Braziliaanse boer niet positief over komend seizoen

Volgens het Braziliaanse marketingbureau AgRural was half december 96% van alle sojabonen gezaaid. Dat is iets meer dan vorig jaar. Het 5-jarig gemiddelde ligt op 93%. Het is echter lastig om te spreken over 'Brazilië'. Ieder gebied in het gigantische land heeft namelijk zijn eigen uitdagingen.

Areaaltoename
Het areaal voor 2017/2018 komt naar schatting neer op 34,6 miljoen hectare. Dat was vorig seizoen 33,9 miljoen hectare. De totale oogst komt volgens een eerste raming uit op 109,9 miljoen ton. In seizoen 2016/2017 bedroeg de oogst 114 miljoen ton. Het huidig en afgelopen seizoen zijn daarmee toppers in de Braziliaanse historie. Het land teelt wereldwijd ongeveer 30% van alle soja. Buurland Argentinië is goed voor zo’n 18%.

De centraal-westelijke regio is 1 van de 5 regio’s in Brazilië en het belangrijkste teeltgebied voor sojabonen. In het gebied liggen de staten Mato Grosso, Mato Grosso do Sul, Goiás en het Federaal District. In seizoen 2016/2017 waren deze staten goed voor een productie van 51,1 miljoen ton soja.

Laat seizoen
Goiás is de op 4 na grootste sojastaat van het land. Deze staat heeft het meeste last van droogteschade en vertraagde zaaiwerkzaamheden. Volgens Antonio Chavaglia, voorzitter van de coöperatie Comigo (met 6.800 aangesloten akkerbouwers), staan de gewassen er nu goed op. "Zaaiwerkzaamheden zijn vertraagd, maar inmiddels hebben we voldoende regen gehad", zegt hij tegen het Amerikaanse Succesful Farming.

Problemen met ziektes vallen mee. "Toch denken we dat de opbrengst lager zal zijn. Het weer is gunstig voor de gewasontwikkeling, maar door het late zaaitijdstip verwachten we dat de oogst later van start gaat. Hierdoor ontstaan wellicht problemen met korrelmaïs. Wordt het hier te laat voor, dan schakelen telers over op sorghum", aldus Chavaglia.

Logistieke problemen
Chavaglia denkt dat 20% van de soja voor seizoen 2017/2018 is verkocht. "De prijzen liggen onder die van vorig jaar. Zakken van 60 kilo worden tussen de 64 en 65 reaal verkocht, omgerekend ruim $19. Een normale prijs is 70 reaal per zak, omgerekend is dat $21,18." Vooral akkerbouwers die land pachten, hebben problemen om het hoofd boven water te houden.

Zo’n 30% van de coöperatieleden bij Comigo zijn pachters. "De sojaopbrengsten dekken de grondkosten, maar niet die van het gewas", aldus Chavaglia. "Transport is voor ons een groot probleem. De vrachtkosten schommelen flink, waardoor een goede planning moeilijk is. Vorig jaar kostte transport 200 reaal ($60,50) per ton, terwijl 150 reaal per ton een eerlijke prijs."

Zuiden is positiever
De zuidelijke staten Paraná, Santa Catarina en Rio Grande do Sul staan er gunstiger voor. Deze 3 staten zijn samen goed voor 40,5 miljoen ton. De gewassen in Paraná, de op 1 na grootste sojastaat, staan er voor het nieuwe seizoen goed op. Toch wordt ook hier een iets lagere opbrengst verwacht. Een eerste schatting komt op -5% uit. "Vorig jaar was het weer perfect, waardoor een exceptioneel goede oogst volgde", zegt Dilvo Grolli. Hij is voorzitter van Coopavel, een coöperatie van 5.000 akkerbouwers, pluimveehouders en varkenshouders in Paraná. "Boeren weten dat ze dit resultaat moeilijk kunnen evenaren."

Volgens Grolli is de grootste zorg nu het klimaat in de staat. Tijdens het zaaiseizoen in september was het erg droog, gevolgd door extreme regenval. "In november regende het op sommige plaatsen wel 700 millimeter, waarbij 300 tot 400 millimeter normaal is", aldus Grolli. "We zien een La Niña ontstaan, maar deze is nog erg zwak. Door het klimaatfenomeen wordt het misschien droger, waardoor de productie daalt."

Goede prijs
De financiële situatie van boeren in de zuidelijke staten is iets beter. "De teeltkosten van sojabonen liggen rond 2.200 reaal per hectare, omgerekend $666", weet Grolli. "Met een productie van 3,6 ton per hectare komen de kosten neer op 36 tot 38 reaal per zak van 60 kilo. De prijs bevindt zich momenteel boven de 60 reaal. Telers denken aan recente prijzen van 80 reaal of meer. 65 reaal lijkt weinig, maar dat is relatief. De financiële situatie ziet er daarom goed uit."

Hij erkent de moeizame positie waarin telers in de Midwest zich bevinden. De staten bevinden zich te ver van de havens, diesel wordt duurder en de transportkosten stijgen. Deze kostenstijging wordt betaald uit de zak van de boer.

Minder maïs
Leden van de coöperatie Coopavel hebben voor oogst 2017/2018 zo’n 65% van hun product verkocht. Vorig jaar lag dat niveau rond de 75%. Prijzen worden nauwlettend in de gaten gehouden. "Telers in Paraná staan er financieel sterker bij en kijken scherp naar het weer. Ze wachten daarom op betere prijzen", zegt Grolli.

Ook is de logistiek in de staat beter op orde. De asfaltwegen naar de havens zijn goed. De interne vraag is goed, net als die van maïs. Toch verwacht de voorzitter dat er 30% minder maïs wordt gezaaid. "Wie te laat oogst, mist het ideale moment voor het zaaien van de maïs. Als alternatief wordt op tarwe teruggevallen."