Fosfaathandel beleeft topjaar in 2024

Dit blijkt uit de rapportage Nederlands mestbeleid 2024, die minister Wiersma naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Volgens de cijfers zijn er in totaal ruim 6,2 miljoen fosfaatrechten verhandeld, wat bijna 1,8 miljoen (ofwel 40%) meer is dan in 2023. In dat jaar werd 5,2% van alle in omloop zijnde rechten verhandeld. 

De toename in het aantal verhandelde rechten is te verklaren uit anticipatie op aankomend nieuw beleid. Veel veehouders wilden nog snel even een flinke pluk rechten verkopen, kopen of (ver)leasen zonder extra afroming. Voor 2025 zijn nog geen cijfers beschikbaar, want rijksdienst RVO openbaart slechts eenmaal per jaar fosfaatdata, toch is wel helder dat er tot nog toe vrij weinig fosfaat is verhandeld. Lease met afroming vindt bijna helemaal niet meer plaats. 

Weinig rechten van de markt verdwenen
Hoewel vorig jaar 48% meer fosfaat is afgeroomd dan in 2023, zijn er toch relatief weinig rechten van de markt verdwenen: bijna 710.000 op een totaal in omloop zijnde aantal van 83,6 miljoen stuks.

Het totale aantal ooit toegekende fosfaatrechten bedraagt overigen 86,6 miljoen stuks, waarvan een minderheid van bijna 41,8 miljoen stuks is toegekend aan grondgebonden bedrijven, terwijl bijna 44,9 miljoen stuks aan niet-grondgebonden bedrijven is toegekend. Door afroming is de laatste jaren zijn ruim 1,3 miljoen rechten in een fosfaatbank terecht gekomen. 

Productierechten andere veehouderijsectoren vaker ingeleverd
Procentueel gezien leverden andere veehouderijsectoren meer productierechten in. Het aantal pluimveerechten nam vorig jaar bijvoorbeeld met 2,16% af naar 65,34 miljoen stuks. Dat is een afname van ruim 1,44 miljoen rechten. Het aantal varkensrechten nam zelfs met meer dan 4%, ofwel ruim 321.000 stuks af.