Na vijf eerder mestonderwerpen in deze Top 5 is het deze week tijd om de serie af te sluiten met: waar is de benuttingsgraad van stikstof en fosfaart het hoogst? Oftewel: het gebruik c.q. de productie van stikstof en fosfaat in dierlijke mest gedeeld door de plaatsingsruimte. Welke gemeente daarin de beste is, laten we zien in deze dubbele Top 5 van Boerenbusiness.nl, samengesteld door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
En dat is Best. De Brabantse gemeente heeft veruit de hoogste benuttingsgraad in zowel stikstof als fosfaat. Zelfs zo dat er met een benuttingsgraad van 310 procent voor stikstof en 337 procent voor fosfaat er veel te veel mest wordt geproduceerd voor de plaatsingsruimte die er is. Dit kan natuurlijk worden opgelost door de mest af te zetten via contracten, te verwerken of te exporteren.
Nu is Best lang niet de enige, want er zijn op de ranglijst van zowel stikstof als fosfaat bijna honderd gemeenten met een benuttingsgraad boven de 100 procent. In de Top 5 van stikstof zijn dit na Best de naburige gemeenten Veghel (213 procent), Geldrop-Mierlo (183), Someren (178) en Reusel-De Mierden (169). Bij fosfaat is dit na Best eveneens Veghel (227 procent), Hattem (220), Geldrop-Mierlo (208) en Almere (173).
Zowel in stikstof als in fosfaat zijn er een handvol gemeenten die een perfect evenwicht hebben tussen het gebruik van mineralen en de beschikbare plaatsingsruimte, met een benuttingsgraad van 100 procent. Daaronder hebben bij stikstof zo"n 300 gemeenten een benuttingsgraad onder de 100 procent. Bij fosfaat hebben 308 gemeenten een benuttingsgraad onder de 100 proent.
De stikstofproductie is berekend door de stikstofuitscheiding te verminderen met berekende stikstofverliezen uit stallen en mestopslagen. Deze verliezen zijn over het algemeen kleiner dan de forfaitaire verliezen op basis van de mestwetgeving. Bij forfaitair vastgestelde (grotere) stikstofverliezen blijft er dus minder stikstof in de mest achter. Hierdoor hoeft geen of minder mest van het bedrijf te worden afgevoerd, zo meldt het CBS.
Wettelijk gezien is er pas sprake van overschrijding van de plaatsingsruimte (overbemesting) als de stikstofuitscheiding minus forfaitaire verliezen plus aangevoerde stikstof minus afgevoerde stikstof groter is dan de plaatsingsruimte.
Benuttingsgraad stikstof | % | Benuttingsgraad fosfaat | % | |||
1 | Best | 310 | 1 | Best | 337 | |
2 | Veghel | 213 | 2 | Veghel | 227 | |
3 | Geldrop-Mierlo | 183 | 3 | Hattem | 220 | |
4 | Someren | 178 | 4 | Geldrop-Mierlo | 208 | |
5 | Reusel-De Mierden | 169 | 5 | Almere | 173 | |
6 | Gemert-Bakel | 167 | 6 | Barneveld | 168 | |
7 | Hattem | 155 | 7 | Someren | 166 | |
8 | Scherpenzeel | 155 | 8 | Gemert-Bakel | 164 | |
9 | Almere | 152 | 9 | Hendrik-Ido-Ambacht | 156 | |
10 | Barneveld | 149 | 10 | Heerlen | 152 | |
11 | Hilvarenbeek | 149 | 11 | Urk | 149 | |
12 | Bernheze | 148 | 12 | Eindhoven | 141 | |
13 | Nuenen, Gerwen en Nederwetten | 138 | 13 | Nuenen, Gerwen en Nederwetten | 136 | |
14 | Venray | 138 | 14 | Bernheze | 134 | |
15 | Eindhoven | 137 | 15 | Hilvarenbeek | 133 | |
16 | Boxtel | 136 | 16 | Oirschot | 133 | |
17 | Sint-Oedenrode | 135 | 17 | Scherpenzeel | 132 | |
18 | Heerlen | 134 | 18 | Schijndel | 132 | |
19 | Sint Anthonis | 134 | 19 | Katwijk | 130 | |
20 | Urk | 134 | 20 | Reusel-De Mierden | 129 | |
21 | Laarbeek | 131 | 21 | Sint-Oedenrode | 129 | |
22 | Oirschot | 131 | 22 | Baarle-Nassau | 128 | |
23 | Bergeijk | 129 | 23 | Weert | 128 | |
24 | Maasdonk | 129 | 24 | Rhenen | 127 | |
25 | Baarle-Nassau | 126 | 25 | Tilburg | 127 | |
26 | Rhenen | 126 | 26 | Oost Gelre | 125 | |
27 | Schijndel | 126 | 27 | Leiderdorp | 122 | |
28 | Uden | 124 | 28 | Diemen | 121 | |
29 | Diemen | 123 | 29 | Montfoort | 120 | |
30 | Leiderdorp | 123 | 30 | Schoonhoven | 120 | |
31 | Schoonhoven | 123 | 31 | Sliedrecht | 120 | |
32 | Oss | 122 | 32 | Bladel | 119 | |
33 | Bladel | 121 | 33 | Druten | 119 | |
34 | Oost Gelre | 120 | 34 | Wijk bij Duurstede | 119 | |
35 | Montfoort | 119 | 35 | Bergeijk | 118 | |
36 | Tilburg | 119 | 36 | Gilze en Rijen | 118 | |
37 | Veldhoven | 119 | 37 | Nederlek | 118 | |
38 | Boekel | 118 | 38 | Uden | 116 | |
39 | Landerd | 118 | 39 | Boxtel | 115 | |
40 | Weert | 118 | 40 | Mook en Middelaar | 114 | |
41 | Katwijk | 117 | 41 | Oss | 114 | |
42 | Nederweert | 117 | 42 | Laarbeek | 113 | |
43 | Nederlek | 114 | 43 | Maasdonk | 113 | |
44 | Druten | 112 | 44 | Landerd | 112 | |
45 | Heerenveen | 112 | 45 | Neder-Betuwe | 112 | |
46 | Mook en Middelaar | 112 | 46 | Ommen | 112 | |
47 | Oudewater | 112 | 47 | Leiden | 111 | |
48 | Wijk bij Duurstede | 112 | 48 | Nunspeet | 111 | |
49 | Eersel | 111 | 49 | Vught | 111 | |
50 | Gilze en Rijen | 111 | 50 | Nieuw-Lekkerland | 110 | |
51 | Ommen | 111 | 51 | Doetinchem | 109 | |
52 | Sint-Michielsgestel | 111 | 52 | Ermelo | 109 | |
53 | Ermelo | 110 | 53 | Heerde | 109 | |
54 | Goirle | 110 | 54 | Oudewater | 109 | |
55 | Heeze-Leende | 110 | 55 | Boxmeer | 108 | |
56 | Nieuw-Lekkerland | 110 | 56 | Bunnik | 108 | |
57 | Papendrecht | 110 | 57 | Heerenveen | 107 | |
58 | Boxmeer | 109 | 58 | Montferland | 107 | |
59 | Doetinchem | 109 | 59 | Sint Anthonis | 107 | |
60 | Hilversum | 109 | 60 | Veldhoven | 107 | |
61 | Waalre | 109 | 61 | Beuningen | 106 | |
62 | Woudenberg | 109 | 62 | De Ronde Venen | 106 | |
63 | Lemsterland | 108 | 63 | Woudenberg | 106 | |
64 | Nunspeet | 108 | 64 | Amersfoort | 105 | |
65 | Sliedrecht | 108 | 65 | Goirle | 105 | |
66 | Bunnik | 107 | 66 | Leudal | 105 | |
67 | Liesveld | 107 | 67 | Liesveld | 105 | |
68 | De Ronde Venen | 107 | 68 | Papendrecht | 105 | |
69 | Baarn | 106 | 69 | Dongen | 104 | |
70 | Leerdam | 106 | 70 | Hilversum | 104 | |
71 | Leudal | 106 | 71 | Hof van Twente | 104 | |
72 | Utrechtse Heuvelrug | 106 | 72 | Muiden | 104 | |