Waarom de varkensmarkt kapot gaat

Met rappe schreden komt de ondergang van de varkenssector in Nederland dichterbij. Al tijden kijk ik met verbazing naar deze markt. Allereerst moet ik dan melden dat ik geen varkensspecialist ben, maar wel iets van markten weet. Vanuit die kennis zeg ik dat het erop lijkt dat er in Nederland bewust aangestuurd wordt richting de verdwijning van deze sector.

De varkenshouder is dan ook een producent geworden van zo goedkoop mogelijk vlees tegen zo laag mogelijke kosten. Daar zit nu precies de kneep, hier in Nederland zijn de kosten gewoon te hoog. Zo zorgen mestprijzen (www.mestmarkt.nl ) voor een hoge kostprijs, jagen emissie-arme stallen de investeringskosten op en zorgen productierechten ervoor dat je moet betalen voor de opfok van varkens.

Aan de kant van de kostprijs valt weinig te winnen, waardoor je zou denken dat varkenshouders het gaan zoeken aan de inkomstenzijde van de markt. Dus als de kosten niet meer omlaag kunnen dan moeten de inkomsten omhoog. In het verleden hadden we ook hier in Nederland nog een markt met een bekende varkenscyclus. Deze lijkt inmiddels veranderd te zijn in een wel heel lange cyclus, waarbij de pieken te laag zijn om de dips te kunnen opvangen.

Gelukkig hebben we VION nog, een superbedrijf dat met het geld van de boeren (lees ZLTO)  het verschil zou kunnen maken voor de varkenshouder en bovendien het weerwoord was (is) tegen de grote inkooporganisaties.

VION kan echter niet voorkomen dat Nederland alsnog aan de onderkant van de prijzenbalk in Europa bungelt als het gaat om uitbetalingsprijzen. Handelen is er voor de varkenshouder niet meer bij, hij geeft de varkens mee en hoopt op het beste. Blijkbaar kan VION dan niet het verschil maken voor de varkenshouders. Overigens is dit logisch, omdat de aandeelhouder gewoon rendement op zijn geïnvesteerd vermogen moet hebben en een hogere varkensprijs niet ten kosten mag gaan van de winstgevendheid van het bedrijf. Met andere woorden; ook hier wordt geen cirkel doorbroken.

Waarom denken niet meer organisaties na over de inkomstenkant van de varkenshouders. De varkenshouders hebben vele adviseurs om zich heen lopen. Zo lopen er advisseurs voor mileuregels, voervoorziening, financieringen enz., maar een marktspecialist loopt er nog niet bij. Nee, produceren en hopen lijkt het credo.

Des te meer werd mijn aandacht getrokken door een Canadees initiatief. Blijkbaar denkt men daar wel in inkomens en rendement en biedt men nu de varkenshouder de mogelijkheid om zijn prijsrisico’s te managen. In het verleden heb ik ook gesprekken gevoerd met belangenbehartigers(sters) van de sector, waarbij ik benadrukte wat het belang is van prijsrisico’s en mogelijkheden om deze te managen (lees termijnmarkten). Maar daar kon men niets mee, omdat ze toch niets aan een prijs kunnen doen. Hier ligt dan ook precies de denkfout, waardoor we uiteindelijk een varkensloos land zullen worden.