Aardappelprijs is eerlijk, die van melk is dat niet

Betalen consumenten teveel of te weinig voor hun voedsel? De WUR en het bedrijf True Price hebben een model ontwikkeld om dit te kunnen berekenen. Zo wordt onder ander gelet op milieu- en gezondheidskosten, maar ook op het inkomen van de boer. Aardappelen scoren goed, melk niet altijd.

De maatschappelijke effecten van de voedselproductie zijn meestal niet zichtbaar. Onder andere milieu- en gezondheidskosten. In opdracht van het ministerie van Economische Zaken hebben Wageningen Economic Research (voorheen het LEI) en het bedrijf True Price de maatschappelijke kosten en baten van voedsel berekend. Hun bevindingen zijn 12 januari gepresenteerd.

In totaal onderscheidt het rekenmodel 37 impactcategorieën voor voedsel, verdeeld over zes kapitalen. Bij het financieel, geproduceerd en intellectueel kapitaal vind je vooral baten van de voedselproductie; werkgelegenheid, bijdrage aan de economie en kennisproductie. Bij natuurlijk kapitaal komen voornamelijk negatieve milieueffecten aan bod en bij het sociale kapitaal zaken als dierwelzijn. Bij het menselijk kapitaal gaat het om gezondheidsvoor- en nadelen. Onderzoekers kunnen zo de gemiddelde kosten en baten van voedsel bepalen, inzoomen op specifieke producten en scores van producten afzetten tegen het gemiddelde.

Om te beginnen vergeleek WUR-onderzoeker Willy Baltussen de uitkomsten van aardappelen, sperziebonen, melk en gehakt. De plus- en minpunten van aardappelen en sperziebonen komen aardig overeen. Beide kennen een gemiddelde bijdrage aan de economie, hebben weinig invloed op het milieu en zijn gezond.

Melk scoort vooral slecht op milieu; op het gebied van water, lucht en klimaat. Ook sociaal scoort het minder goed vanwege onderbetaling aan boeren door lage prijzen. De gezondheidseffecten van melk zijn zowel positief als negatief. Rundergehakt scoort vergelijkbaar aan melk.

Het model wil de overheid en voedingsbedrijven inzicht geven in de plus- en minpunten van voedingsmiddelen. Hopelijk om de goede punten te vergroten en minpunten te verkleinen. Zo toont het model, volgens True Price-directeur Adrian de Groot Ruiz, dat Nederlandse melkvee- en varkenshouders worden onderbetaald voor hun producten. Of we daar nu een model voor nodig hebben is de vraag...

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.