Waarom loopt aanbod fosfaatrechten op?

Hoewel de garantieprijs van FrieslandCampina aantrok, heeft dit geen effect op de prijs van fosfaatrechten. De DCA-notering fosfaatrechten blijft namelijk staan op €274,50 per recht. Als gevolg van een ruimer aanbod is de trend volgens meerdere handelaren eerder dalend dan stijgend.

Slimme constructies
Melkveehouders hebben steeds meer zicht op de fosfaatproductie. Het vierde kwartaal staat inmiddels voor de deur en een aantal van hen heeft ondertussen in beeld dat de benutbare fosfaatruimte niet volledig wordt ingevuld. Verleasen is niet ideaal, omdat dan wordt gekort middels de verplichte afroming van 10%. Daarom worden de rechten soms verkocht. Daarvoor in de plaats worden dan ‘0%-rechten’ gekocht, die vanaf 2019 benutbaar zijn. Dit kan lucratief zijn.

Een rekenvoorbeeld: een melkveehouder verkoopt 300 rechten à €275 per recht, het levert €82.500 op. Daarvoor koopt deze 333 0%-rechten à €200 per recht, wat €66.600 kost. Zonder aan rechten te hoeven inleveren, levert dit een voordeel op van bijna €16.000. Handelaren attenderen melkveehouders op deze mogelijkheid en dat maakt dat er momenteel meer aanbod van benutbare rechten loskomt.

Juridisch getouwtrek
Tegelijkertijd wordt de handel in fosfaatrechten deze week verstoord door de (her)beschikkingen van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl). Dit houdt in dat de ten onrechte toegekende fosfaatrechten komen te vervallen. Op dit punt wringt de schoen, want deze rechten zijn soms al verhandeld.

Nietsvermoedend kochten melkveehouders deze rechten in het eerste kwartaal. Zij kochten toen eigenlijk een 'kat in de zak'. De rechten blijken er achteraf namelijk niet te zijn en kunnen daarom niet op naam worden gezet. Ondertussen is het bijna oktober en is de prijs met bijna €100 per recht gestegen. Dit betekent dat melkveehouders alsnog op koperspad moeten, terwijl ze dachten dat ze de rechten rechtmatig op zak hadden.

Juridische wegen verkennen
Een andere optie is om de veestapel in te krimpen. De vraag is hoe reëel deze optie is. Elke kilo fosfaat die (ten aanzien van de benutbare rechten) tot nu toe te veel is geproduceerd, moet ondertussen bijna 3 keer zoveel worden gecompenseerd. Stel dat dit op 10 koeien betrekking heeft, dan moeten eind september bijna 30 koeien worden afgevoerd.

Melkveehouders met dergelijke problemen zijn daarom druk bezig om de juridische mogelijkheden te verkennen. Dit vergt tijd en dat is er niet. Ook commissionairs zitten met het probleem, omdat melkveehouders het op hun verhalen. Een passend antwoord lijkt er voorlopig nog niet te zijn.

Uiteraard betreft het een klein gedeelte van het totale aantal rechten dat is verhandeld. De inschatting van een handelaar is dat de problemen met de (her)beschikkingen zo’n 2% à 3% van de handel betreft.

Bekijk hier de laatste notering.