Waarom roep om beperking melkproductie groeit

De Duitse kaasmakers, met name de private bedrijven, verkeren in zwaar weer. Het is een bericht wat sinds het begin van 2016 steeds vaker opduikt, maar nu de piek in de melkaanvoer nadert wordt het steeds spannender. 

Waar coöperaties de mogelijkheid hebben om maandelijk de melkprijs aan te passen hebben de bewuste private verwerkers dit niet. Ze hebben al van te voren contracten afgesloten met melkveehouders. In die contracten zijn prijsafspraken gemaakt en afspraken over de levering van melk. Het heeft geresulteerd in een situatie waarin de bedrijven op elke liter melk geld moeten toeleggen om kaas te maken. Door de specialisatie in kaas is hier ook geen ruimte om melk naar andere producten te verplaatsen. 

Naarmate de problemen op de markt langer aanhouden komt het water de bedrijven steeds meer tot aan de lippen te staan. Alle manieren worden dan ook aangegrepen om toch nog geld te verdienen. Bijvoorbeeld het inzetten van de lijnen voor Gouda om cheddar te maken. De laatste jaren werden juist steeds meer cheddarlijnen omgezet tot lijnen om andere kaassoorten te maken, maar nu is die situatie dus weer compleet anders.   

Leek de markt eerst tijdelijk in zwaar weer te verkeren, het begint steeds duidelijker te worden dat anders dan in 2009 de problemen nu veel langer gaan duren. Daarmee wordt het ook steeds realistischer dat er verwerkers in Duitsland zijn die deze periode van lage prijzen niet gaan overleven. Steeds groter wordt dan ook de roep om productiebeperking die dit kan voorkomen.

Waarom? Minder concurrentie betekent doorgaans hogere prijzen. Wanneer een bedrijf omvalt zijn er echter ook melkveehouders die in de problemen komen. Die moeten op zoek naar een nieuwe afnemer. Als het gaat om kleine bedrijven die er het melken bij doen, wat volgens bronnen in Beieren veelal gebeurt, is er niet zoveel aan de hand. Maar zijn dit grote professionele bedrijven dan wordt het spannend. Kunnen ze een nieuwe afnemer vinden? Gaan ze de spotmarkt verder onder druk zetten? en als ze het niet redden wie slepen ze dan mee? Het kan ook een kettingreactie in gang gaan zetten. 

De situatie kan als uniek omschreven worden en dit maakt ook dat de onzekerheid groeit. Ondertussen is het maar de vraag of de Gouda met een waarde van 1,70 euro per kg de onderkant van de markt gezien heeft. Mozzarella wordt zelfs aangeboden tegen prijzen daaronder. Cheddar weet zich zonder de Ieren nog te handhaven rond de 2 tot 2,10 euro per kg.       

Met angstige ogen wordt dan ook gekeken naar de verdere ontwikkeling van de melkaanvoer in Europa. De melkveehouders hebben het lastig met melkprijzen rond de 25 euro, maar lijken nog niet direct in gevaar. Het zijn de kleinere verwerkers die steeds hardere klappen moeten incasseren.