Grond steeds vaker naar de hoogste bieder

Naast de traditionele onderhandse verkoop, wordt grond steeds vaker via inschrijving aan de hoogste bieder verkocht. Soms gaat dat gepaard met extreem hoge prijzen, zo laat de NVM weten bij de presentatie dinsdag van de cijfers over het eerste half jaar van 2015.

In het eerste halfjaar is een grote vraag naar grond. Het is een gevolg van het afschaffen van de melkquota (per 1 april 2015) en de invoering van de Melkveewet (met ingang van 1 januari 2015). Melkveebedrijven die wilden groeien, kochten grond bij in reactie op de voorgestelde grondgebonden maatregelen, stelt A&LV-voorzitter Ard Klijsen. ‘Maar de vraag naar goede agrarische grond gold ook voor andere sectoren. Bedrijven met investeringscapaciteit en een goede toekomstverwachting kiezen voor schaalvergroting. De vraag naar agrarische grond oversteeg daardoor het aanbod, met een hoog prijsniveau als gevolg.’

In de eerste helft van 2015 is dan ook meer grond verkocht tegen hogere prijzen. Opmerkelijk is dat het prijsverschil tussen de verschillende regio’s steeds kleiner wordt, merkt de NVM. Op dit moment ligt het prijsniveau in Nederland op circa 56.000 euro per hectare (in 2014 nog 53.000 euro). In de meeste gebieden is er de afgelopen zes maanden sprake geweest van een prijsstijging. Alleen in Zuid-Nederland stabiliseerden de prijzen. Het is wel juist hier dat de prijzen per hectare grond het hoogst zijn, gemiddeld 63.000 euro. In Noord-Nederland zijn de hectareprijzen met circa 46.000 euro het laagst.

‘Goede agrarische grond bleek niet alleen in trek te zijn bij agrarische ondernemers, maar ook bij beleggers’, zegt Klijsen. ‘Zo heeft de belangstelling van Belgische beleggers in zowel akkerbouwland als grasland in Zeeland gezorgd voor stijgende prijzen in die regio.’ Wat de grondprijzen de komende tijd zullen doen, is onduidelijk. Na de aankondiging dat er fosfaatrechten toegekend gaan worden aan melkveebedrijven, heerst er veel onrust onder melkveehouders. Dit maakt dat zij afwachtend zijn met de aankoop van grond.

De vraag naar akkerbouwbedrijven is redelijk tot stabiel. Dat er weinig bedrijven worden verkocht - afgelopen halfjaar door NVM-makelaars slechts 8 -, komt voornamelijk omdat het aanbod gering is. Klijsen: ‘Voor bedrijven die efficiënt en winstgevend willen blijven, is schaalvergroting het devies. Met name de grotere bedrijven groeien door grond bij te kopen.’ Door de lage rente is de aankoop van landbouwgrond nog steeds aantrekkelijk. Struikelblok is volgens de NVM de beschikbaarheid van goede agrarische percelen. ‘De vraag overtreft het aanbod. De ontwikkeling die in 2014 in gang is gezet, zet door in 2015.’

De vraag naar complete agrarische bedrijven is volgens de voorzitter beperkt. ‘Op het vlak van aan- en verkoop en bedrijfsverplaatsingen zien we weinig beweging. En degenen die wel actief zijn op dit gebied, hebben te maken met een problematische financiering.'
Hoewel het lage renteniveau voor een verlaagde aankoopdrempel zorgt, drukt een starre houding van de banken de markt voor agrarisch vastgoed, constateert de NVM. ‘Alleen de financiering van grondaankopen verloopt soepeler’, meent Klijsen. ‘Op het moment dat een een grondperceel niet kan worden bekostigd, wordt in toenemende mate naar alternatieve vormen van financiering gezocht. Dat kan, naast het kiezen voor het pachten van de grond, ook een erfpachtcontract zijn of een één-op-één-constructie met private financiers.’

Daarnaast is er volgens de NVM een tendens gaande dat banken verschil maken tussen grondgebonden en niet-grondgebonden bedrijven. ‘Voor melkveehouderijen en akkerbouwbedrijven is financiering iets minder moeilijk, zeker als het met de onderneming voortvarend gaat. Feit is dat de banken de risicofactor zo klein mogelijk willen houden. En als zij overgaan tot financiering stellen zij hoge eisen aan de deskundigheid van de ondernemer. Zij kijken kritisch naar de bedrijfsresultaten, de kasstroom en naar het onderliggende businessplan. Ondernemers die hun taxatierapporten up-to-date hebben en houden, zullen eerder tot zaken komen. Ondernemerschap krijgt daarmee steeds meer invloed op de waardering van het bedrijf.’ Klijsen verwacht dat de banken ook het komende jaar op deze wijze naar de sector blijven kijken.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.