Duitse activist hard op weg om TTIP nek om te draaien

De Duitser die Shell op de knieën kreeg door de Brent Spar te beklimmen, is nu van zins vrijhandelsverdag TTIP de nek om te draaien. Met een uitgekiende campagne lijkt hem dat te gaan lukken, schrijft Z24.nl 

Sinds Thilo Bode (69) een mening heeft over het vrijhandelsverdrag Transatlantic Trade and Investment Partnership – kortweg TTIP – is de steun in Duitsland gekelderd, signaleert Politico. Voor zijn inmenging in de discussie vond 55 procent van de Duitsers het pact een goed idee, nu is dat nog slechts 17 procent.

Brussel en Berlijn houden vol: TTIP heeft toekomst. Het vrijhandelsverdrag tussen de VS en de Europese Unie – de twee grootste economieën ter wereld – moet en zal er komen. Vorige week kwamen ambtenaren van beide zijden samen om de veertiende ronde aan onderhandelingen te starten. Die kwamen maar moeizaam op gang, maar blijven vooralsnog doorgaan. De inzet blijft: voor het eind van het jaar de gesprekken afronden.

En dat terwijl inmiddels donkere wolken zich samenpakken, met name in Duitsland. De Duitse minister voor Economische Zaken en vicekanselier Sigmar Gabriel noemde de deal vorige week ‘dood’ en zinspeelde over de mogelijkheid om de onderhandelingen te stoppen.

Brent Spar
Aanjager van de Duitse onvrede met het verdrag is de econoom Thilo Bode, oprichter van de consumentenorganisatie Foodwatch. Bode, door Politico omschreven als “grijsharig en grootvaderachtig”, is iemand die “eerder lezingen zou geven over beleidsimplementatie in plaats van te fulmineren over het onheil van internationaal kapitalisme”.

Toch heeft een goed oog voor campagnevoeren Bode tot één van de meest zichtbare TTIP-tegenstanders gemaakt. Zijn talent merkte hij op in 1995, toen hij als bestuurder van Greenpeace Shell op de knieën kreeg rond de verouderde Brent Spar olie-opslagtank in de Noordzee.

De oliemaatschappij wilde het nuttoloze gevaarte inclusief 50 ton olie afzinken in de Atlantische Oceaan. Greenpeace slaagde erin om de plannen van Shell af te schilderen als milieuonvriendelijk en bezette het platform wekenlang.

Hoewel Greenpeace met foutieve cijfers kwam – de organisatie beweerde dat er 5.500 ton olie in de Brent Spar zat – moest Shell toegeven en werd de tank niet afgezonken. “Dat was de waterscheiding”, zegt Bode zelf. “Die campagne overtrof alle verwachtingen.” De toenmalige Duitse kanselier Helmut Kohl drukte de Britse premier zelfs op het hart om de Brent Spar niet af te zinken.

Complexe zaak reduceren
In datzelfde jaar vertelde Bode tegen NRC Handelsblad: “Bij ieder probleem moet je een hefboom zoeken waarmee je een complexe zaak kunt reduceren tot een eenvoudige eis die de mensen begrijpen, dat is de kunst. Een goede actie heeft een probleem nodig, een tegenstander en een symboolwerking.”

Bij TTIP is hij daar ook in geslaagd. De kern van zijn argument draait in dit geval niet om enge vooruitblikken waar de meeste tegenstanders patent op hebben. Bode rept nauwelijks over chloorkippen of brood met plastic dat de Europese markten vanuit Amerika zal overspoelen. Brussel had namelijk een tegenwerping en stelde gerust: dit soort praktijken zouden juist in de onderhandelingen aan bod komen.

Europese verworvenheden op het spel

Bode zet een stap extra en schetst een veel structureler probleem: Europese verworvenheden staan op het spel. Brusselse beleidsmakers bleken te laat om dit nieuwe narratief onderuit te halen. “Het risico dat voedsel- of consumentenbeschermingstandaarden direct omlaag gaan is vrij onrealistisch. De werkelijke zorg met TTIP is dat benodigde verbeteringen van deze standaarden vertraagd, verzwakt of compleet geblokkeerd zullen worden.”

Bode is niet tegen wereldwijde handel. “De wereld van voedsel voorzien zou niet mogelijk zijn zonder. Maar deze overeenkomsten zijn volledig nieuw. Ze dienen grote bedrijven in plaats van gewone mensen en ze ondermijnen onze democratische standaarden.”

Bode refereert aan de voorstellen om voedselbedrijven de kans te geven om in een vroeg stadium op conceptwetten te reageren. Of een ISDS-provisie die mogelijk maakt dat bedrijven en investeerders overheden voor een tribunaal kunnen slepen als bepaalde standaarden hun zaken benadelen. “De drempel voor nieuwe wetten zal hoger worden.”

CETA-verdrag met Canada
Dat Gabriel zich tegen TTIP heeft gekeerd is winst voor Bode – al probeert de SPD-leider zich ook af te zetten tegen bondskanselier Angela Merkel die een groot voorvechter is én Gabriels tegenstander in de verkiezingen van volgend jaar.

Een meer bureaucratische strijd heeft Bode al gewonnen in Brussel. De Europese Commissie was van plan om een enigszins vergelijkbaar verdrag met Canada goed te keuren zonder dit voor te leggen aan alle nationale parlementen. Door druk van Bode zal het CETA-verdrag nu toch de volledige Europese carrousel moeten doorlopen, iets dat hij ook voor TTIP in petto heeft.

 

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.