Erop of eronder voor Athene
Komende 72 uur cruciaal voor Griekenland
‘Vrijdag wel. Maandag: ik weet het niet’. Dat was het antwoord van een bestuurslid van de Europese Centrale Bank (ECB) gisteren op de vraag of de Griekse banken open zullen gaan vandaag.
De vraag werd gesteld nadat duidelijk is geworden dat de zoveelste overleg tussen Griekenland en de andere eurolanden mislukt is. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft zich teruggetrokken uit de gesprekken en heeft laten weten dat er geen uitstel voor Griekenland zal komen. Op 30 juni moet 1,6 miljard euro op de bankrekening van het IMF bijgeschreven zijn. Dat is de aflossing die Griekenland moet doen.
Aflossing die het land niet kan doen tenzij er een akkoord komt met de andere eurolanden zodat er een nieuw tranche noodleningen richting Athene kan. Gebeurt dat niet, dan krijgt het IMF zijn geld niet en blijft Griekenland in gebreke. Met andere woorden, dat land is dan ook officieel failliet.
Vandaag om 12:00 vergadert het ECB-bestuur, telefonisch, over de steun aan de Griekse banken. Het betreft een spoedvergadering. De Griekse banken worden al enige tijd overeind gehouden door een speciale noodfaciliteit, de ELA genaamd (ELA staat voor Emergency Lending Assistance). Het ELA-loket bestaat in elk euroland, bij de centrale bank, maar mag alleen opengezet worden na goedkeuring van de ECB. De afgelopen maanden hebben de Griekse banken samen ruim 80 miljard euro op dat loket geleend. Het gaat niet te ver om te zeggen dat die banken zonder die noodleningen allang omgevallen waren. 80 Miljard euro is ongeveer een derde van de Griekse economie.
De afgelopen maanden hebben veel Grieken hun geld van de bank gehaald; die Grieken die dat nog niet (helemaal) hebben gedaan, hebben dat in de laatste 24 uur alsnog uitgevoerd. Ruim 1 miljard euro werd aan de Griekse geldautomaten gepind in die periode.
Het overleg tussen de ministers van Financiën van de eurozone mislukte gisteren. De Griekse minister werd zelfs kinderachtig gedrag verweten. Het lijstje voorstellen van maatregelen die Griekenland wil nemen, werd weer als onvoldoende beoordeeld en afgewezen. Het belangrijkste probleem zijn de Griekse pensioenen. De Grieken gaan doorgaans eerder met pensioen dan mensen in veel andere EU-landen én krijgen ook nog een hoger pensioen dan veel andere Europeanen. Het IMF en de andere eurolanden willen dat Griekenland dat onhoudbare stelsel – er is geen apart spaarpotje daarvoor – ingrijpend hervormt. Griekenland weigert dat echter te doen omdat de huidige regering aan de macht is gekomen met de belofte dat pensioenen heilig blijven.
Aanstaande maandag vergaderen de Staatshoofden en de regeringsleiders van de EU-landen over Griekenland. Ook dat is een spoedvergadering. Maandag is de laatste dag voor een akkoord omdat over elk akkoord de parlementen van enkele EU-landen moeten vergaderen. Pas daarna kan de EU geld overmaken aan Athene. Vandaar dat wachten tot 29 juni geen optie is, dat zou te laat zijn.
Griekenland is nog nooit zo dicht bij het uittreden uit de euro geweest. Maar of dat daadwerkelijk gaat gebeuren, dat valt nog te bezien. Een ruime meerderheid van de Griekse bevolking wil dat niet en de politici in de andere eurolanden en de Europese beleidsmakers, te beginnen die bij de ECB (een bestuurslid zei onlangs dat ‘het bestuur van de ECB Griekenland in de eurozone wil houden’). Als niemand het wil, is de kans ook klein dat het zal gebeuren. Anders gezegd: omdat niemand wil dat Griekenland uit de euro stapt, is de kans groot dat er linksom of rechtsom een akkoord zal komen. Wordt ongetwijfeld vervolgd. De komende uren zijn cruciaal.
Edin Mujagic
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.