Ook compensatie voor Belgische aardappeltelers

Hoe aardappeltelers in Vlaanderen aanspraak kunnen maken op de compensatie is nog niet duidelijk. De overheidsregeling wordt momenteel nader uitgewerkt. De voorwaarden zullen komende periode bekend gemaakt worden.

De Vlaamse regering heeft het noodfonds verhoogd tot bijna €300 miljoen. Daarvan gaat er in totaal €35 miljoen naar de landbouw. €25 miljoen is gereserveerd voor professionele siertelers die meer dan de helft van hun omzet halen uit de productie van bloemen en planten. De Vlaamse sierteeltsector kende door de coronacrisis naar schatting een verlies van €200 miljoen.

Voorraad van 880.000 ton
Ook de aardappelsector werd had getroffen. De voorraad fritesaardappelen wordt door de overheid momenteel geschat op 880.000 ton. Het gaat om overwegend vrije aardappelen. Zo’n 330.000 tot 400.000 ton daarvan zal niet verwerkt kunnen worden, omdat de afzet van frites sinds de coronamaatregelen is gestagneerd.

De steunmaatregel vanuit de overheid moet de pijn voor telers verzachten. Bovenop de €10 miljoen compensatie vanuit het Vlaams noodfonds wordt nog bijna €13 miljoen van de Europese middelen toegevoegd aan de directe inkomenssteun voor aardappeltelers.

Gelijk speelveld met Nederland
Boerenorganisaties reageren verheugd op de compensatie, ook al zal deze slechts een deel van de verliezen opvangen. Bovendien ontstaat hiermee weer een gelijk speelveld met de Nederlandse aardappelketen, waar telers €50 miljoen overheidssteun toegewezen hebben gekregen. Dat zei Boerenbondvoorzitter Sonja De Bekcer tegen Vilt. Overigens is het nog maar de vraag of die €50 miljoen volledig benut kan worden, nu blijkt dat contractaardappelen buiten de boot vallen.

Lange tijd leek het erop dat telers in België helemaal met lege handen stonden. De sector bleef bij de overheid aandringen op noodsteun. Brancheorganisatie Belpotato riep telers in de voorgaande maand dan ook op om hun voorraad aan te melden. Daarmee kon een inventarisatie worden gemaakt van hoe groot het overschot is.

Ondertussen zijn door Belpotato en Belgapom in de afgelopen periode diverse acties opgezet om zo veel mogelijk aardappelen een alternatieve bestemming te geven. Daarbij wordt een driestappenplan gehanteerd: food, feed en groene energie. Zo werd onder meer de campagne SOS Patat gelanceerd en werd een actie voor afzet richting voedselbanken opgezet.

Tweede golf verwoestend
Hoe zwaar de totale aardappelsector in België daadwerkelijk getroffen is door de coronacrisis, wordt bepaald door verschillende factoren. België is de grootste exporteur van diepgevroren frites. De export heeft volgens Belgapom-secretaris Romain Cools veel te lijden gehad onder de crisis. “Eerst door een gebrek aan koelcontainers en vervolgens door de wereldwijde lockdown”, zegt hij tegenover Potato Business.

De overschotten aan verse en diepgevroren frites zijn nog steeds groot en liggen respectievelijk op 50% en 20%. Dit doordat de thuisconsumptie wel is gestegen, maar de gestagneerde afzet via het foodservicekanaal niet kan opvangen. Veel hangt nu volgens Cools af van de beschikbaarheid van vaccinatie en het voorkomen van een tweede golf van het coronavirus. Het laatste zou volgens de voorman van Belgapom verwoestend zijn voor de industrie.