Grenzeloze voedselproductie bedreigt de wereld

De Amerikaanse president Barack Obama is initiatiefnemer van de Nuclear Security Summit, een ongeëvenaard rondetafelgesprek met wereldleiders dit keer georganiseerd door Nederland. Het kan niemand ontgaan zijn. Nucleair afval als bedreiging voor de wereld. Mag ik in al mijn onderdanige bescheidenheid als piepklein, nietig individu wijzen op een wereldbedreiging van een andere orde: Grenzeloze voedselproductie.

Het onderwerp ‘verantwoorde en duurzame landbouwproductie’ is zo complex dat je het niet meer alleen aan het bedrijfsleven kunt overlaten. Het behoud van biodiversiteit, toenemende vraag naar dierlijk eiwit, modernisering van de land- en tuinbouw en mondiale volksgezondheid lijken elkaar in de weg te zitten. Het is een hels karwei: de zoektocht naar het ideale voedselproductiesysteem met respect voor mens, dier en omgeving. Met behoud van een optimaal functionerende aardbol.

De puzzelstukjes liggen nog door elkaar, maar wie maakt de puzzel tot een geheel? Durven we het überhaupt aan om hierover te praten met elkaar? Misschien leest de één de ander de les of komen er beschuldigingen over het belemmeren van de vrije markteconomie? Er staan veel belangen op het spel.

‘Gedane zaken nemen geen keer’. Vernieuwende technieken en technologie hebben allang hun intrede gedaan in onze voedselproductie. De moderne boerderij is een agrarische fabriek. Dit is geen verwijt, maar een constatering. De nostalgie naar het ambachtelijke landleven staat in schril contrast tot de werkelijkheid. De biologische ideologie en het sterk geromantiseerde beeld van het platteland staan meer dan haaks op huidige en toekomstige landbouwprocessen om tegemoet te komen aan ruim negen miljard monden in de nabije toekomst. Vooruitgang en verandering zijn niet te stoppen, maar ze mogen geen ethische en ecologische grenzen overschrijden. Wij als mondiale samenleving dienen deze grenzen vast te stellen en te bewaken. Wereldleiders moeten hun verantwoordelijk nemen in deze uitdagende kwestie.

We kunnen toch niet onze planeet gezond houden met monoculturen? Verlies van biodiversiteit en ontbossing hebben gevolgen voor het klimaat en vormen een groot risico voor de groeiende mensenpopulatie.  ‘Lijnen trekken tot hier en niet verder’ lijkt moraliserend. Monsanto is een goed voorbeeld van ongebreidelde vrije marktmacht. Dit chemieconcern gebruikt moderne inzichten van de wetenschap (GMO) om het landbouwsysteem naar de eigen hand te zetten. Winstbejag en macht prevaleren boven een duurzame en menselijke voedselproductie.

Vooruitgang door wetenschap heeft de mens veel gebracht en blijft dit ook in de toekomst doen, maar dan moeten we die toekomst ook veilig stellen. Genetische modificatie aan landbouwgewassen in plaats van klassieke veredeling, kan veel goeds brengen. Het is maar wat je ermee doet. Onze geschiedenis heeft aangetoond dat macht en kennis de mensen naar het hoofd stijgt. Maar laten we het kind niet met het badwater weggooien. Moderne voedselproductie volledig in handen leggen van de industrie, is dus geen optie. Terug naar oude vervlogen tijden nog minder. Wie begint met het leggen van de puzzel?

Pascal Philipsen
Boer & Co

Pascal Philipsen

Pascal Philipsen is regiomanager Zuid-Nederland en bemesting specialist bij Timac Agro Nederland.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.