Plantuien zorgen voor valse start bij zaaiuien

Mondjesmaat worden in het zuiden en midden van Nederland de eerste zaaiuien gerooid. Volgens de eerste signalen is de opbrengst hiervan goed. De markt wordt echter de kop ingedrukt door de laatste tweedejaars plantuien. Kopers verkiezen de kwalitatief betere zaaiuien waardoor de vraag naar plantuien verder wegzakt. Dat levert een dalende prijs op, schrijft website Ui-Info.nl.

De uienmarkt bevindt zich in een tweestrijd. Op sommige plekken liggen nog veel vrije plantuien op het land die geen bestemming hebben. Diverse telers kiezen ervoor de uien tijdelijk op te slaan en hopelijk te verkopen wanneer de prijs aantrekt. Vanwege een matige kwaliteit vragen kopers naar zaaiuien, wat de markt verder doet zakken.

‘Er zijn nog veel tweedejaars plantuien beschikbaar die geen plek hebben gevonden’, zegt Eric Moerdijk van Monie Nieuwdorp B.V.  ‘De lage prijzen zorgen ervoor dat boeren wachten op betere tijden. We zien dat sommige telers de plantuien tijdelijk opslaan. Zij hopen op een gat tussen de plant- en zaaiuien. Omdat de bewaring veelal bestemd is voor zaaiuien moet deze over enkele weken alsnog worden leeggemaakt. Dat drukt op de markt van vroege zaaiuien.’

Moerdijk heeft zelf nog geen zaaiuien gerooid. In Zeeland is al wel een enkel perceel geoogst. ‘De opbrengsten zijn erg wisselend, maar gemiddeld goed. Afhankelijk van het weer kan er deze maand nog veel bijgroeien. De negatieve stemming bij de plantuien heeft ook zijn uitwerking op de zaaiuien waardoor weinig af land wordt verkocht. Voor zowel plant- als zaaiuien wordt voor direct leveren 4 tot 5 cent per kilo betaald. De baalprijzen liggen momenteel op 11 tot 13 cent per kilo.’

Ook dit seizoen speelt de kwaliteit parten bij onze Nederlandse ui. ‘We komen al gevallen van koprot tegen in plantuien’, zegt Moerdijk. ‘Vooral wanneer ze enkele weken onderweg zijn naar een verre bestemming komen koprot en bacterieziek tevoorschijn.’ Een oorzaak van de aantasting kan hij niet direct noemen. ‘Wellicht heeft het te maken met het grillige weertype dit seizoen. Of dit in de zaaiuien ook het geval is, is moeilijk te beoordelen. Vaak komen dergelijke problemen pas in de bewaring naar voren.’

Voor de komende tijd verwacht Moerdijk dat de prijs verder gaat dalen door een overaanbod. ‘De markt mist een bodem en dat is funest voor de prijzen. Telers ruimen partijen snel op. Beslissingen worden snel genomen. De afzet loopt wel goed maar met horten en stoten. Kopers reageren pas op het laatste moment om van de dalende prijzen te kunnen profiteren.

Ook bij Van Meir Uien B.V. is de oogst van zaaiuien inmiddels begonnen. ‘De opbrengsten zijn zeer goed te noemen’, legt Leon van Meir uit. ‘We rooien tot 60 ton per hectare. Vorig jaar was dat slechts 30 tot 35 ton. De plantuien zijn bij ons allemaal van het land. Nu worden de laatste partijen afgeleverd. Ik verwacht dat we volgende week overschakelen op de zaaiuien. Het enorme overaanbod van vrije plantuien zorgt voor een dramatische prijsontwikkeling. Dit jaar zijn meer hectares tweedejaars plantuien gezet. In combinatie met een goede opbrengst zorgt dat voor een lage prijs.’

Ook Van Meir ziet bij de plantuien een slechte kwaliteit. ‘De uien zijn het hele seizoen al zwakker. Waar dat mee heeft te maken weet ik niet. Wellicht het wisselende groeiseizoen. Ook een slechte structuur zorgt voor veel verschil in opbrengst. Een vroeg jaar zorgt bijna altijd voor lage prijzen. Bij de aardappelen zijn die ontwikkelingen precies hetzelfde.’

Wim Waterman, van Waterman Onions uit Emmeloord, ziet de plantuien niet direct als de grote boosdoener. ‘Er wordt al snel geroepen dat de tweedejaars plantuien de markt verpesten maar dat geloof ik niet. Het aanbod droogt momenteel snel op. In de pers wordt ook de export naar Rusland al aangehaald. Dat heeft niets met de huidige zaken te maken omdat het land nog niet aan de markt is.’

Volgens Waterman heeft de prijsvorming een andere oorzaak. ‘De markt is verrast door de uitzonderlijk vroege markt. In het begin werd binnen de EU nog veel product afgenomen maar in de verre exportlanden lagen handelaren nog te slapen. Hierdoor is de export pas laat op gang gekomen.’

Bij de oogst van vroege zaaiuien ziet Waterman een zeer wisselend beeld als het om de opbrengst gaat. ‘De opbrengst is geheel afhankelijk van de structuur. Wat is de historie van het perceel. De kwaliteit is redelijk tot goed. Boeren die overdag hebben beregend om extra kilo’s te laten groeien hebben over het algemeen meer problemen met bacterie. Het gewas is dan duidelijk gevoeliger.’

Waterman verwacht dat de markt inmiddels zijn bodem heeft bereikt. ‘De prijzen kunnen niet veel verder zakken. De afzet loopt ondertussen zeer stroef. Kopers zijn bang om duur in te kopen. Hopelijk krijgen we op korte termijn een bui regen. Er kan overal geoogst worden waardoor handelaren worden overspoeld met uien. Voor de lange termijn kan het echter beter droog blijven. Wanneer we goed weer hebben in de afrijpingsperiode van twee tot drie weken kunnen we op tijd een goede kwaliteit oogsten en opslaan. Dat is noodzakelijk voor het afzetseizoen.’

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.