Tijd om markt vroege aardappelen te redden

Het nieuwe handelsseizoen op de aardappelmarkt is nog niet begonnen of er is direct sprake van een fors overschot. Zo ligt de vroege markt voor het ras Première al helemaal op zijn gat. Alleen gecontracteerde partijen - naar schatting 70 procent van de totale oogst van het ras - worden opgehaald, aan de vrije meeleveraardappelen hebben handelaren en verwerkers geen behoefte. Zelfs tegen superlage prijzen, zo noteert Belgapom vrijdag 3 euro per 100 kg, nemen zij ze niet mee. Is dit op te lossen?

Op korte termijn niet, zegt directeur Ferdi Buffen van het Duitse aardappelhandelshuis Weuthen. Hij houdt echter hoop op betere tijden.

Waarom zijn er nu en de komende weken geen kopers van vroege aardappelen?
‘Dat heeft meerdere oorzaken. Zoals een groter areaal, veel langer dan verwacht beschikbare oude oogst en hoge opbrengsten door vroeg planten en optimale groeiomstandigheden. Daarbij hebben de aardappelverwerkende fabrieken geen extra aardappelen nodig, omdat zij zich goed hebben ingedekt na de strop van vorig seizoen.’

Zijn er geen alternatieve afzetmarkten te vinden?
‘Amper. Van bijvoorbeeld de zetmeelfabrieken hoeft de markt voorlopig geen vraag te verwachten, want deze starten pas in augustus op. Dat geldt ook voor de vlokken- en granulaatindustrie, maar ook bij deze verwerkers ligt het dekkingspercentage hoger dan in 2013. Oftewel, zij kopen minder op de vrije markt in. Zelfs veehouders zitten niet op de aardappelen te wachten, omdat de dieren nog van de oude oogst eten. In Duitsland worden de eerste aardappelen nu aan vergisters geleverd.’

Moeten telers de aardappelen die over het contract heen komen op het land laten liggen? Wat kunnen zij doen?
‘Het seizoen kan niet depressiever beginnen, want ik zie voorlopig geen licht aan het eind van de tunnel. De kans is klein dat kopers de komende vier tot zes weken meeleveraardappelen afnemen, zelfs al zijn ze gratis. Wat telers kunnen doen, is de aardappelen massaal eerder doodspuiten. Dit gebeurt ook met vroege rassen in het Rijnland, omdat voor de maatsortering 35/50 eerder vraag wordt verwacht dan voor de grove fritessorteringen. Het is ook een keuze voor kwaliteit, want de aardappelen krijgen de kans huidvast te worden. Misschien ontstaan er over zes tot acht weken wellicht exportkansen voor huidvaste aardappelen.’

Wat zijn wat dat betreft de perspectieven op middellange termijn?
‘Historisch gezien hebben we deze situatie vaker mee gemaakt, waarbij er soms plotseling toch markt kwam voor een enorm goedkoop product. Er zijn wel bemoedigende signalen voor wat verder in het vroege handelsseizoen. Zo is het zetmeelareaal in Nederland met 1.700 hectare gekrompen en heeft ook Duitsland minder zetmeelaardappelen. Ook blijft de aardappelverwerkende industrie met deze grondstofprijzen in het hoogste tempo doordraaien. Ook toont de markt in Zuidoost-Europa met deze prijzen eerder belangstelling voor een sterk, huidvast product.’

Maar is er voldoende tijd, gelet op de hoofdoogst die er over twee maanden aan zit te komen?
‘De hoofdoogst is nog niet klaar en moet eerst de huidige hittegolf doorstaan. In Oost-Nederland en in het Rijnland hebben de gewassen al genoeg stress door wateroverlast gehad. Je kan er veel over zeggen, maar de hoofdoogst ligt nog niet achter de planken. Als de afzet van Première straks echter niet op gang komt en de hoofdoogst wordt gerooid, dan is er wel een groot probleem op de aardappelmarkt. Maar wie weet. De start van het seizoen is depressief, maar aan het einde van rit wordt afgerekend.’

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.