Dit wordt de aardappelprijs voor 2021

De laatste hectares met het grootste risico en de hoogste kostprijs hebben telers laten schieten. Dat betekent dat verwerkers minder tonnen hebben gecontracteerd en gedurende het jaar meer zullen moeten kopen. Tegelijkertijd is de wereldwijde fritesafzet weer op het niveau van voor corona of zelfs al iets groter.

Trendbreuk areaaluitbreiding
De laatste 4 jaar is het aardappelareaal gegroeid en hield de groei gelijke tred met de uitbreiding van de verwerkende industrie. In Nederland en België zit het areaal wel aan het maximum. De groei moet komen uit Noord-Frankrijk en voor en deel uit Duitsland. Met de trend van areaaluitbreiding is dit seizoen gebroken. Door de lagere contractprijs en corona, en de onzekerheid die dat heeft veroorzaakt, is het areaal met circa 5% gekrompen. Vooral België springt eruit met een forse inkrimping, maar je ziet het ook in de andere landen.

De aardappelprijs wordt bepaald door het areaal vermenigvuldigd met de opbrengst. Het is begin september dus zeker weten doen we het niet, maar op basis van proefrooiingen en satellietbeelden verwachten we dat in Nederland de opbrengst onder het 5-jarige gemiddelde komt. Dit door het koude voorjaar en natte omstandigheden tijdens het seizoen. Het leek op sommige momenten goed aardappelweer, maar dat is toch tegen gevallen. Door het momenteel warmere weer valt de nagroei tegen en rijpen verschillende rassen snel af. In België en Frankrijk lijken de aardappelopbrengsten boven het 5-jarige gemiddelde uit te komen. Voor Duitsland lijkt een opbrengst op het 5-jarige gemiddelde het maximale te zijn. Gezien de huidige omstandigheden achten we de kans groot dat ook dat daar toch niet gehaald wordt.

Waar komt de opbrengst op uit?
Los van de opbrengst zijn er ook de nodige geluiden over kwaliteitsproblemen, zoals hol, rot en groeischeuren. Het is daarom even afwachten hoeveel netto kilo's daarvan overblijven. Waar te weinig aandacht voor is, is waterschade. Wij schatten in dat er 2% van het areaal verzopen is, of op een andere manier schade heeft geleden door extreme weersomstandigheden.

Al deze gegevens gecombineerd, schatten we de opbrengst in de EU-5 in op maximaal 27 miljoen ton. De opbrengst neigt eerder nog wat lager uit te vallen, gezien de huidige (weer)berichten.

Wat betekent dat voor de prijs?
De totale opbrengst van oogst 2021 is vergelijkbaar met die in de jaren 2015, 2016 en 2019. De prijzen bewogen zich die jaren tussen de €15 en €22 per 100 kilo voor de levering uit de schuur.

Tot het einde van de aflandperiode verwachten we dit seizoen prijzen tussen de €12 en €15. De verlate oogst van de vroege en midden vroege aardappelen en de startende hoofdoogst zorgt voor druk op de markt. Daarbij komt extra aanbod door partijen met kwaliteitsissues, met name hol in Fontane en Agria.

Voor het bewaarseizoen van december tot en met juli verwachten we een markt van tussen de €16 en €25. In die voorspelling zit nog veel ruimte. De prijs zal voor een groot deel rasafhankelijk zijn. Innovator en Agria zullen door tegenvallende opbrengsten en kwaliteitsproblemen (met name hol) aan de boven kanten zitten. Voor Innovator verwachten we prijzen tussen €18 tot €25 en voor Agria €17 tot €23 per 100 kilo. Fontane zal aan de onderkant middenmoot zijn met €16 tot €21.

We moeten bij de prijsprognose wel de kanttekening plaatsen dat het seizoen laat van start is gegaan. Het maakt voor de verwerking nogal uit of de aardappelen in 11, 12 of 13 maanden weggewerkt moeten worden. Bij de start van dit seizoen zagen we een kettingbotsing tussen de oude en nieuwe oogst. De aansluiting tussen de oude en nieuwe oogst kan aan het einde van het seizoen ook nog voor een harmonica-effect zorgen. Dat kunnen we nu nog niet voorspellen, maar we weten wel dat we 4 weken later met de huidige oogst zijn begonnen.