Is techniek de oplossing tegen voedselverspilling?

Uit een analyse van ABN Amro blijkt dat er jaarlijks op 1,4 miljard hectare voedsel wordt geproduceerd dat uiteindelijk weggegooid wordt. Kunnen nieuwe technologieën een oplossing vormen tegen voedselverspilling?

Als we naar de cijfers in Nederland kijken, dan blijkt dat 1 persoon in zijn/haar leven 264 kilo aardappelen, 680 kilo brood en 992 kilo zuivel verspilt. Daarbij merkt ABN Amro op dat de totale voedselverspilling het ondervoede deel van de wereld 4 keer kan voeden. "Daarbij heeft het tegengaan van voedselverspilling positieve effecten op het milieu. Het aanpakken van het probleem is behoorlijk complex, maar nieuwe technologieën kunnen de oplossing zijn", zo meldt de bank.

Waar komen de verliezen vandaan?
In het Westen vindt de voedselverspilling vooral plaats bij de retailer of consument, terwijl in landen als India en Ivoorkust de verspilling voornamelijk aan het begin van de keten plaatsvindt (bij de boer). Dat heeft met name te maken met de gebrekkige infrastructuur van die landen, de lage mechanisatiegraad en het ontbreken van gekoelde transportmogelijkheid, zo meldt het rapport van ABN Amro. 

In India gaat zo'n 20% tot 50% van het fruit en de groenten verloren, omdat er niet voldoende gekoelde trucks en opslagmogelijkheden zijn. In het rapport van ABN Amro wordt een berekening van het scheepvaartbedrijf Maersk aangehaald, waarin staat dat een verbetering van de logistieke koelketen de export van fiks kan verhogen. 

Kleine technologische oplossingen
Uit de analyse wordt al 1 ding duidelijk, en dat is dat de koeling beter moet worden. Echter, er is een gebrek aan betrouwbare energiebronnen en kapitaal in veel van die landen. En daar komt technologie om de hoek kijken, want de kleinschalige technologische oplossingen, die gebruik maken van alternatieve energiebronnen, kunnen een oplossing bieden.

Volgens de analyse van ABN Amro is de melkkoelingsoplossing van Promethean Power Systems een voorbeeld van zo'n kleinschalige technologische ontwikkeling, want dat systeem werkt op thermische energie. Er wordt nog een technologische oplossing genoemd: de Evaptainer, die geen energie nodig heeft, maar op zon en water werkt. Er is een breed scala aan technologische oplossingen aan het begin van de keten; van slimmer monitoren met sensortechnologie tot een coating voor fruit om de houdbaarheid te vergroten.

Consumenten en retailers
Het terugdringen van de voedselverspilling bij consumenten en retailers is een wat meer complexe opgave. In de Westerse wereld besteden consumenten, aldus ABN Amro, maar een relatief klein gedeelte van hun inkomen aan voedsel. Zo zijn de bestedingen aan voedsel in Nederland in 35 jaar tijd met 33% afgenomen. 

Doordat we minder geld besteden aan voedsel, doet het voor een Nederlander ook minder pijn om een pan met eten weg te gooien (vergeleken met een inwoner uit Indonesië). Dat blijkt uit de analyse, waar ook uit blijkt dat er nog meer oorzaken te noemen zijn voor voedselverspilling. Bij de Nederlandse consument zijn de volgende argumenten aangetoond: te veel gekookt (47%), verkeerd bewaard (30%), te lang bewaard (61%) of te veel gekocht (13%).

Echter, tegenwoordig zijn apps een goede manier om voedselverspilling tegen te gaan. Zo zijn er genoeg apps (zoals Slim Koken, ResQ en Afgeprijsd-App) die samen met de consument voedselverspilling willen tegengaan. Er zijn meer technologische oplossing die er bewust voor kiezen om zich te richten op voedselverspilling bij de consument en retailer. Een voorbeeld daarvan is Wasteless, een Israëlische start-up die dynamic pricing toepast om producten die de houdbaarheidsdatum naderen af te prijzen. 

Ook 3D-printen kan een rol spelen in de strijd tegen voedselverspilling. Oceanz, een Nederlands bedrijf, kijkt samen met coöperatie DOOR naar de mogelijkheden om zonder voedselverspilling te printen. Volgens ABN Amro zijn er ook veel bedrijven actief met slimme sensoren in voedselverpakkingen, die kunnen aangeven wanneer de houdbaarheidsdatum in het geding komt.

Techsector staat in startblokken
Zoals hierboven blijkt, staat de techsector in de startblokken om voedselverspilling tegen te gaan, maar is dat voldoende? Wereldwijd gaan landen zich inzetten tegen voedselverspilling; zo gooien India en Indonesië hun koel- en vriesopslag open voor buitenlandse investeerders. De Franse overheid kiest voor een ander aanpak. In het land is het voor supermarkten sinds 2016 verboden om voedsel weg te gooien. Ze hebben de verplichting om het te doneren. Het maakt dat het land in 2017 op nummer 1 stond van de 'Food Sustainability Index'.

Ook in Italië worden ondertussen extra maatregelen genomen om verspilling tegen te gaan. Zo moedigen ze hun inwoners aan om 'doggy bags' te gebruiken. En ook de Nederlandse overheid zet zich in tegen voedselverspilling. Minister Carola Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) heeft voor de komende 4 jaar €7 miljoen uitgetrokken om de verspilling in Nederland te halveren. Dit geld wordt onder meer ingezet voor innovaties en voorlichtingen. Ook pleit Schouten voor het afschaffen van de houdbaarheidsdatum op houdbare producen (zoals rijst en bronwater). 

Kimberly Bakker

Kimberly Bakker is allround redacteur bij Boerenbusiness. Daarnaast heeft ze oog voor de social mediakanalen van Boerenbusiness.

k.bakker@boerenbusiness.nl

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.