Beste mix tussen vaste en variabele rente

Monetair econoom Edin Mujagic geeft voor DCA maandelijks een update van de laatste ontwikkelingen op de rentemarkt. Naar aanleiding van vragen van agrarische ondernemers op de eerste twee marktupdates, geeft Mujagic hier de antwoorden.

De gemeenschappelijke noemer in die vragen is: als ik nu een lening opneem, wat is de beste mix tussen vast en variabel.

Ik spreek vaak met financieel directeuren van verschillende bedrijven over soortgelijke vragen. Tijdens zo een gesprek kunnen we specifieker over een lening praten, want dan is veel meer informatie beschikbaar. Zo is het bijvoorbeeld heel belangrijk wat de looptijd van de lening is. 

In het algemeen geldt het volgende. Het variabele rentedeel hangt nauw samen met de rente van de Europese Centrale Bank (ECB). Het is zo goed als uitgesloten dat de ECB de officiële rente zal verhogen in 2013 maar ook 2014. De vooruitzichten voor de economische groei en inflatie in de eurozone zijn zodanig dat een renteverhoging zeker niet te verwachten is. Áls de ECB al iets doet met de rente, dan zal dat eerder een nieuwe verlaging zijn.

Het vaste rentedeel is een iets lastiger verhaal. De lange rente in Europa en Nederland is afhankelijk van verwachtingen over inflatie, ontwikkeling van de staatsschuld maar zeker ook de ontwikkelingen van de Amerikaanse lange rente. Dit laatste effect is duidelijk zichtbaar de laatste tijd. Sinds de Amerikaanse centrale bank, de Fed, aangekondigd heeft het monetaire beleid minder ruim te zullen maken, is de Amerikaanse tienjarige rente behoorlijk gestegen. In het kielzog daarvan is ook de Nederlandse tienjarige rente aanzienlijk opgelopen.

Inflatieverwachtingen voor de komende jaren zijn nog laag maar mijn verwachting is – volledige onderbouwing daarvan is te vinden in mijn boek Geldmoord waarvan binnenkort de vierde druk verschijnt – dat dat in de nabije toekomst zal veranderen.

Met betrekking tot de staatsschulden valt te zeggen dat die blijven stijgen in heel Europa, ook in Nederland. In combinatie met vooruitzichten voor lage economische groei de komende jaren, is het goed voor te stellen dat er in loop der tijd vraagtekens kunnen ontstaan over de houdbaarheid van ook de Nederlandse staatsschuld.

Sinds het begin van de eurocrisis is de Nederlandse lange rente gedaald, louter als gevolg van de zogeheten vlucht naar veiligheid: beleggers die uit Spaanse, Italiaanse, Griekse en staatsobligaties van veel andere eurolanden vluchten naar het Duits en Nederlands schatkistpapier.

Maar dat gebeurde in een omgeving waarin vooral de Duitse economie behoorlijk groeide. Inmiddels krimpt de economie daar ook. Bij een nieuwe fase van spanningen in de eurozone, moeten we er rekening mee houden dat beleggers veiligheid zullen zoeken buiten de eurozone. Daardoor kan bij nieuwe spanningen de Nederlandse rente gaan stijgen of in ieder geval niet zo veel dalen als dat men op basis van het recente verleden zou verwachten.

Wat de beste mix is, is dus sterk afhankelijk van onder  meer de looptijd. Het is mogelijk een afspraak te maken voor een gesprek op maat, mail daarvoor naar edin@dca.nl.

Veel vragen gingen ook over liquiditeitsopslagen. In magazine Boerenbusiness hebben we daar uitgebreid bij stilgestaan. Zoals daarin gesteld, vind ik de kans dat die opslagen de komende tijd  dalen of afgeschaft worden, nihil. Als er al iets mee gebeurt, hou er rekening mee dat die kunnen stijgen.

Wat in dit opzicht een rol speelt is de discussie over een bakenunie in de eurozone. Dé cruciale voorwaarde daarvoor is dat de Europese banken schoon schip maken, lees oninbare leningen afschrijven.

Wanneer dit begint, zal dat tot onzekerheid leiden in het bankenlandschap. Immers, dan wordt duidelijk welke banken er heel zwak voorstaan. Deze onzekerheid kan de euribor-tarieven enigszins opstuwen maar zeker ook de banken ertoe aanzetten opslagen te verhogen. Houd daar rekening mee. Uw bank kan die opslagen eenzijdig aanpassen, juridisch staat uw bank daarbij niets in de weg.

Tot slot nog even over de vraag hoe de banken uit de eurozone zich eigenlijk financieren. Alle banken uit de eurozone kunnen onbeperkt lenen bij de ECB tegen een rente van 0,5 procent. Dat is dan ook hoe het overgrote deel zich financiert. Dit is ook de reden waarom de spaarrentes bijvoorbeeld zo laag zijn hoewel banken zeker kapitaal nodig hebben.

Normaliter zou die noodzaak de banken dwingen te concurreren om spaargeld aan te trekken. Doordat ze echter onbeperkt bij de ECB kunnen lenen, gebeurt dit niet.

Edin Mujagic
Monetair econoom en DCA analist rentemarkt

Edin Mujagic

Edin Mujagic is macro-econoom en hoofdeconoom bij OHV Vermogensbeheer. Hij focust zich op de wereldwijde centrale banken, en in zijn blogs schrijft hij met name over de ECB en Fed. Ook heeft hij diverse boeken geschreven.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.