Weinig zeggenschap
Is FrieslandCampina nog een coöperatie?
'Hoeveel melkveehouders moeten er nog stoppen?' Het is slechts 1 van de reacties op de plannen, die FrieslandCampina maandag 16 april onthulde. Ondertussen is duidelijk geworden dat er voor de melkveehouders, die vallen onder de knelgevallenregeling, nog kansen zijn. Dit neemt niet alle zorgen weg want; hoe gaan de bank en de retail reageren?
FrieslandCampina presenteerde plannen om middels een groeiafspraak weer grip te krijgen op de melkaanvoer. Door melkveehouders bestempeld als fabrieksquotum. Het houdt in dat wanneer de omvang van de totale melkproductie, door de leden van FrieslandCampina, de marktvraag overtreft er ingegrepen wordt. Die ingreep bestaat uit een korting van 10 cent per liter, die boven het bedrijfsquotum worden geleverd. Per bedrijf wordt een quotum vastgesteld.
Grote verrassing
"Het kwam als een konijn uit de hoge hoed" en: "Dit was niet verwacht". Ronald Beulink, melkveehouder uit Zelhem en Alexander Vugts, melkveehouder in Haaren, over de plannen van de grootste zuivelcoöperatie van Nederland. Beulink was bij de ledenvergadering van dinsdag, waar Vugts nog moet wachten op de vergadering die volgende week op de agenda staat.
Wat steekt is dat de zeggenschap van de leden in de plannen minimaal is. Vugts: "Je hebt niet het gevoel dat dit een coöperatie is." Beulink vult aan: "Een lid heeft initiatiefrecht, maar alleen over de onderwerpen vermeld in de bijlagen." De huidige plannen behoren daar niet toe.
Het neemt niet weg dat de vergaderingen een moment zijn om je stem te laten horen. "Ik heb op de vergadering uitgebreid mijn mening laten horen, maar dit hoeft niet de mening van de meerderheid te zijn", zegt Beulink. "De stemming die volgde gaf echter aan dat de meerderheid mijn gevoel ondersteunde. Zo was er niemand voor. Ongeveer de helft was tegen en de andere helft had geen mening."
Met zijn allen eigenaar
"Wij zijn allemaal eigenaar van de coöperatie", zegt Beulink. "Wordt er voor de voorstellen gestemd, dan vallen er acuut bedrijven om. Ik kan geen genoegen nemen met een dergelijke maatregelen, bij een partij die voor de bedrijven opkomt. Ik ben niet de persoon die voor een maatregel stemt, waar bij wijze van spreke 90% mee uit de voeten kan en een paar splinters afvallen."
Ondertussen is er hoop voor de melkveehouders, zo bleek tijdens de vergadering in Maarheeze. Het bestuur in Maarheeze zei dat de extra toegekende fosfaatrechten voor de knelgevallen meegenomen gaan worden via de optie 5. Jan-Willem ter Avest, woordvoerder van FrieslandCampina, gaf aan dat wanneer de politiek knelgevallen aanwijst ze niet uitsluiten dat die omgezet kunnen worden in melk.
Voor Vugts gaat het hier vanaf hangen of hij bij de coöperatie blijft. "Ik wil niet weg. De coöperatie doet verder goed haar best en weet een bovengemiddelde melkprijs te realiseren." Hij vraagt zich ook af of de huidige maatregelen nodig zijn, omdat er al veel stoppers zijn en er nog meer gaan komen. Beulink sluit zich hierbij aan: "Want, waar moeten alle leden dan naartoe?"
Angst voor bank en retail
Een andere angst, die beide melkveehouders verwoorden, is de dat de korting van 10 eurocent per kilo melk een kettingreactie teweeg gaat brengen. "Ook de retail ziet dat er melk met een korting van 30% op de grondstofprijs ingekocht gaat worden. Of dit concept een goede uitwerking gaat hebben op de melkprijs betwijfel ik ten zeerste", zegt Vugts. Tevens is maar de vraag hoe de bank hier straks mee om gaat bij financieringsaanvragen.
Het levert weer een hoop onzekerheid op. Ook de nieuwe Toplijn is nog geen doorslaand succes onder de veehouders. "Er ligt nog niks, maar ze willen er wel een bijzondere melkstroom voor gaan inrichten", zegt Beulink.
De veehouders maken duidelijk dat de communicatie van de nieuwe plannen en de inhoud samen veel weerstand opwekken. Beulink stelt dan ook de vraag: "Hoeveel boeren moeten er nog stoppen, om onze eigen toekomst veilig te stellen?"
Herma van den Pol
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
