Gaat de daling van de euro ook in 2015 door?

We beginnen dit jaar met EUR/USD op iets meer dan 1,20, de olieprijs (Brent) op iets meer dan 57 dollar, de Nederlandse tienjarige rente op 0,68 procent en EURIBOR (3 maands) op 0,078 procent. Waar staan die waarden aan het eind van het jaar?

Zoals de vermaarde Britse geschiedkundige Alan Taylor in de jaren zestig zei, is voorspellen moeilijk, vooral als het om de toekomst gaat. Wat makkelijker – en belangrijker dan de voorspelling zelf – is, is een beschouwing van wat waarschijnlijk is. In een vierluik zal ik dat doen voor de rentes, de waarde van de euro en de olieprijs. Te beginnen met de euro.

De koers van EUR/USD is in 2014 behoorlijk onderuit gegaan, van bijna 1,40 naar net iets meer dan 1,20 nu. Daarmee is de koers waartegen de euro begonnen is begin 1999, van 1,17 dollar per euro, voor het eerst sinds november 2003 in zicht.

 De daling van de afgelopen maanden is te herleiden tot de grote en toenemende verschillen in het (voorgenomen) beleid van de Europese Centrale Bank (ECB) en de Fed. Waar de eerste het monetaire beleid behoorlijk ruimer heeft gemaakt – zo verlaagde de bank de rente naar 0,05 procent bijvoorbeeld en heeft de bank zo goed als beloofd op grote schaal staatsobligaties te gaan opkopen – is de Fed juist de andere kant op gaan roeien. Die bank heeft het opkopen van staatsobligaties afgebouwd, waarmee het monetaire beleid in feite minder ruim is geworden, en maakt zich op de rente te gaan verhogen.

Dat alleen al maakt de dollar aantrekkelijker dan de euro. Tel daarbij het grote verschil is economische ontwikkeling – de werkloosheid in de eurozone is hoog en klimmend, in de VS laag en dalend, de economische groei in de eurozone is laag en onder neerwaartse druk, in de VS behoorlijk – én het feit dat de ECB willens en wetens de euro probeert te verzwakken, en het is alles behalve verbazingwekkend dat de euro al maandenlang in de hoek zit waar de klappen vallen. Als er al iets vreemd is, dan is het dat EUR/USD niet veel lager staat dan 1,20.

Ook in 2015 blijven de verschillen in het beleid van de ECB en de Fed groot. Maar waar die verschillen in 2014 nieuw waren, en daarmee de koersen beïnvloed hebben, is er anno 2015 niets nieuws aan. Ondertussen weten zelfs de vogels in de lucht dat de ECB dit jaar verder gaat in het verruimen van zijn beleid en dat het niet de vraag is óf maar wannéér de Fed de rente gaat verhogen. Omdat dit niets nieuws is voor beleggers, betekent dat dat die verwachting in de koers is verwerkt. Anders gesteld: pas als er iets wezenlijks verandert met betrekking tot de Fed en /of de ECB, is een grote beweging in EUR/USD te verwachten.

Dé vraag is dus: is zo een wezenlijke verandering te verwachten? Zoals reeds genoemd, is voorspellen moeilijk zeker als het om de toekomst gaat. Maar de kans lijkt groot dat áls er iets verandert, dat eerder bij de Fed dan de ECB zal zijn.

Beleggers gaan ervan uit dat de Fed de rente in de zomer van 2015 zal gaan verhogen. Door de sterke dollar, lage olieprijs en afkoelende economische groei buiten de VS, is het echter te verwachten dat de groei van de Amerikaanse economie wind tegen zal krijgen en de inflatie onder neerwaartse druk zal komen. Beide zijn de zaken waar de Fed als de dood voor is én voor beide geldt dat een renteverhoging de situatie erger zou maken. Een renteverhoging zet de economische groei onder druk en duwt de inflatie omlaag. Een nog veel sterkere dollar zou hetzelfde effect hebben en het is maar de vraag of de Fed een verdere daling van EUR/USD zal accepteren.

Met andere woorden, het zou niet verbazen als de verwachtingen over het Fed-beleid de komende maanden aanzienlijk gaan veranderen, in de zin dat beleggers rekening mee gaan houden dat de Fed (veel) later de rente zal gaan verhogen. Dat op zijn beurt zou de dollar minder, en de euro iets meer, aantrekkelijk maken.

Bovendien: omdat geld lenen in de eurozone zo goedkoop is, doen steeds meer Amerikaanse bedrijven en beleggers dat. Dit betekent dat de vraag naar euro uit die hoek behoorlijk kan stijgen. In 2014 hebben Amerikaanse bedrijven fors meer geleend in de eurozone vergeleken met 2013 en die trend lijkt dit jaar gewoon aan te houden.

Al met al lijkt het zeer waarschijnlijk dat EUR/USD dit jaar per saldo zal stijgen en dat de geboortekoers van 1,17 niet bereikt gaat worden. Dat gezegd hebbende: één blik op de grafiek van EUR/USD sinds de geboorte van de euro (zie hieronder) leert dat de koers van 1,20 een stevige steun is. Sinds 2004 is de koers van EUR/USD meermaals op dat niveau afgeketst.

Dit betekent twee dingen. In de eerste plaats dat het 1,20-niveau behoorlijk stevig is en dus de kans groot is dat de koers ook nu daarop afketst en van 1,20 weer gaat oplopen. In de tweede plaats geldt echter dat áls EUR/USD onder dat cruciale niveau zakt, de weg vrij staat voor een behoorlijke verdere daling, een daling die EUR/USD ver onder de introductiekoers van 1,17 kan brengen.

Zoals gezegd lijkt de kans op afketsen en een stijging groter, maar dat alternatieve scenario moeten we in de gaten houden. Zoals zo vaak geldt: de tijd zal het uitwijzen en hier bij Boerenbusiness blijven we alle ontwikkelingen op dit front nauwlettend in de gaten te houden om, indien nodig, de kansverdeling tussen de genoemde scenario’s te wijzigen. Begin februari en begin maart behandelen we onder meer dit vraagstuk uitvoerig ook tijdens onze training financiering en kapitaalmarkten.

Edin Mujagic

Edin Mujagic is macro-econoom en hoofdeconoom bij OHV Vermogensbeheer. Hij focust zich op de wereldwijde centrale banken, en in zijn blogs schrijft hij met name over de ECB en Fed. Ook heeft hij diverse boeken geschreven.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.