoom bij OHV Vermogensbeheer. Hij focust zich op de wereldwijde centrale banken, en in zijn blogs schrijft hij met name over de ECB en Fed. Ook heeft hij diverse boeken geschreven.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.