Boerenbusiness analyse
Knolselderij sluit prima bewaarseizoen af
Het bewaarseizoen 2014-2015 voor knolselderij kent dit jaar een duidelijke scheidslijn. Tot half mei was de prijs niet kostendekkend. Echter, de tweede helft van het jaar maakte veel goed. Er is vraag naar kwaliteit en daar wordt voor betaald. Dat biedt perspectief voor de nieuwe oogst. Koud weer en droogte dit voorjaar hebben de start met zo’n twee weken vertraagd.
Het definitieve areaal voor 2014 heeft het CBS nog steeds niet vastgesteld. Naar verwachting komt die op ongeveer 1.580 hectare uit. Voor dit jaar blijft dat ongeveer gelijk is de verwachting. Daarmee staat Nederland samen met Duitsland op een gedeelde tweede plek. Polen is de grootste producent in Europa, gevolg door Nederland en Duitsland. Het areaal van de oosterburen en ons land is vergelijkbaar. Daarna komen Frankrijk en België. Daar wordt – net als in Polen – vooral voor de industrie geteeld. Onze oosterburen focussen zich op de versmarkt, net als Nederland. In Europa staat in totaal 7.500 hectare knolselderij.
Na enkele slechte jaren is het Nederlandse areaal gestabiliseerd. In veertien jaar tijd steeg het areaal een kleine 300 hectare. Kleine telers stoppen, terwijl grote bedrijven hun areaal verder uitbreiden. Vooral op het gebied van mechanische koelcapaciteit wordt geïnvesteerd. Lang bewaren levert geld op, zo blijkt ook weer uit dit verkoopseizoen.
‘We zijn bewaarseizoen 2014-2015 gestart met een historisch hoge opbrengst’, zo schetst Kees Vrolijk de situatie. Vrolijk is voorzitter van de Knolselderijtelersvereniging Nederland en zelf teler. ‘De handel heeft enorm zijn best gedaan om de export op peil te houden en de topoogst weg te werken. Dat is gelukt. Prijzen van 10 tot 15 cent per kilo werden gehanteerd in de eerste helft van het bewaarseizoen. Dat is niet kostendekkend, maar dankzij de enorme kilopbrengst zijn telers toch uit de kosten gekomen.’
‘Tijdens de tweede helft van het bewaarseizoen zijn de prijzen gaan stijgen. Vanaf eind mei steeg het prijsniveau naar 25 tot 30 cent/kg. Het hogere prijsniveau werd in juni vastgehouden. De laatste partijen zijn zelfs voor 40 tot 50 cent/kg verkocht. Inmiddels zijn alle bewaringen leeg en is gestart met de nieuwe oogst. Dankzij het koude en droge voorjaar is die zo’n twee weken later dan gemiddeld.’
‘Nederlandse telers hebben zich de laatste jaren steeds beter kunnen onderscheiden in kwaliteit. Vooral door in de bewaring te investeren. Dit jaar waren vooral Scandinavië en Groot-Brittannië aan de markt voor de hoogste kwaliteit. Enig nadeel is dat zij een zeer streng beleid hanteren op residuen. Dit betekent dat het product bijna biologisch geteeld moet zijn.’
Inmiddels is de oogst van de aller vroegste knolselderij in Nederland begonnen. Het gaat om percelen die onder doek zijn geteeld. Kou en droogte zorgen voor minder kilo’s, maar de markt lijkt positief. Dat is ook in Oost Europa - het belangrijkste afzetgebied - het geval. ‘Knolselderij kan goed tegen droogte. Daar hebben we weinig last van gehad. De hitte is een groter probleem, wat we in het gewas terugzien. In Polen lagen de temperaturen nog hoger, waardoor het effect daar wellicht groter is. De groei van de bewaarknollen moet nog komen. Dat gebeurt van half september tot november. Daar is nu nog niets over te zeggen.’
Akkerbouwer Jan Wijnen uit Hoeven (NB) teelt middelvroege knolselderij en is tevens betrokken bij de telersvereniging. ‘Het gewas wordt niet onder doek geteeld en is zeker één tot twee weken later dan normaal’, vertelt de teler. ‘Het hoofdgewas kan de schade nog inhalen, maar van de vroege rassen komt zeker minder opbrengst. In Limburg en Duitsland wordt al wel een maand gerooid. Echter, het gaat dan om kleine hoeveelheden die soms met de hand worden geoogst.’
Ondanks dat het gewas over het algemeen een positieve afloop kent waarschuwt Vrolijk voor een kentering. ‘Knolselderij kent enorme pieken en dalen. We zien vaak dat na een topjaar het areaal explosief stijgt, waarna het drie tot vier jaar duurt voor de prijs is gestabiliseerd op een gezond niveau. 2010 was een geweldig jaar, waarna de prijs in 2011 en 2012 zeer slecht was. Daar moeten we voor waken.’
Niels van der Boom
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.