Aardappelvoorraad VS daalt 440.000 ton

Het is bekend dat ook in de Verenigde Staten groeiseizoen 2019 verre van vlekkeloos verliep. Het voorjaar startte op veel plaatsen laat en de oogst werd bemoeilijkt door neerslag. Vervolgens viel de winter vroeg in, waardoor relatief veel hectares in de belangrijke teeltgebieden verloren gingen. Ook in Canada hadden telers het zwaar. De oogst viel uiteindelijk 2,5% kleiner uit dan 1 jaar eerder.

440.000 ton minder
Het bovenstaande resulteert in een kleinere aardappelvoorraad op peildatum 1 december, aldus de insiders. Geschat wordt dat de voorraad toen omgerekend 11,97 miljoen ton bedroeg (264 miljoen cwt), een daling van 3,5% met diezelfde datum vorig jaar. Die min is goed voor ongeveer 440.000 ton minder aardappelen in voorraad.

Het zijn vooral de voorraad tafelaardappelen en chipsaardappelen die in hebben geleverd. De tafelaardappelvoorraad ligt bijna 10% lager dan een jaar eerder. De laagste in 4 jaar tijd. De aardappelverwerkers trekken hard aan de tafelaardappelen, om zo hun fabrieken bevoorraad te houden en een tekort aan fritesaardappelen te compenseren. De voorraad zelf is nagenoeg gelijk aan 1 jaar eerder. Echter, de verwerkingscapaciteit is door het bouwen van nieuwe lijnen in de Verenigde Staten en Canada fors toegenomen.

Twisten over cijfers
Half december komt het Amerikaanse landbouwministerie USDA met een eigen voorraadmeting. Insiders verwachten echter dat deze een vertekend beeld geven en een grotere procentuele afwijking tonen dan de genoemde 3,5%. Onder andere omdat de data uit sommige teeltgebieden niet langer wordt meegenomen en omdat het met andere productiecijfers rekent voor een aantal staten. Het USDA corrigeert productie- voorraad- en verwerkingscijfers meestal pas een zeer lange tijd na publicatie. Daar zit zomaar een jaar tussen.

Op dit moment rekent het ministerie met een hoofdoogst van 18,5 miljoen ton (408,2 miljoen cwt) voor de 11 grootste staten. Dit is 480.000 ton minder dan in 2018 (-2,5%). De laagste aardappelproductie sinds 2015. Naar verwachting komt pas in januari een revisie op deze cijfers.

Voorraad aanleggen
In oktober is de fritesvoorraad bij producenten toegenomen met 426.000 ton. De maanden september en oktober worden gebruikt om productvoorraden aan te vullen. Aardappelen zijn in die maanden het goedkoopste en fabrieken dekken zich om over voldoende product te beschikken in december. Met Thanksgiving en Kerst ligt de vraag namelijk flink hoger. De voorraad is wel minder aangevuld dan gebruikelijk, vanwege de uitzonderlijk hoge vraag in die periode.

Ondertussen heeft de Amerikaanse media de tegenvallende aardappeloogst in het land breed opgepikt. Krantenkoppen suggereren een mogelijk fritestekort. Insiders denken echter dat dit zwaar overdreven is. Verwerkers doen er namelijk alles aan om hun (nieuwe) lijnen niet stil te laten vallen.

Aangepaste eisen
Er worden fors meer aardappelen op de vrije markt gekocht. Hoofdzakelijk gaat het om tafelaardappelen, die ook geschikt zijn voor de verwerking. Ook vrije voorraden chipsaardappelen worden opgekocht. Verliezen worden tot een minimum beperkt en klanten wordt gevraagd om tolerant om te gaan met hun kwaliteitseisen. Zo wordt soepeler omgegaan met bakkleur en de friteslengte.

Om alle fabrieken draaiende te houden is een logistiek meesterstuk vereist. In het vroege teeltgebied van de staat Washington (Columbia Basin) wordt getracht om meer vroege fritesaardappelen te telen, die vanaf begin juli rooibaar zijn. Hiermee kunnen de fritesfabrieken in het noordelijk deel van de Midwest, Idaho en zelfs Canada aan de gang worden gehouden tot lokale oogst voor handen is. Dit betekent dat aardappelen een reis van 600 tot 700 kilometer af moeten leggen. Vergelijkbaar met de move van Nederlandse en Belgische verwerkers, die hun vroegste aardappelen uit Bordeaux halen (1.000 kilometer).