Akkerbouwer vist achter het net bij faunaschade

17.236.875 euro. Dat is het bedrag dat het Faunafonds op de rekening moet hebben staan om de faunaschade voor 2015 te compenseren. Ruim 85 procent van het geld gaat naar eigenaren van grasland. Niet zo vreemd, want ganzen richten vooral hier veel schade aan. Vissen akkerbouwers ongewild achter het net?

Ruim een euro per Nederlander is de schade die ganzen in heel 2015 hebben aangericht. In totaal is 17.236.875 euro uitgekeerd ter compensatie. Vooral voor schade aan grasland. Dat blijkt uit gepubliceerde data van het fonds. Voor 2016 komt dit bedrag naar verwachting nog hoger uit. In de eerste zes maanden werd voor 16,3 miljoen euro gecompenseerd. 2,5 miljoen euro kan daar waarschijnlijk bij worden opgeteld, schrijft het NRC. Een verschil van 1,57 miljoen euro met 2015.

In totaal heeft het Faunafonds sinds 2012 een kleine 23.000 schademeldingen van boeren behandeld. Het gaat vooral om schade aan gewassen. Meestal gaat het om grasland. 86 procent van het schadebedrag is voor dit 'gewas' bestemd. Met 5 procent komt – wellicht opvallend – schade aan peren op twee en wintergraan met 4 procent op drie. De overige 5 procent is verdeeld over 75 andere gewassen. Het Faunafonds vergoed ook schade aan dieren, al is dit zeer sporadisch.

Het NRC zette alle meldingen in een kaart van Nederland. Hieruit valt direct op te maken dat ganzen het water volgen. Vooral het Friese merengebied is een ganzenschadehotspot. Daar zijn de laatste jaren miljoenen aan vergoeding uitgekeerd. Ook delen van Noord-Holland - langs het Markermeer - kennen zeer veel schades, net als de Veluwe. Akkerbouwgebieden in Flevoland, Noord-Brabant en Zeeland lichten nauwelijks op.

Wim van Werven, agrarisch taxateur bij Wiberg Taxaties uit Kamperveen, onderschrijft de conclusie die het NRC trekt. ‘Van nature vind je ganzen in de buurt van water. Weidegebieden liggen veelal in de nabijheid van water, wat het aantrekkelijk voor de ganzen maakt. Hier zie je de meeste schade ontstaan. Het is een natuurlijk gegeven.’

Van Werven kan alleen speculeren over de waarheid achter het enorme verschil tussen de 86 procent grasschade en 4 procent graanschade. ‘Wellicht weten niet alle boeren de weg naar het aanmelden van schades?’, oppert hij. ‘Als het om incidentele schade gaat zie je dat dit niet altijd wordt aangemeld. Dat heeft ook te maken met het 'behandelbedrag' van 300 euro dat het meldpunt hanteert. De graanprijs heeft daarom ook een kleine invloed op de afwikkeling.’ Alleen om de meldkosten vergoeden moet je al bijna 2 ton minder van een hectare oogsten bij de huidige tarweprijs.

Graslandeigenaren in foerageergebieden genieten een automatische schadeafhandeling. Een compensatie voor de forse jaarlijkse schade. Worden akkerbouwcollega’s niet benadeeld? In de praktijk is bekend welke schade ganzen in graan en andere (akkerbouw)gewassen kunnen aanrichten. Volgens de taxateur is dat iets te kort door de bocht beredeneerd. ‘Boeren die hun land in aangewezen foerageergebieden hebben liggen moeten de ganzen verplicht met rust laten. Ze hoeven dan ook geen afschrikmaatregelen te treffen, wat bij akkerbouwers wel het geval is. Dat geldt overigens niet voor nieuw ingezaaid grasland. Als tegenprestatie voor het huisvesten van de ganzen kennen zij een automatische schadeafhandeling.’

Faunaschade is een terugkerend thema voor agrarische ondernemers. Neemt het probleem toe? Van Werven durft het met zijn huidige ervaring niet te zeggen. ‘De ganzenpopulatie kent een historische toename, waardoor de schade naar verwachting ook toeneemt. De regeling voor schadevergoeding kent soms kleine beleidswijzigingen. Dit verschilt ook per provincie maar staat in grote lijnen vast. De procedure staat voor iedere ondernemer open maar het blijft een rekensom of dit interessant is.’

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.