Goede kans voor nieuwe verdienmodellen in zuivel

Intensivering is niet de enige keus in de huidige landbouw. Vier melkveehouders in Friesland koppelen met het Boerengilde vertrouwde boerenwaarden en -werkwijzen aan nieuwe economische verdienmodellen. Mede-oprichter en adviseur Catharinus Wierda verwacht dat de duurzame melk goede marktkansen heeft.

Wat kenmerkt het Boerengilde? 
‘Wij willen als melkveehouders een functie blijven vervullen in het Nederlandse landschap. Dus weidegang toepassen en niet alleen maar groter en meer, maar produceren met oog voor mens, dier en natuur. Niet intensiever maar juist de binding met de grond houden. Natuurlijkheid gaat over koeien, vogels, minder afhankelijk zijn van voerleveranciers…Het is de ultieme wens van veel boeren. Gildeboeren kiezen voor een eigen bedrijfsvoering, dichtbij de oude waarden, maar gebruikmakend van nieuwe ontwikkelingen. Deze manier van duurzaam produceren leidt tot gezonde en smaakvolle melk die we aanbieden aan zuivelverwerkers en supermarkten.’

Is het afzetten tegen schaalvergroting? 
Daar gaat het ons zeker niet om. Het gaat er niet om wat wij van anderen vinden, maar wat wij zelf willen. Hoe de boeren zelf hun bedrijven willen leiden en dat wij daar markt voor zien. De gildeboeren willen autonoom zijn en de mogelijkheid aangrijpen om, als je het dan anders doet, daar financieel fundament onder te leggen

Hoe hebben jullie de afzet gegarandeerd?
De vier boeren die nu meedoen zetten de melk af bij hun coöperatie op normale wijze. Zodra we met de coöperatie een marktpartij contracteren, krijgen de veehouders pas echt de meerwaarde. Het gilde groeit vervolgens marktgestuurd. Stel dat de markt om 7 miljoen liter Gilde-melk vraagt, dan zoeken wij daar de boeren bij. Het heeft geen zin om eerst aanbod te creëren en daar de afnemer bij te zoeken. We zijn nu met enkele verwerkers en supermarkten zeer serieus in gesprek. De signalen die we terug krijgen zijn erg positief.
Of er een keurmerk komt, daar zijn we nog niet uit. Als er behoefte aan is kan dat wat ons betreft wel, maar liever vertellen wij over de rol van de boer en wat deze melk anders maakt. Wij ondersteunen de marktpartij richting consument met kennis over hoe we georganiseerd zijn en hoe wij werken.’

Hoe goed acht u de marktkansen?
‘We zijn nu nog maar met vier boeren, maar ook als we met honderd zijn, is dat nog maar een fractie van het totaal. Dat is goed te vermarkten. Ook in Duitsland is de markt voor duurzame producten groot. En ook in Engeland heeft supermarktketen Marks and Spencer een groot deel van hun assortiment met duurzame producten ingericht. In Nederland wordt het segment ook steeds groter. Je ziet al dat er meer competitie komt op kwaliteit en duurzaamheid, ook omdat het op prijs steeds moeilijker wordt. Met het Boerengilde bied je een concreet en tastbaar product aan waar ook nog eens een goed verhaal achter zit. De afnemer bepaalt welk aspect hij in zijn communicatie gebruikt. Zo zal de ene meer de nadruk leggen op natuurlijkheid of dierwelzijn, de andere op de regio en een andere verwerker vindt het misschien van belang te melden dat de koeien langer leven en de melk gezond is.’

Waar moeten aangesloten boeren zich aan houden?
’Het belangrijkste is dat de boeren naar elkaar en naar buiten toe transparant zijn. Je moet kunnen laten zien wat je doet, anders kun je niet meedoen. Gildeboer-zijn is een bewuste, en niet vrijblijvende keuze. Zo liggen er afspraken vast voor een natuurlijke bedrijfsvoering en continu leren van elkaar zoals dat in de gilden van weleer tussen meester en gezel gebeurde.’

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.