HZPC ontmoedigt telen van bovenmaats pootgoed

Pootgoedhandelshuis HZPC betaalt voor oogst 2017 een prognoseprijs uit van €30,75 per 100 kilo. Deze prijs ligt iets boven het 7-jarig gemiddelde en komt daarmee boven eerdere verwachtingen uit. Vorig jaar lag de uitbetaalprijs €2,40 per 100 kilo hoger, de hoogste prijs in 10 jaar tijd. De prognoseprijs omvat het gemiddelde over alle rassen in de potermaat klasse S tot en met A, exclusief BTW en voor afdracht van kwekerslicenties.

Stabiele pootgoedprijzen
Lilian Escalon, directeur HZPC Europa, noemt de matige Europese consumptiemarkt als reden voor een lagere vraag naar uitgangsmateriaal. De verkoopprijzen zijn stabiel gebleven, waardoor de prognoseprijs hoger uitkwam dan eerder werd gedacht.

De totale hectareopbrengst lag over oogst 2017 hoger, maar in de potermaten werd 3% minder aardappelen geleverd (ten opzichte van oogstjaar 2016). De bruto-opbrengst is gelijk aan het 5-jarig gemiddelde. De opbrengst in de potermaten komt 5% lager uit. Als oorzaak noemt het handelshuis de omstandigheden gedurende het groeiseizoen. "De start van het seizoen was droog, waardoor de knolzetting minder was", legt CEO Gerard Backx uit. "Later is het gaan regenen en kwam de groei goed op gang. De knollen waren toen echter al gevormd."

Een laag knolaantal zorgt voor het hoogste percentage bovenmaten ooit. De uitbetalingsprijs voor deze maten en de marktsituatie voor consumptieaardappelen zorgen voor een negatieve financiële opbrengst. HZPC betaalt €5 tot €8 per 100 kilo uit, afhankelijk van het ras. Vorig jaar was dit nog €14 tot €17 per 100 kilo, wat neerkomt op €16 gemiddeld tegenover €6,50 dit jaar.

Bovenmaat ontmoedigen
"Door de uitbetalingsprijzen voor bovenmaten aan te passen, willen we het telen van potermaten voor oogst 2018 stimuleren", legt Escalon uit. Backx bevestigt dat het een 'ontmoedigingsbeleid' voert om bovenmaten te telen: "Voor een deel kan een teler hier niets aan doen, en voor een deel wel. We moeten de teler niet stimuleren om veel bovenmaat te telen. Pootgoedtelers kunnen besluiten om meer aardappelen te poten en een groter aantal knollen te telen per meter. De meesten doen dit al."

Backx: "Verder is het beheersen van het groeiseizoen van groot belang. Denk aan niet te veel bemesten en tijdig doodmaken. Dit laatste is relatief gemakkelijk wanneer veel knollen dezelfde maat hebben. Heb je zowel kleine als grote knollen, dan is het lastig om een juist tijdstip te kiezen. Uiteindelijk dien je telers vooral met de betalingssystemen te sturen. Iedereen streeft immers naar een eigen financieel optimum over de jaren heen. Dit is heel normaal."

Meer snijden
Een deel van de bovenmaten kan HZPC afzetten als pootgoed. Dit is voornamelijk voor fritesaardappelrassen het geval; dit segment kent naar verhouding meer bovenmaten. Een deel ervan wordt door de telers gesneden voor het poten. De lage consumptieaardappelprijzen zorgen daarnaast voor de beweging dat er komend seizoen meer 'farm saved seed' (eigen pootgoed) wordt uitgeplant.

Bij een gelijkblijvend consumptieaardappelareaal betekent dit minder vraag naar gecertificeerd, ten opzichte van een jaar met hoge prijzen. Doordat de gemiddelde pootgoedopbrengsten lager liggen, blijft de markt in evenwicht. Vooral de fritesaardappelrassen tonen een lagere opbrengst, ten opzichte van het langjarig gemiddelde. "In grote lijnen gaan we ervan uit dat in een jaar met lage consumptieprijzen de pootgoedmarkt 10% krimpt. In een jaar met zeer hoge prijzen groeit de markt zo’n 10%", legt Backx uit.

Pootgoedmarkt
HZPC zegt tevreden te zijn over de pootgoedmarkt in Afrika en het Midden-Oosten. In absolute tonnen is echter iets minder verkocht. Het marktaandeel bleef behouden. Een hogere beschikbaarheid aan pootaardappelen aan de start van het seizoen maakte voor HZPC het verschil. De lage consumptieaardappelprijs zorgt er in Zuid-Europa voor dat de versmarkt minder pootgoed vraagt. Over de gehele linie blijft het seizoen op niveau, wat de prijzen betreft.