4 redenen waarom het Franse areaal stijgt

Het aardappelareaal groeit dit jaar volgens het Franse ministerie van Landbouw met 2,5%. Het totale areaal komt daarmee uit op 142.000 hectare, circa 20.000 meer vergeleken met 2015. Het is verrassend dat het areaal opnieuw uitbreidt, omdat de prijzen afgelopen seizoen laag waren.

De Franse branchevereniging voor de aardappelsector (CNIPT) en telersorganisatie UNPT riepen Franse telers eerder nog op tot een vrijwillige areaalvermindering, wegens de angst voor een overschot aan aardappelen. Hieraan is geen gehoor gegeven en daarom verwacht CNIPT komend seizoen (bij goede weersomstandigheden) opnieuw problemen met de aardappelprijs. Waarom breiden telers dan toch uit? 

1. Lage tarweprijs
Een belangrijke reden is dat de tarweprijs momenteel erg laag is. De toename in het areaal gaat dan ook ten koste van het tarweareaal. Het Franse ministerie schat een daling van 0,7% in (vergeleken met vorig jaar) tot 7,6 miljoen hectare. Op het enorme Franse areaal is dit een behoorlijke daling. Door de graanteelt is nog veel maagdelijke grond beschikbaar voor aardappelen.

2. Geen alternatieven
Ten tweede zijn er weinig alternatieven voorhanden; in Nederland zijn die er wel (uien en peen). Alleen de suikerbietenteelt levert in Frankrijk iets meer op als graan. Vandaar dat het areaal suikerbieten eveneens hoog blijft. Daarnaast heeft men inmiddels geïnvesteerd in de teelt van aardappelen.

3. Groeiende industrie
De belangrijkste reden is dat de vraag naar aardappelen vanuit de fritesindustrie toeneemt. Frankrijk functioneert daarbij als een achterland voor België. De Belgische industrie verbreekt jaar na jaar records. In 2017 werd ruim 4,5 miljoen ton aardappelen verwerkt, 3,6% meer als het jaar daarvoor. Het jaar daarvoor werd ook al een groei van 11% behaald.

Er wordt al 2 jaar op rij ruim €300 miljoen geïnvesteerd in capaciteitsuitbreiding. De Belgische verwerkers kunnen in Frankrijk, zonder veel transportkilometers te maken, gemakkelijk aan de benodigde hoeveelheden aardappelen komen. 

4. Groeiende aardappelmarkt
Een andere reden is de groeiverwachting van de fritesmarkt. Men verwacht veel vraag vanuit landen als de Emiraten en Azië en Frankrijk heeft plannen om meer te exporteren naar deze landen.

Risico's van de uitbreiding:
1. Lage verwerkingscapaciteit
De zwakke plek van de Franse aardappelsector is de verwerkingscapaciteit. De capaciteit van de 15 Franse aardappelverwerkers bedraagt 'slechts' 2 miljoen ton. In Nederland en België is de verwerkingscapaciteit 2 keer zo groot, met een enorme efficiëntie en daarbij behorende lage kostprijs.

Het afgelopen seizoen was er een dip in de Franse export naar België, omdat België zelf meer aardappelen had. Toch liet Frankrijk zien dat het alternatieve afzet kan vinden; vooral voor tafelaardappelen. Zo gingen er meer aardappelen (ruim 300%) naar Oost-Europa.

Ook naar Nederland is afgelopen jaar meer geëxporteerd, dankzij de 'Association Producteurs pour Aviko', die ruim 100.000 ton leverde aan Aviko Potato. Toch is meer verwerking voor het land belangrijk, aangezien het met een totale productie van 6,2 miljoen ton in 2017 een grote producent is.

2. Overschotten
De areaaluitbreidingen zijn niet zonder risico, want in het laatste decennium worden telers om de 3 jaar geconfronteerd met een groot overschotjaar met zeer lage prijzen. De reden hiervoor is dat, door de toenemende productie, in jaren met goede weersomstandigheden ook de overschotten toenemen.

De oplossing?
De Franse en Belgische vakbonden: UNPT (Frankrijk), ABS (Vlaanderen) en FWA (Wallonië) hebben eind maart bekendgemaakt samen te werken. Het doel hiervan is om alternatieve afzetkanalen te vinden voor aardappeloverschotten. Daarom willen de vakbonden een systeem ontwikkelen waarbij op voorhand afspraken gemaakt kunnen worden voor de afzet van overschotten.