Afnemers krijgen steeds meer de regie op peenmarkt

Ondanks dat de peenmarkt te boek staat als vrije markt, lijkt daar toch iets van te worden afgeschraapt. Afnemers trekken met hun toenemende eisen en wensen steeds meer de regie naar zich toe. Dat concludeert Peter Rinkel van Hagranop dinsdag in zijn presentatie op de Themadag Peen in Emmeloord.

Peen wordt vaak nog gezien als een vrije markt, maar de definitie ‘vrije markt’ gaat eigenlijk helemaal niet meer zo op voor de peenwereld, stelt Peter Rinkel, mede-directeur van Hagranop. ‘Peentelers moeten aan steeds meer regels, eisen en wensen voldoen. Spelregels waar afnemers mee komen om de teler steeds beter te laten presteren.’ Rinkel noemt certificaten als Global Gap en Skal/EKO, maar ook specifieke wensen van individuele afnemers zelf.

Een belangrijke die erbij komt, is GRASP, dat richtlijnen over sociale aspecten aan agrarische ondernemers oplegt. ‘Het is een verlengstuk van GlobalGAP dat onder meer eist dat personeel in een veilige omgeving werkt met goede arbeidsomstandigheden en werkgeverschap, maar bijvoorbeeld ook dat het uitzendbureau waarvan gebruikt wordt gemaakt NEN4400 gecertificeerd is.’

Verder wordt er gevraagd naar een bepaalde kwaliteit, continuïteit, het aantal residuen en wordt een prijs voor een periode vastgesteld. ‘Andere zaken die om de hoek komen kijken, zijn dat supermarkten in Oost-Europese landen dezelfde zijn als in het Westen en dan ook het hetzelfde eisenpakket hebben. Duitsland hanteert het principe ‘eigen producten eerst’, vervolgens kijkt men dicht in de buurt naar producten met een eigen identiteit, met zo min mogelijk vervoersactiviteit. De reden dat wij een bedrijf in Duitsland zijn gestart is omdat wij hier zo op kunnen anticiperen. Niet omdat we zo graag een bedrijf in Duitsland willen hebben.’

En Rinkel ziet nog een manier waarmee afnemers meer te zeggen krijgen. ‘Wat wij merken is dat afnemers vooraf vragen hebben over een partij die zij over twee weken mogelijk kopen. Eerst willen ze de GlobalGAP nummers hebben, daarna laten ze weten of de koop doorgaat. Een voorbeeld van de toenemende invloed vanuit de keten. Met name industrie en retail zijn partijen die een grote invloed hebben op de keten.’
 
Met zoveel spelregels kun je je afvragen hoe vrij de peenmarkt werkelijk is, concludeert de Hagranop directeur. Aan het prijsverloop van de afgelopen tien jaar, is dat ook niet af te zien. ‘Op een vrije markt verwacht je meer fluctuaties en een grillige prijsontwikkeling, maar de prijslijn is relatief stabiel en volgens een repeterend patroon, met incidenteel een uitschieter. Dat maakt de kostprijs in deze markt heel belangrijk. Voor kleine bedrijven werken al die certificaten echter weer kostprijs verhogend.’
 
Ook valt het Rinkel op dat de peenprijs redelijk gelijk oploopt met die van uien. ‘Beide producten zijn aan elkaar verbonden. De trendlijn is bijna ieder jaar wel gelijk. Echt spannend is die vrije peenmarkt dan ook niet. En dat lijkt zich ook dit seizoen weer zo af te spelen.'

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.