Lenen overal makkelijker, behalve in Nederland

De Europese Centrale Bank (ECB) heeft deze week geld lenen nóg goedkoper gemaakt. Eerder is de bank al begonnen met het opkopen van leningen die banken aan bedrijven hebben verstrekt om zo het risico voor banken als ze nieuwe leningen verstrekken te reduceren.  Het goede nieuws is: er zijn signalen dat het werkt. Het slechte nieuws is dat het in andere eurolanden werkt, maar níet in Nederland.

Elk kwartaal publiceert de ECB zijn rapport ‘The euro area bank lending survey’. Vier keer per jaar vraagt de ECB ruim 100 banken uit alle eurolanden over de ontwikkelingen op het gebied van kredietverlening, zoals over de vraag naar leningen en de leenstandaarden ofwel of het, vergeleken met een kwartaal eerder, moeilijker of makkelijker is geworden een lening te krijgen bij een bank.

Zowel voor bedrijven als de huishoudens in de eurozone is het in het vierde kwartaal van vorig jaar makkelijker geworden geld te lenen bij hun bank. Daarmee zet de trend dat de banken sneller ‘ja’ zeggen op een leningaanvraag zich door, meldt het ECB-rapport. Er zijn twee belangrijke redenen waarom banken in de eurozone makkelijker kredieten verstrekken.

In de eerste plaats omdat ze aangeven dat ze de vooruitzichten voor bedrijfsresultaten zonniger inschatten en de macro-economische onzekerheid in hun ogen lager is. In de tweede plaats geven de banken aan  dat de toenemende concurrentie ze ertoe dwingt sneller een leningaanvraag in te willigen.

Behalve dat het makkelijker is geworden geld te lenen, is het door dat alles ook goedkoper geworden. De banken uit Duitsland, Italië, Spanje en Frankrijk geven aan dat de winstmarge op een gemiddelde lening in de laatste drie maanden van vorig jaar gedaald is. De grote afwezige is….Nederland.

De leenstandarden zijn aangescherpt in Nederland, blijkt uit de antwoorden van de Nederlandse banken. Uit diezelfde antwoorden blijkt dat Nederland het enige grote euroland is waar de winstmarge op een gemiddelde lening is gestegen. Men kan dat interpreteren als dat de banken in de andere eurolanden een stuk van het voordeel door de scherp gedaalde rentes doorgeven aan hun klanten en dat dat in Nederland niet gebeurt.

De ECB trekt die conclusie niet, maar het ligt voor de hand hier een duidelijk verband tussen toenemende concurrentie en de winstmarge te zien. In de andere grote eurolanden geven banken aan dat de concurrentie toeneemt; de Nederlandse banken meldden dat de concurrentiedruk hoger noch lager is geworden.

Tegelijkertijd is de vraag naar leningen in Nederland wel gestegen. In Nederland hebben we dus te maken met een situatie waarin de vraag naar geld toeneemt maar banken minder makkelijk krediet verstrekken en als ze dat doen, het voordeel van de scherp gedaalde rentes nauwelijks doorberekenen aan hun klanten. Dit terwijl in de andere grote eurolanden de banken juist makkelijker geld uitlenen en dat tegen een lagere rente doen, blijkt uit het ECB-rapport.

Edin Mujagic

Edin Mujagic is macro-econoom en hoofdeconoom bij OHV Vermogensbeheer. Hij focust zich op de wereldwijde centrale banken, en in zijn blogs schrijft hij met name over de ECB en Fed. Ook heeft hij diverse boeken geschreven.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.