De onverwachte invoering van de fosfaatrechten dreigt melkveehouders te duperen die te goeder trouw grond verhuurd hebben aan akkerbouwers. Volgens de voorgestelde regels geen knelgevallen, maar het levert wel een nare bijsmaak op dat de grond in het bezit is om extensief te zijn maar die titel niet wordt toegekend.
'Staatssecretaris Martijn van Dam haalt productieruimte en plaatsingsruimte door elkaar', zo schrijft de belangenbehartiger van streekgebonden boeren. 'Na de afschaffing van het melkquotum zijn zowel de extensieve als de intensieve melkveehouders- met of zonder eigen grond- meer koeien gaan houden. In tegenstelling tot wat Van Dam beweert, dragen ook extensieve melkveehouders bij aan het overschrijden van het fosfaatplafond.' Het fosfaatrechtenstelsel is uiteindelijk bedacht om de fosfaatproductie te laten dalen.
Het steekt de streekgebonden melkveehouders dat alleen het plaatsen van mest op grond als correct wordt gezien. Het samenwerken met akkerbouwers en het verantwoord verwerken van de mest worden niet genoemd. Het is voor de melkveehouders niet 'te bevatten dat de term grondgebonden alleen betrekking heeft op grond die op de Gecombineerde opgave (GDI) van de melkveehouder staat.'
Los van het argument dat dit grond kan zijn wat bijvoorbeeld in Groningen ligt, terwijl de veehouder in Brabant boert, kan het ook gaan om grond zonder plaatsingsruimte voor mest. Vooral zuur is het voor de specifieke groep die grond verhuurt aan akkerbouwers voor bijvoorbeeld de teelten van tulpen, pootaardappelen en uien. Om toch in aanmerking te komen voor derogatie, die 80 procent gras eist, werken ze middels mestbonnen en staat de grond niet op de GDI. Hij is wel in eigendom.
Doordat ze niet wisten dat er fosfaatrechten aan zaten te komen, die extensieve bedrijven gingen ontzien, is ook in 2015 de grond verhuurd aan akkerbouwers. Voor de Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) kunnen ze dit ondervangen door grond niet meer te verhuren en deze op de eigen GDI te houden. Het levert wel een veel kleinere beschikbaarheid van grond op voor telers van tulpen, pootaardappelen en uien. Voer voor mestcontracten waren hier al van uitgesloten. Maar doordat de fosfaatrechten op 2 juli 2015 ingevoerd zijn en de GDI van 2015 waarschijnlijk gaat bepalen wat de productieruimte is kunnen ze voor deze regeling geen kant meer op, terwijl de grond het verschil kan maken tussen intensief en extensief.
'Hij wil de extensieve (eigen)grondgebonden (gras)bedrijven compenseren voor de korting die zij eerst generiek krijgen opgelegd. Is dat fair? Politiek mag Van Dam dit vinden, maar vanuit een rechtvaardigheidsgevoel is het geen zuivere keuze. Alsof de meer intensieve, geen eigen grondbedrijven, die geworteld zijn in de streek en daar op korte afstand de kringloop sluiten, er milieutechnisch een potje van zouden maken.'
De streekgebonden melkveehouders zijn van mening dat bij alle bedrijven de generieke korting gelijk zou moeten zijn. De plaatsingsruimte van fosfaat in het jaar 2015 zou niet bepalend moeten zijn voor de hoogte van de korting. De plaatsingsruimte kan immers door samenwerking met andere grondgebruikers van jaar tot jaar verschillen.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.