Meer winst FrieslandCampina mede dankzij lage melkprijs, garantieprijs heeft bodem nog niet bereikt en de winst van FrieslandCampina is in het eerste halfjaar van 2015 met 85 procent gestegen naar 192 miljoen euro. Een greep uit de krantenkoppen van donderdag. Boerenbusiness maakte een compilatie van de meest opvallende zaken rondom de Nederlandse zuivelreus.
De sterke winststijging in combinatie met een lagere melkprijs is er door veel media uitgepikt, maar hoe belangrijk was de lagere melkprijs voor het behalen van het winstcijfer?
'Tot en met april resulteerde minder melk in hogere prijzen. Melkveehouders konden daardoor
een goede start van het jaar maken, maar daarna leverde flink meer melk grote prijsdruk op. Het maakt dat de eerste helft van 2015 een kale melkprijs noteert van 31,84 euro per 100 kg melk, bij 3,47 procent eiwit, 4,41 procent vet en 4,51 procent lactose. Een schril contrast met topjaar 2014 toen de basis een uitschieter van 42,07 euro bereikte. Duidelijk lager was over 2014 de waardecreatie. Die kwam door 1,10 euro prestatietoeslag en 0,63 euro ledenobligaties uit op 1,73 euro. Met behulp van weidegang en bijzondere melkstromen kwam het totaal uit op 2,12 euro. In 2015 ziet dat er als volgt uit: 2,69 prestatietoeslag, 1,53 euro ledenobligaties en 0,42 euro weidegang en bijzondere melkstromen. Zet het totaal op 4,64 euro.
Het zijn de kale cijfers, maar die verhullen een heel scala aan ontwikkelingen. Een van de eerste waar naar gekeken wordt is hoe de garantieprijs van FrieslandCampina tot stand komt. De nieuwe CEO Roelof Joosten legde nogmaals uit dat deze gebaseerd wordt op de melkprijzen in Duitsland, Nederland, Denemarken en België. 'Voor de referentiebedrijven is dat het eindpunt, voor ons het beginpunt', aldus Joosten. Het houdt in dat er later correcties naar boven of naar onderen kunnen volgen.
Nog een punt van aandacht is dat de combinatie melkpoeder en boter niet het niveau van de garantieprijs kunnen realiseren. De netto-omzet daalde daar met 15,4 procent tot 1.259 miljoen euro, wat een bedrijfsresultaat oplevert van min 27 miljoen euro. Gelijk aan 2014. Het bedrijf werkt aan herstructurering van de kaasverpakkingsactiviteiten, maar het kan de verliezen nog niet goedmaken. Kaas vertegenwoordigt ongeveer de helft van de melkplas van FrieslandCampina, wat duidelijk maakt dat het met de beste wil van de wereld niet mogelijk was om nog meer voor de melk te betalen.
Maar nu de achtergrond van de plus van 81,5 procent van het bedrijfsresultaat. Die nam toe van 173 miljoen euro naar 314 miljoen euro. Ongeveer 23 miljoen euro wordt behaald dankzij valutavoordeel, oftewel gunstige wisselkoersen. Daarnaast heeft een groter volume aan producten met een toegevoegde waarde zijn weerslag gehad op de winst. Dit weegt volgens Joosten net zo zwaar als het voordeel van de wisselkoers. Goedkopere grondstoffen, noem olie, plantaardige grondstoffen, maar ook de aankoop van melkpoeder van derde partijen, levert een net zo groot voordeel op als de wisselkoers en toegevoegde waarde samen. Daarmee is grofweg 92 miljoen euro van de extra winst verklaard. Wat overblijft is het voordeel van efficiency en een lagere melkprijs. Die verklaren het restant van 3 miljoen euro en hebben hierbij een net zo groot aandeel. Het maakt duidelijk dat er echt niet zoveel geld achtergehouden is. Het voordeel van de wisselkoersen, hogere marge, lagere grondstofprijzen, efficiency en een lagere melkprijs krijgen melkveehouders via de flink hogere waardecreatie uitgekeerd.'
De hoge cijfers in de winst zijn dan wel goed te verklaren, maar moet er niet meer aan melkveehouders betaald worden nu er vanuit de Rabobank geluiden komen dat er toch een percentage melkveehouders in zwaar weer verkeert?
'Een vraag die mede gesteld wordt door de landelijke media, waarin steeds meer verhalen opduiken van melkveehouders in de problemen. Noem bijvoorbeeld boerin Agnes. FrieslandCampina geeft aan dat er inderdaad coöperaties en zuivelverwerkers zijn die in lastige tijden besluiten eerder de winst uit te keren aan melkveehouders om ze zo te helpen. De zuivelreus heeft echter duidelijke argumenten om dat niet te doen.
Joosten legt uit dat er constant gezocht wordt naar een balans tussen het uitkeren van geld en het behouden van geld om te kunnen investeren. Die is nu als volgt: 45 procent voor de reserve, 20 procent voor ledenobligaties en 35 procent gaat naar de prestatietoeslag. 'Zo weet de onderneming waar hij aan toe is.' In 2016 wordt weer gekeken of er zaken moeten veranderen. Het beleid wat gemaakt wordt geldt elke keer voor drie jaar. De laatste keer is onder meer besloten om in september al 75 procent van de prestatietoeslag uit te gaan keren om zo melkveehouders tegemoet te komen.'
De zeer, grote stijging van de melkaanvoer kan in de huidige markt gezien worden als een oorzaak van de lagere melkprijzen, maar wat voor effect heeft het op FrieslandCampina gehad?
'De ambities onder melkveehouders waren en zijn groot, liet coöperatievoorzitter Piet Boer weten. Dat blijkt mede uit de plussen in de melkaanvoer. Verwerkte het bedrijf in 2010 nog 8.821 miljoen kg ledenmelk door de jaren heen is dat toegenomen tot 9.453 miljoen kg ledenmelk in 2014. De grootste groei werd van 2013 op 2014 tot nog toe gehaald door een plus van 4,5 procent. De hogere melkprijzen hebben hier aan bijgedragen.
Gedurende de eerste helft van 2015 steeg de aanvoer met 1,8 procent tot 4.905 miljoen kg. Een gemiddeld wat tot stand komt dankzij een daling over het eerste kwartaal van 2,1 procent, waarna een plus van 5,5 procent volgde. Joosten zegt dat het extra volume adequaat opgevangen is. Iets wat alleen mogelijk was dankzij investeringen ter waarde van 1,8 miljard euro die van 2009 tot en met 2014 in Nederland gedaan zijn. Van overcapaciteit is volgens het bedrijf absoluut geen sprake, alles is in deze tijden juist hard nodig.
Het levert een voordeel op en nadeel. Door meer capaciteit om kindervoeding en zuivelingrediënten te produceren heeft FrieslandCampina bijvoorbeeld klanten kunnen terugwinnen die ze eerder moesten teleurstellen. Aan de andere kant betekent een hoge melkaanvoer een aanslag op de flexibiliteit om te schuiven met melk. Hoe meer melk er geleverd wordt, hoe meer melk er verplaatst moet worden naar producten met een kleine marge of producten die zelfs verlies opleveren. Melk is slecht goed te houden, waardoor een bedrijf met zijn rug tegen de muur komt te staan. Hoewel FrieslandCampina absoluut geen negatief woord heeft gezegd over de hoge melkaanvoer en er waarschijnlijk blij mee is omdat ze daarmee marktaandeel kunnen veiligstellen, kan het niet anders of het heeft in de laatste paar maanden ook voor een paar stevige hoofdbrekers gezorgd.'
Wat zijn de verwachtingen voor de melkprijs over de lange termijn?
'Hierover is de zuivelreus positief gestemd. Feitelijk is er niets veranderd aan de argumenten die ook in de voorgaande jaren zijn opgevoerd. Noem hier een groeiende wereldbevolking, een toenemende middenklasse en groeiende belangstelling voor eiwitten en nutriënten uit zuivel. Nieuw is het dat de Verenigde Naties (VN) zuivel prominent op de lijst voor een gezond dieet gaan zetten. Die komt dan naast groente en fruit te staan, wat ongetwijfeld voor meer vraag gaat zorgen of een stimulans vanuit overheden om de zuivelconsumptie aan te moedigen. Het was mede een van de oorzaken van de zuivelboom in China.'
Twee landen die prominent genoemd werden bij de presentatie van de halfjaarcijfers waren China en Frankrijk, leg uit?
'Zoals gezegd was China een grote aanjager van de zuivelboom. Nu hapert de economische groei echter. Hoewel een groei van 6 procent in plaats van 7 procent nog steeds niet slecht is heeft het een grote weerslag op beurzen, de waarde van de yuan en de koopkracht van China. De consequenties voor FrieslandCampina lijken mee te vallen. Zo doen de consumer product in China het goed. Het hele onderdeel zette met behulp van afzet in Hong Kong, Indonesië en met name de Filippijnen een plus van 95,3 procent weg bij het bedrijfsresultaat. In China is FrieslandCampina met Huishan een joint venture aangegaan. Tot die joint venture verder zijn beslag krijgt wordt er al lokaal geproduceerd door Kievit, het plantaardige onderdeel van FrieslandCampina. 'Die fabriek zit vol en daarvan wordt 40 procent van de grondstoffen lokaal geproduceerd.' Er werd niet specifiek ingegaan op de afzet van babyvoeding in China, maar met Friso en de B2B- kindervoeding wordt een volumegroei van 15,8 procent gehaald. Allicht heeft China hier ook een rol gespeeld. Babyvoeding staat volgens Joosten los van de ontwikkelingen bij melkpoeder en moet meer als een niche gezien worden.
China is een groeimarkt, maar ook in Frankrijk is FrieslandCampina actief. Het is een beetje appels met peren vergelijken, maar toch. Frankrijk blijkt een goede afnemer van FrieslandCampina producten, los van de zaken die met de internationale toetjesreus Danone gedaan worden. Daarnaast is het land na Duitsland de grootste exporteur van zuivel binnen de EU. Toch is het voor de Fransen geen reden om niet mee te gaan in het protectionisme van de eigen producten in de retail. Een ontwikkeling die de Nederlandse zuivelaar zorgen baart. Zonder rugnummers te noemen laat deze weten al een verzoek om contractontbinding ontvangen te hebben ten gunste van Frans product. Ook uit andere hoeken klinken geluiden dat Franse producten, gereden in Franse vrachtwagen met Franse chauffeurs de voorkeur hebben. Hoewel het nu even rustig is in het land staan er voor begin september weer acties op de agenda. Gezien de rol de belangrijke rol die Frankrijk speelt binnen de handel in Europa is het een situatie die in de gaten gehouden moet worden.'
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
