Het epicentrum van de extreme regen de afgelopen periode ligt in Zuidoost-Brabant, Noord- en Midden-Limburg en het noordelijke gedeelte van het Rijnland. Hoewel op sommige plekken het water nog steeds tussen de aardappelruggen staat en de phytopthoradruk hoog is, is er nog geen reden tot paniek onder aardappelverwerkers en handel.
DOSSIER: Lees hier alles over de wateroverlast in Noordwest-Europa
Het beeld dat teeltbegeleiders medio juni geven van het gebied dat de meeste neerslag te verduren kreeg is dat het vooral wisselend is. ‘In zijn algemeenheid kun je zeggen dat er gewoon op heel veel percelen in dit gebied schade is’, aldus Chris van de Bogaard van Aviko. ‘Die uit zich in 100 procent verzopen percelen tot enkele kleine hoekjes die onder water hebben gestaan, maar wat verzopen is, is weg. Daar tussenin zijn allerlei gradaties. Op dit moment is de uitval nog moeilijk aan te geven, maar de verwachting is dat er de komende tijd meer schade zichtbaar wordt.’
Daarbij doelt Van de Bogaard op wortelbeschadiging, stikstof die verdampt is waardoor planten gebreksziektes gaan vertonen en een enorme phytopthoradruk op heel veel percelen. ‘Vanaf de weg lijkt het mee te vallen, maar als je de percelen in loopt zie je de schade.
Ik kom net van een perceel in Roermond af waar ik links en rechts een blaadje vond, maar ik zie ook percelen waar je elke meter tot twee meter een plant ziet.’ Duidelijk is hier dat deze telers niet op tijd het perceel op konden om preventief te spuiten tegen phytopthora. En nu nog staat bij sommige boeren het water in de rijen.’
Bij Sevenum en Ysstelsteyn zijn stukken waar het water volgens de Aviko-man al tien dagen water tussen de ruggen staat. ‘Dat gaat onherroepelijk tot schade leiden. De aardappel is een sterke plant, maar het houdt een keer op.’ Als het enigszins gaat proberen de boeren te spuiten. Desnoods met twee trekkers waarbij de ene dan ander voorttrekt. ‘Maar trekkers zakken weg, glijden van het vaste spoor en besmeuren de gewassen met modder waardoor de besmettingskans toeneemt. Je staat met de rug tegen de muur als je er niet op kan.’
De exacte schade is op dit moment nog moeilijk in te schatten. Geert-Jan van Roessel, buitendienstmedewerker in Oost-Brabant en Noord-Limburg bij Lamb Weston/ Meijer, gokt dat het verlies in Zuid-Nederland zo’n 5 procent bedraagt. ‘In het Zuidoosten van Brabant en Limburg gaat dat meer richting de 7 of 10 procent. Veel percelen hebben last van water, maar het is nog vroeg in het seizoen. De aardappelen die het hebben overleefd, hebben nu mooie omstandigheden en ook nog een heel groeiseizoen voor de boeg. Als de knollen de groei goed te pakken krijgen, kan dat de geleden schade compenseren. Maar er zijn ook telers die keer op keer pech hadden en 15 tot 20 procent schade hebben. De regen viel natuurlijk erg lokaal.’
Daar wijst Ferdi Buffen van aardappelhandel Wilhem Weuthen in het Duitse Schwalmtal ook op. ‘Je kunt niet zeggen dat er niets aan de hand is, maar het is ook weer geen rampjaar. Ik schat in dat in totaal in deze regio ongeveer 300 tot 400 hectare verloren is gegaan door de wateroverlast. In het Rijnland betreft het 3 tot 5 procent van het areaal. Dat gaat impact hebben, maar in andere teeltgebieden in Duitsland groeien de gewassen als een tierelier. Daar zijn de haspels al uit de schuur gehaald.’
Het probleem zit volgens de handelaar meer in de kwaliteit. ‘Kunnen de telers de phytopthoradruk onder controle houden? De boeren zitten er bovenop. Er stond voor deze week een vergadering op de agenda, maar die er verplaatst, omdat zij het land op moeten.’ Voor de vroege aardappelen in Rijnland-Palts en delen van Limburg is het geen drama, stelt hij. Sowieso is het volgens Buffen beter om niet in paniek te raken. ‘Het gaat om plaatselijke problemen; we moeten niet het beeld creëren dat dit een risicogebied is waarover in de wereld wordt gepraat. Dat imago is in de Palts wel met groente ontstaan. Niemand wil daar nu nog groente vandaan hebben. Boeren gaan er nu met de frees overheen.’
De meeste boeren hebben het nu wel voor elkaar met greppelen om het water weg te krijgen. Toch hopen ze alle drie dat er nu geen zware buien meer komen. Echter een te lange droge en hete periode, zal ook niet goed aflopen, omdat de aardappelen niet diep geworteld zijn. Een topopbrengst zal het in ieder geval niet worden, want ook op de percelen waar de wateroverlast meeviel, is de groei er door de nattigheid uit.
De LLTB luidt inmiddels de noodklok. De bond schrijft dat honderden hectaren landbouwproducten verloren gaan. Voor getroffen agrariërs een financiële strop van enorme omvang. Bestuurslid Jan Veltmans over de wateroverlast: ‘De schade bij leden loopt uiteen van enkele tot ettelijke tientallen hectaren. Voor sommige leden is de financiële schade niet te overzien. Dit kan het einde betekenen voor hun bedrijf.’
(archieffoto)
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
Dit is een reactie op dit artikel:
[url=http://www.boerenbusiness.nl/aardappelen/artikel/10870239/Water-laat-ook-na-overlast-zijn-sporen-na]Water laat ook na overlast zijn sporen na[/url]
In dagblad de limburger is er een intervieuw met een teler uit M-limburg. Hij benoemt dat de totale schade voor de landbouw meerdere tientallen miljoenen euro bedraagt en wellicht richting de 100 miljoen gaat. We praten in dit gebied ook over tussen de 150 en 200mm neerslag binnen 10 dagen! Ook bieten worden zelfs op de hoogste percelen geel van zuurstofgebrek en afgestorven haarwortels bij aardappellen zie je overal plekken van totaal verzopen tot sterk achteblijvende plekken vanwege zuurstofgebrek. Dit beeld zie je bij alle gewassen, veel conservenerwten en peen zijn verloren en bonen kunnen niet worden gezaaid. Kortom een beeld wat onder de boeren een totale ontreddering teweeg brengt en velen vragen zich hardop af of ze dit als bedrijf wel overleven. Ik vraag me zelfs af of een brede weersverzekering als hij nu net in dit gebied flink vertegenwoordigd was geweest, het wel overleefd zou hebben. Dit is wat anders als wat Marien Boersma van agriver meent te moeten zeggen in de zelfde krant dat de boeren op niemand moeten rekenen en maar gewoon klant bij hem moeten worden. Hij mag blij zijn dat dat dit jaar niet het geval was! Ook verzekeraars moeten hun grenzen kennen!
Er zijn ook teelt gebieden waar juist genoeg regen is gevallen. Waar geen schade is, en ze hard groeien.
Wat is nu het probleem?
Het heeft plaatselijk te veel geregend nu is het eens op een andere plek dan vorig jaar of het jaar daarvoor.
Kortom er sneuveld altijd in europa wel ergens een deel.
En nu is het eens bij ons.
Als je dit financieel niet kunt opvangen moet je de bredeweersverzekering afsluiten
En gewoon verder gaan meer kun je niet doen.
Ik denk vooral dat we kritisch moeten kijken naar de toekomst en hoe we dit een volgende keer moeten voorkomen. Domweg eerder maaien is in mijn ogen niet de oplossing. Als het zo hard regent moet er voldoende berging zijn. Met maaien haal je dit niet. Sloten groter maken geeft te veel afvoer in de droge periode. Moeten de slootjes die we veelal dicht hebben gemaakt niet weer terug open om zo dat water te bergen om na de piek af te kunnen voeren?? En waar is het water wat is gevallen nu allemaal heen?? als het straks weer droog is (wat nu nog niet is in te denken) moeten we weer gaan beregenen. Op de zandgronden hebben we doorgaans al een tekort aan water. Als het dan valt moeten we ook bedenken hoe we het dan weer de grond in krijgen zodat we het later weer kunnen gebruiken. Deze extremen zullen alleen nog maar meer voorkomen en dan niet alleen de hevige buien maar ook de extreme droogte.
Overigens ben ik het met de Westbrabander eens dat er ook kritisch gekeken moet worden waar we nou telen. Vroeger kwam de rogge op de hoge delen en gras op de natte percelen. Dat is nu wel anders.
Ook gemeente en waterschappen moeten zich achter het hoofd krabben en gaan nadenken of de normen die gebruikt worden niet aangescherpt moeten worden. Een dergelijke hoosbui in een stad of dorp geeft ook een extra belasting, bovenop het water wat al valt, in het buitengebied.
Voor alle getroffen boeren en tuinders hoop ik dat er een financiële oplossing komt zodat bedrijven niet de tent hoeven sluiten.
Als aardappelen al 10 dagen onder water staan dan ligt het perceel misschien wel te laag voor de teelt van aardappelen. Tegen deze hoeveelheden regen is weinig te doen, maar als het al jaren goed gaat dan worden de grenzen verlegt naar percelen die eigenlijk niet geschikt zijn voor akkerbouw (daar lijkt het hier in de streek af en toe wel op).
als ik het zo lees heeft de gemiddelde nederlandse akkerbouwer niet veel te doen.. alleen maar klagen op dit forum.. en toch maar denken/doen alsof ze het zo druk hebben. als het je al niet lukt om in dit land gewassen te telen,wat een lacher... misschien is india dan een betere plek..