Wat betekent wateroverlast voor de markt?

Woensdag 6 september veerde de aardappeltermijnmarkt op. Dit na aankondiging van fikse neerslag. De koers van het aprilcontract ging van €7,20 naar €8,10. Daarna zwakte het weer iets af, om niet meer boven de €8 te komen. Maandag 18 september opent de EEX op €8, nadat hij vrijdag op €7,80 sloot. Om 11 uur stond de koers van het aprilcontract op €7,90. Daarna zakte hij verder af, tot €7,70.

Uienmarkt omhoog
Vooralsnog is het vooral de uienmarkt die wordt beïnvloedt door de vele neerslag. Telers die hun product vroeg hebben geoogst, kunnen bezoekjes van geïnteresseerden verwachten. Was het begin week 37 niet mogelijk om meer dan €7,50 per 100 kilo te maken, 5 dagen later waren de prijzen al tot €10 opgelopen. Daarvoor moet het wel grof product betreffen en bovendien droog achter de planken liggen.

Bredere blik
De aardappelmarkt kijkt ondertussen niet louter naar de Nederlandse markt, maar ook elders in de EU-5. Kijken we naar de neerslagsommen in België, Duitsland en Frankrijk, dan is de situatie hier niet zorgelijk. Het zorgt juist voor groeizaam weer. De Belgische kustregio kreeg tot 70 millimeter water te verwerken, maar weerkaartjes tonen dat het verder in het binnenland droger is.

EU-5 niet getroffen
In Duitsland heeft alleen het zuiden regen gekregen. Daar varieert de neerslag tussen 10 en 30 millimeter, volgens de Duitse weerdienst Wetteronline. Ook langs de grens met Nederland is iets meer regen gevallen, maar tot problemen leidt dat zeker niet.

Duitse boeren hebben vooral met stormschade in maïs te maken. Dat is wel een groot probleem. Ook in Frankrijk is het relatief droog gebleven. In Noord-Frankrijk komt de teller niet verder dan 15 millimeter, zo becijfert de Franse weerdienst.

Schotland zeer nat
Het Verenigd Koninkrijk heeft wel een staartje van de buien meegepakt die Nederland aandeden. Voor grote problemen zorgt dat niet. De rooiwerkzaamheden moeten soms worden gestaakt. Alleen in Schotland is het serieus nat. Daar worden meldingen gedaan van rot in aardappelen. Ook zwartbeen is een groeiend probleem, net als schade door slakken als gevolg van het natte weer.

Het noorden van Polen heeft ook met flinke neerslag te maken. Ook de komende dagen staat flink wat regen klaar. Naar verluidt is zelfs nog niet alle tarwe geoogst door de vele nattigheid. In het midden en zuiden van Polen is de situatie normaal.

Markt niet onder de indruk
De aardappeltermijnmarkt, en vooral de fysieke markt, bevinden zich momenteel op zo'n dieptepunt dat zelfs wateroverlast daar weinig aan kan veranderen. De lange termijnverwachting is gunstig gestemd met hogere temperaturen en weinig tot geen neerslag. Dat geeft op de markt geen reden tot paniek. Pas over 2 weken is duidelijk hoe groot de schade echt is.

Kansen tijdens bewaarseizoen
Vooral de gebieden, waar bewaaraardappelen worden geteeld, zijn door de neerslag getroffen. Daarmee wordt het probleem bij de tweede helft van het seizoen neergelegd. Moeten partijen vervroegd worden afgeleverd, dan kan dit extra druk geven op de markt. Daardoor gaan de huidige prijzen alleen maar verder dalen.

Vraag vanuit de industrie is nu al niet merkbaar. Extra aanbod is daarom in het geheel niet gewenst. Kunnen partijen, vrij van rotte knollen, lang worden bewaard, dan liggen er mogelijk kansen in de staart van het seizoen.

Forse nagroei
Volgens recente cijfers van het NEPG is het Nederlands areaal dit jaar met 4,1% toegenomen, tot 75.800 hectare consumptieaardappelen. De meeste groei vindt niet in de traditionele teeltregio’s plaats, waar nu wel waterschade aan de orde is. Of de extra aardappelopbrengst het verlies door wateroverlast op kan vangen, moet het komende half jaar duidelijk worden.

Uit België en Noord-Frankrijk komen verhalen over forse nagroei. Aardappelgewassen daar zijn nog relatief groen. Door het droge weer is de stikstof laat vrijgekomen. Daar profiteren de gewassen nu nog van. Normaal gesproken wordt half september een eindoordeel gegeven over de uiteindelijke hectareopbrengst.

Aardappelhandelaar Bruwier laat maandag 18 september weten de finale proefrooiingen met 2 weken uit te stellen, omdat de groei er nog niet uit is. Ook de cijfers van andere bedrijven tonen een gemiddeld opbrengstniveau dat 5 ton boven het meerjarig gemiddelde ligt.