VS economie uit de crisis?
Crisis in opkomende landen mogelijk
De economische groei in de Verenigde Staten is hoog, zeker vergeleken met die in de andere Westerse landen. De Fed, de Amerikaanse centrale bank, omschreef de economische situatie in de VS niet voor niets als solide. Toch wringt de bank zich in allerlei bochten om de officiële rente op 0 procent te houden. Is de Amerikaanse economie wel uit de crisis als de Fed het niet aandurft de rente te verhogen? Wij vroegen het de legendarische ex-voorzitter van de Fed Paul Volcker.
In de Verenigde Staten is de werkloosheid scherp gedaald in het afgelopen jaar en de economische groei is hoog. Betekent dat dat de Amerikaanse economie uit de crisis is?
Volcker: Als er zich geen internationale schok voordoet, dan zou het best zo kunnen zijn dat de VS-economie uit de crisis is. Dat gezegd hebbende: dat is wel een grote ‘als’. De opkomende landen bijvoorbeeld, die zo belangrijk waren voor de wereldeconomie aan het begin van de crisis, kunnen nu zelf een crisis meemaken. Dat zou onze financiële stelsel raken. Misschien minder hard in de VS dan elders in het Westen, maar elk land zou in meerdere of mindere mate merken als er nieuwe problemen ontstaan in de wereldeconomie.
Hoe lang kan de Fed de officiële rente op bijna 0 procent houden met het werkloosheidspercentage aanzienlijk onder 6 procent en een economische groei van ruim 3 procent zonder dat de financiële markten zich zorgen beginnen te maken over inflatie op de middellange termijn?
Volcker: Er is nog geen inflatiegevaar en ik denk dat dat voorlopig zo zal blijven. De tijd zal moeten uitwijzen hoe dit zal aflopen. Historisch gezien is de verleiding altijd sterk geweest de situatie aan te kijken en te wachten met het weghalen van de stimuli en vervolgens om het beleid te verkrappen. Te vaak leidde dat ertoe dat de centrale bank te laat in actie is gekomen en dat men toenemende onevenwichtigheden en inflationaire druk niet opmerkt en zij ingeworteld raken.
Ik zie geen imminent inflatiegevaar. Het risico dat de huidige aanpak inflatie op termijn kan veroorzaken verdient echter wel aandacht. Het gevaar bestaat dat de officiële rente op bijna 0 procent en negatieve reële rentes op den duur een destabiliserende werking zullen hebben op de financiële markten. In de afgelopen jaren bijvoorbeeld hebben we gezien dat er heel veel geld geleend is aan de opkomende en arme landen. Sommige van die landen zullen in problemen komen door de lage olieprijs. Dat zou destabiliserend zijn. De opkomende landen, die aan het begin van de huidige crisis belangrijk waren omdat zij de wereldeconomie gaande hielden, dreigen nu zelf een crisis mee te maken.
Er is een regel naar u genoemd, de Volcker-regel, die bedoeld is te voorkomen dat de banken in de VS te groot worden zodat ze gered moeten worden met belastinggeld. Hoe blij, of niet blij, bent u met de implementatie ervan?
Volcker: Het heeft lang geduurd voordat die regel een feit werd, maar het staat nu redelijk sterk overeind. De banken proberen wel de implementatie van sommige delen ervan zo veel mogelijk uit te stellen. Hier en daar hebben ze enkele kleine successen behaald in dat opzicht.
Zij proberen de invoering van enkele delen van de regel uit te stellen, niet de Volcker-regel als geheel. De Volcker-regel gaat over de activiteiten die de banken in het verleden opgestart hebben. Nu zeggen de banken ‘we zijn in het verleden verplichtingen aangegaan en we kunnen die activiteiten niet zomaar beëindigen, het zal wel even duren voordat we dat kunnen doen’. Het gaat dan bijvoorbeeld over het verkopen van hun aandeel in private equity, durfkapitaalinstellingen en hedge fondsen. Ik begrijp dat het niet van de ene dag op de andere afgebouwd kan worden, maar ik zie niet in waarom het ook 5 jaar moet duren. Het is vreemd om te horen dat de grootste zakenbanken van de wereld, die hun klanten adviseren hoe bedrijven en zelfs hele industrieën, hoe complex die ook zijn, te herstructureren, blijkbaar zelf niet in staat zijn op een ordelijke wijze hun activiteiten te reorganiseren in minder dan 5 jaar.
Edin Mujagic
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.