De Europese Commissie heeft, door een toezegging te doen aan lidstaten, mogelijk voor een grote doorbraak gezorgd in de Russische grenssluiting voor varkensvlees uit de Europese Unie. Hoe groot het effect concreet op de markt gaat zijn moet worden afgewacht. Vooral voor de stemming in de markt is de ontwikkeling van belang.
De doorbraak bestaat eruit dat de Europese Commissie toestemming heeft gegeven aan de lidstaten om individuele afspraken te maken met Rusland over veterinaire certificaten. Dit betekent dat een heropening van de Russische markt voor verschillende lidstaten binnen handbereik is.
Frans van Dongen, directeur internationale zaken bij de Centrale Organisatie voor de Vleessector, zei in december dat de Europese Commissie het grootste obstakel vormde in een heropening van de Russische grens. ‘Afspraken over de export van varkensvlees lopen grotendeels via Brussel. Over de export van runderen en rundvlees hebben lidstaten individueel afspraken gemaakt met Rusland, maar voor varkensvlees is dit niet mogelijk omdat de certificering op Europees niveau is geregeld. Dit is een groot probleem. Als Nederland varkensvlees naar China of Japan wil exporteren, dan onderhandelt Nederland met China of Japan over een veterinair certificaat. Met Rusland kan dit dus niet en mede om die reden zit de grens nog steeds dicht.’
Een heropening van de grens komt echter steeds dichterbij. De Europese Commissie heeft namelijk de toezegging gedaan aan lidstaten dat landen individueel en zonder tussenkomst van Brussel met Rusland mogen onderhandelen over veterinaire certificaten.
Volgens Peter de Haan, commercieel manager bij Hilckmann, is dit goed nieuws. ‘Het ziet ernaar uit dat de veterinaire situatie tussen de EU en Rusland aan het veranderen is en dat is heel erg positief omdat een impasse wordt doorbroken. De grens was gesloten omdat de EU met Rusland één veterinair certificaat had afgesproken waarin stond dat de EU vrij moest zijn van ziekten zoals Afrikaanse varkenspest om varkensvlees naar Rusland te kunnen exporteren. De EU was niet vrij van deze ziekte, na een uitbraak van deze ziekte in Litouwen. Ik zit zelf niet aan de onderhandelingstafel, dus ik weet niet precies welke toezeggingen zijn gedaan, maar het ziet ernaar uit dat de EU toestemming geeft aan landen om individueel afspraken te maken met Rusland over veterinaire certificaten.’
Dat landen individuele afspraken mogen maken met Rusland, betekent echter niet dat de grens binnen een week weer open is. ‘Het kan zomaar een paar maanden duren voordat Nederlands producten weer naar Rusland mogen’, zegt De Haan. ‘Als het meezit liggen er binnen een maand nieuwe certificaten op tafel. Dat is natuurlijk waar we op hopen, maar de praktijk leert dat hier minimaal twee maanden over heen gaan en als het tegen zit duurt het nog langer.’
Hoewel De Haan blij is met de politieke doorbraak, verwacht hij dat het effect op de markt voorlopig beperkt blijft. ‘De producten die waarschijnlijk weer naar Rusland mogen worden geëxporteerd zijn orgaanvlees, zoals harten, levers en nieren, en vet, waaronder reuzel, maar mogelijk niet nek- en rugspek. Dit zijn juist de vetsoorten die wij wel graag naar Rusland willen exporteren. Buiten Rusland is reuzel moeilijk te plaatsen in andere landen en de organen wegen samen rond de twee kilo terwijl een varken 90 kilo weegt. Als alleen deze producten weer naar Rusland mogen, dan is het prijseffect beperkt. Toch kan een varken door de gedeeltelijke heropening van grens twee euro meer opleveren.’
Het prijseffect is volgens De Haan echter niet het belangrijkste. ‘De stemming, dat is de hoofdzaak op dit moment. Als de export alleen al op organen en vet beter loopt, dan komen de andere producten zoals vlees en spek misschien wel vanzelf. Je ziet dat er van Rusland bereidheid is om weer varkensvlees uit EU-landen te importeren en ook de Europese Commissie toont zich nu bereid toezeggingen te doen, wat misschien nog wel belangrijker is.’
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.