Tijdens de opening van het hogeschool jaar aan CAH Vilentum in Dronten doet dagvoorzitter Jort Kelder een aantal boute uitspraken. Bepalen de hippe speltbroodetende meisjes in Amsterdam met leasebakken en designertassen wat er wordt gegeten? Kunnen we de wereldbevolking niet dwingen minder kinderen te krijgen? Dat lost het voedselvraagstuk in één klap op. Reden om deze niet-vleeseter en polderdandy te vragen hoe hij tegen de landbouw aankijkt.
Is voedsel het nieuwe goud? Met dit thema bij de opening van het hogeschooljaar ging de discussie al snel over de vraag of de landbouw terug moet naar kleinschalig en regionaal of juist moet opschalen naar grote intensieve imponerende bedrijven. Wat denkt u?
‘De boer heeft weinig keus. Het kromme is dat er bij zoveel investeringen en hoge omzetten toch weinig geld wordt verdiend. Op een varkensbedrijf waar 1000 biggen per week worden geboren, verdient de boer nog geen ton per jaar. De landbouw is een zieke industrie en dat is al lang zo. Iedereen vlucht in grootschaligheid, maar is overgeleverd aan de supermarkten. Dat is deprimerend. Ik ben ervan overtuigd dat boeren het beter willen doen. Ze willen geen varkensfabriek runnen. Toch moet ik jammer genoeg constateren dat sinds ik 25 jaar geleden niet-vleeseter werd, de situatie niet is verbeterd.’
U spreekt van een zieke industrie en noemt het deprimerend. Is het zo erg?
‘Het is bizar dat er aan iets dat echt nodig is, eten, weinig geld wordt verdiend, terwijl ondernemers in andere industrieën met volkomen nutteloze designer tasjes lekker binnenlopen. Alleen een boer die zijn bedrijf verkoopt en woningen op die grond zet, mag in zijn handjes knijpen. Ik heb met de boer te doen. Hij is het mikpunt in een maatschappelijk debat waar hij slechts een radertje in is. Het supermarktbedrijf heeft de educatieve taak om de consument te vertellen waar iets vandaan komt. De binding met de natuur is doorgesneden. Het verhaal moet verteld worden, maar de boer is niet in de positie dat er naar zijn verhaal wordt geluisterd.’
Kleinschalig en regionaal is leuk, maar de deskundigen zeggen dat er meer monden moeten worden gevoed. Hoe realiseren we dat dan?
‘De discussie moet gaan over de voorspelde 9 miljard zielen die de wereld gaan bevolken. Serieus; kunnen we niet op het huidige aantal blijven? Ik ben een geharnast voorstander van minder mensen. Er zitten nu al veel immorele kanten aan de intensieve productie van soja en mais in Zuid-Amerika. Ik wil jonge boeren niet ontmoedigen, maar ik maak me er boos over.’
Wie rekent u het aan en waar ligt de sleutel?
‘De individuele boer zal ik minder verwijten dan bedrijven als Albert Heijn. Kijk wie er werken bij de leidende voedselbedrijven; blatende leuke meisjes in leaseaudi’s. De Coca-Cola’s van vandaag, zijn de Marlboro’s van morgen. Een schrikbarende groei van obesitas, mensen in slechte gezondheid die jarenlang de ziekenhuisbedden bezetten…Dan bedoel ik niet de grachtengordelkliek, maar kijk in de provincie met pubers van 90 kilo en oudjes achter rollators. Het is de intelligentsia, zoals op de agrarische hogescholen, die het moet doen. Een goed voorbeeld van de nieuwe agrarische economie vind ik het rondeel-ei. Met respect voor leven en goed gecontracteerd voer valt er een boterham voor de boer te verdienen. Tegen Albert Heijn zeg ik dan; stop dan nu met het verkopen van dat ei van 2 cent, maar dat gebeurt niet. Het zijn de mensen in dat deel van de keten, de voedingsindustrie, die aansturen op de ontsporing van de westerse mensheid.’
Welk advies geeft u de landbouw?
‘Eerst een vraag. Wie zegt dat kleinschaligheid niet kan? Waarom hebben we zoveel nodig? Daar ben ik erg kritisch over. In het boerengebied waar ik enige jaren geleden woonde, gingen ineens alle melkveebedrijven enorme stallen bouwen. De bank had tegen hen gezegd; of je stopt, of je verdubbelt. Intussen liep de melk onder kostprijs zo de sloot in. Erg triest. Het kan niet doorgaan op deze manier. Dat de EU met de Russische boycot voedsel opkoopt of vernietigt; dat gaat nergens over! De boer kan er niets aan doen, maar hopelijk kan hij wel iets anders bedenken of doen. Achter alle grote marketingcampagnes staat een ijzersterk verhaal. Daarom wordt een auto met emotie gekocht. Ook de landbouwsector moet meer aan storytelling doen. Simpelweg eten in je stoppen zonder enige emotie of detail; daar kan ik me niets bij voorstellen.’
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
Dit is een reactie op dit artikel:
[url=http://www.boerenbusiness.nl/artikel/item/10858590/Landbouw-moet-meer-aan-storytelling-doen]Landbouw moet meer aan storytelling doen[/url]