Door de afschaffing van de VAR-verklaring en de invoering van de wet DBA weten veel agrarische ondernemers niet meer hoe ze flexwerkers kunnen inhuren zonder meteen vast te zitten aan een arbeidsrelatie. Han ter Welle van Countus accountants, legt in vijf antwoorden uit hoe het zit.
De invoering van de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties zorgt nogal voor onrust; is dit terecht?
‘De Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (Wet DBA) geldt vanaf 1 mei 2016 en komt in de plaats van de Verklaring Arbeidsrelatie (VAR) die vanaf 1 mei 2016 niet meer geldt. Doel van beide regelingen is duidelijkheid te verschaffen over arbeidsrelaties. Ontstaat er in de verhouding tussen opdrachtgever en opdrachtnemer een dienstbetrekking? Dat is de vraag die in beide regelingen centraal staat. In dat opzicht is er geen nieuws onder de zon. Wat wél nieuw is sinds de invoering van de Wet DBA is het feit dat de opdrachtgever in sommige situaties méér risico loopt. Met name wanneer de inkomsten uit de opdracht geen winst uit onderneming vormen voor de opdrachtnemer.’
Hoe beoordeelt u vanaf 1 mei 2016 de verhouding met opdrachtnemer?
'Van belang voor de opdrachtgever is allereerst of er ter zake van deze opdracht de elementen ‘loon’, ‘arbeid’ en ‘gezag’ aanwezig zijn. Zo ja, dan is er sprake van een dienstbetrekking tenzij de opdrachtnemer de opdracht aanvaardt in het kader van zijn ondernemingsactiviteiten. Is vastgesteld dat er geen sprake is van dienstbetrekking en vormt de vergoeding voor de opdracht voor opdrachtnemer geen winst uit onderneming dan kunnen opdrachtgever en opdrachtnemer samen een ‘overeenkomst van opdracht’ opstellen.Hiervoor zijn standaardmodellen door de Belastingdienst en branche-organisaties (waaronder LTO) ontwikkeld. Gebruik van deze standaardmodellen geeft opdrachtgever sinds 1 mei 2016 de maximaal haalbare zekerheid.'
Betekent de Wet DBA het einde voor de zzp-‘er?
'Nederland kende begin 2016 ongeveer 1 miljoen zzp-‘ers. Na de invoering van de Wet DBA bestond er een afwachtende houding bij opdrachtgevers ten aanzien van het inschakelen van zzp-‘ers. Inmiddels lijkt de koudwatervrees om een zzp-‘er in te schakelen te verminderen. Gegeven het feit dat de beoordeling van de positie van de opdrachtnemer niet wijzigde op 1 mei 2016, is deze tendens verklaarbaar. De Staatssecretaris van Financiën kwalificeert de gereserveerde houding van opdrachtgevers als een gewenningsperiode.
Op de vraag of het doel is van de Wet DBA is om schijnconstructies te bestrijden antwoordde de staatssecretaris recent: “Nee, dat is niet de intentie. Hoe ik het zie, is dat onder de deken van de VAR een heleboel dingen gebeurden die keurig in orde waren, een paar dingen die wel konden maar niet helemaal op die manier, en ook een paar dingen die echt niet pluis waren. Mijn doel is niet om schijnconstructies te bestrijden maar om ze te voorkomen.” Hieruit kan de conclusie worden getrokken dat niet beoogd is dat de Wet DBA een nadelige invloed heeft voor de echte zzp-‘er.’
Wie moet u inschakelen voor een opdracht en wat voor risico’s loopt u?‘Voor het laten uitvoeren van een opdracht bestaan verschillende alternatieven. De opdrachtnemer kan in dienstbetrekking komen of via een uitzendbureau of via pay-rolling worden ingeschakeld. Jurisprudentie leert dat payrolling geen 100% zekerheid geeft dat werknemer niet wordt geacht in dienstbetrekking te zijn van opdrachtgever. Belangrijk is de voorwaarden goed door te lezen. Als er goede afspraken zijn gemaakt kan een payrollovereenkomst veel regelen. Uiteraard kan de opdracht ook worden gegund aan een zzp-‘er of ondernemer. In sommige gevallen is het ook mogelijk een collega-ondernemer in te schakelen. Wie ook ingeschakeld wordt; risico’s blijven altijd bestaan. Wanneer de opdrachtgever zich bewust is van de risico’s en deze kan dragen, is er geen enkel probleem.
Kan een agrarisch ondernemer nog een zzp-‘er inschakelen?
‘Ja, net als voor 1 mei 2016 is het alleen van belang de feiten en omstandigheden goed te kennen waar het gaat om de opdracht maar ook waar het gaat om de positie van de zzp-‘er.
Verricht een zzp-‘er al een aantal jaren met overlegging VAR-winst uit onderneming opdrachten in bepaalde perioden; dan wijzigt de Wet DBA niets in deze verhouding.
Verricht een zzp-‘er al jarenlang uitsluitend opdrachten bij een en dezelfde opdrachtgever dan is dit (waarschijnlijk) een schijnzelfstandige en is er sprake van dienstbetrekking.
Bestaat twijfel over de status van de opdrachtnemer? Stel dan allereerst vast dat er geen sprake is van dienstbetrekking of winst uit onderneming bij de zzp-‘er. Is hierover duidelijkheid, dan kan door het opstellen van een ‘overeenkomst van opdracht’ maximale zekerheid voor de opdrachtgever worden verkregen. Die zekerheid zal nooit 100% zijn, maar dat was in het VAR-tijdperk ook niet het geval.’
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.