Hoe verliep het voorjaar voor aardappelen?

In Nederland zijn sommige boeren in Drenthe al voor de derde keer aan het planten, zo zegt Jan Schreuder, directeur van Vereinigte Hagel. Het bedrijf heeft zo’n 350 schademeldingen gehad. Die komen uit vrijwel heel Nederland. Marien Boersma, directeur van Agriver, geeft aan dat vooral de zuidwestelijke regio en het noordoosten getroffen zijn. Daarbij tekent hij wel aan dat de schade heel lokaal is, en dat het vaak niet om grote oppervlaktes gaat.

Goede groei
De groei van de aardappelen in Nederland gaat ontzettend hard. De achterstand die met het poten opgelopen is, wordt daardoor langzamerhand weer ingehaald. De verschillen tussen de groei van de gewassen lopen wel steeds verder uiteen. De eerste percelen in Flevoland zijn al dicht, terwijl op andere plekken nog gefreesd wordt.

Het is lastig om een compleet beeld te krijgen van de schade door de overmatige neerslag. Na de eerste zware regenbuien werd geschat dat zo'n 500 hectare in het zuidwesten moest worden overgepoot. Inmiddels spreken insiders over 1.000 hectare dat serieuze hinder ondervindt van de neerslag. Meestal gaat het om kopakkers en lage plekken in percelen waar schade te vinden is en de poters verrot zijn.

Slechte gewasstand
In Duitsland is het in het noorden erg droog, terwijl in het zuiden (Baden-Württemberg) op sommige plekken (net als in Nederland) overlast was van de regen. In Nedersaksen verwachten de boeren lagere opbrengsten vanwege het droge weer, de warmte en de stevige wind. Tot 6 weken geleden hadden ze in het gebied nog te veel regen. Dat is een funeste combinatie, omdat de planten niet diepgeworteld zijn in het begin van het seizoen en nu dus extreme droogte aan moeten kunnen.

Regen in België
Over het algemeen kan er gezegd worden dat de regen in België de afgelopen tijd welkom was en dat het de gewassen goed gedaan heeft. Door de onweersbuien van de afgelopen week is er wel lokale schade opgelopen; vooral in West-Vlaanderen (langs de kust). De schade aan de aardappelen is daar extra groot, omdat de aardappelen net aan het opkomen waren. Hier werd erg laat pas gepoot.

In Wallonië staan de aardappelen er naar verluidt goed op. Het poten is hier vlot verlopen. Alleen de grote bedrijven zijn nog laat bezig geweest. De regen is zeer welkom geweest, maar wel lokaal van aard. De extreme buien die Zuid-Limburg en Duitsland troffen, lijken België te hebben ontzien.

Engelse oogst
In Engeland zijn afgelopen weekend ook onweersstormen geweest. De impact daarvan was heel lokaal. Over het algemeen was regen welkom, want het begint droog te worden. Ook in Schotland wordt droogte gerapporteerd. Het poten van de aardappelen is in Engeland nog steeds niet 100% klaar. Het seizoen valt er laat uit en kwam tevens laat op gang. Inmiddels is de oogst van de primeuraardappelen gestart in het zuidwesten en oosten. Door een extreem zonnige meimaand, met regelmatig neerslag, zijn de gewassen vroeg oogstrijp.

(Tekst gaat verder onder de tweet)

Frankrijk
In Frankrijk wordt er in de tweede helft van deze week wederom flink wat regen verwacht. Die kunnen vallen in Nord-Pas-de-Calais en Picardië, maar ook andere gebieden werden de afgelopen week getroffen. De hoeveelheid neerslag die doorgaans in 1 maand viel, kwam nu in 3 uur naar beneden. Het is onduidelijk hoe groot de schade is aan aardappelgewassen.

Vroege Poolse oogst
In Polen, met name in het zuidwesten en midden, heerste er extreme warmte en droogte in april en mei. In het noorden is het droog, maar niet problematisch. Desondanks groeien de aardappelen erg hard. Hoewel de aardappelen er laat gepoot zijn, zullen ze naar verwachting veel eerder geoogst worden. De oogst van vroege aardappelen is 2 weken eerder begonnen. Houdt de droogte aan, dan schuift de volledige oogst naar voren toe.

Conclusie
Het is lastig om op dit moment een goed beeld te geven van de exacte schade in de EU-5 en Polen. De maand mei was recordwarm, waardoor de gewasontwikkeling explosief is geweest. De regen heeft in delen van Nederland, Duitsland, België en Frankrijk voor schade aan de gewassen gezorgd. Dit gaat echter meestal om delen van 1 perceel en niet om complete gewassen.

Voor veel Europese aardappeltelers is de droogte een punt van zorg. In Noord- en Zuid-Duitsland is dat het geval, maar ook in Polen. Door de snelle ontwikkeling vragen de aardappelen nu om een slok water. De buien hebben veelal een lokaal karakter en er valt snel teveel in een korte tijd. Seizoen 2017/2018, waarbij het tot begin juli serieus droog was, ligt nog vers in het geheugen van iedere teler. Er wordt daarom zeer voorzichtig omgegaan met uitspraken over de gevolgen.