Verbluffend hoeveel effect GDT en Fonterra hebben

De grootste stijging noteerde karnemelkpoeder (BMP), maar dit is tevens het fabricaat wat als enige gedurende de voorgaande veiling nog in prijs daalde. Nu resulteert een plus van 30 procent voor november, weer in een gemiddelde prijs van 1.829 dollar of 1.625,92 euro per ton. De overige maanden noteerden 'slechts' plussen van 4 en 1,6 procent.

Overigens was Fonterra vrijwel de enige aanbieder van product op de veiling. Alleen lactose werd door Arla aangeboden. Dit was tevens het enige fabricaat wat een daling noteerde van 4 procent voor levering november, waardoor de prijs uitkwam op 483 dollar of 429,37 euro per ton. 

Volle melkpoeder is echter het belangrijkste fabricaat en daar wordt heel duidelijk hoe groot de vinger is die Fonterra op dit speelveld in de pap heeft. Gemiddeld steeg de prijs met 12,7 procent tot 2.078 dollar, 1.847,27 euro, per ton. Maar deze stijging komt tot stand door een plus van 42,4 procent voor levering oktober. Daarmee is het product bijna de helft in waarde toegenomen, een opmerkelijke prestatie gezien het aanbod op de wereldmarkt. Oktober zet dankzij de stijging een prijs weg van 1.909,50 euro per ton of 2.148 dollar. De hoogste prijs voor volle melkpoeder op deze veiling.

Minder groot blijken de stijgingen voor de maanden die volgen. November en maart presteren het minst met stijgingen van respectievelijk 9,9 procent en 6,8 procent. Daarna volgt februari met een plus van 11,4 procent, komt januari met een stijging van 13,7 procent en slaat december af met een plus van 14,8 procent.

Weer een ander beeld komt naar voren uit de resultaten van magere melkpoeder, waarmee duidelijk wordt hoe divers de ontwikkelingen op de veiling zijn geweest. Magere melkpoeder boekt een stijging van 11,7 procent, gelijk aan AMF, het levert een gemiddelde prijs op van 1.698 dollar, 1.509,47 euro, per ton.

Het gemiddelde verhult een plus van 16,9 procent voor oktober, een stijging van 14,3 procent voor november, een plus van 12,1 procent voor januari en nog eens 10,4 procent erbij voor producten verkocht voor levering februari. De stijgingen voor oktober en november kunnen teruggevoerd worden naar de melkplas in de EU en de VS. Daar bevindt de melkaanvoer zich rond die tijd op een laag niveau. Toch valt de prijsvorming enigzins tegen, want alleen november, februari en maart leveren prijzen boven de 1.700 dollar of 1.511 euro per ton, en dat is lagere dan de Europese interventieprijs.

De overige fabricaten die stijgingen in de dubbele cijfers konden realiseren blijken AMF en boter. Januari en februari leveren voor deze fabricaten de grootste stijgingen op. Voor boter repespectievelijk 13,8 en 12,8 procent, voor AMF 14,3 en 15,4 procent. Gemiddeld noteert AMF 3.029 dollar of 2.692,68 euro per ton. Boter doet 2.746 dollar, 2.441,11 euro, per ton dankzij een stijging van 8,1 procent.           

Cheddar en Rennet Caseïne komen door plussen van 4,7 procent en 6,3 procent uit op 2.913 dollar (2.589,56 euro) en 5.779 dollar (5.137,35 euro). 

Zo blijkt maar weer hoeveel effect Fonterra heeft op de wereldmarkt, want een GDT gedomineerd door Fonterra-product mag gerust een Fonterra veiling genoemd worden. Er zitten wel een paar haken en ogen. Zo is de hogere prijs voor volle melkpoeder echt herstel, maar kunnen bij magere melkpoeder vraagtekens gezet worden, doordat de prijs nog ver onder de Europese interventieprijs blijft hangen. Ook de boterprijs heeft nog een verdere zet omhoog nodig om weer in lijn te komen met de Europese prijs. Maar van de positieve kant geven de laatste twee veilingen aan dat er nog meer in het vat zit, gezien de piek in de Nieuw-Zeelandse melkaanvoer zo goed als verwerkt is door de veiling en prijzen dan verder kunnen stijgen.  

1 dollar = 0,889 euro