Nieuws Aardappelen
Aardappelsector praat na over extreem seizoen
Voor het eerst sinds 2020 organiseerde landbouwbeurs LNCN weer een Themadag Aardappelen in Dronten. Aardappeltelers, verwerkers en toeleveranciers hebben genoeg om over na te praten, na het extreemste groeiseizoen in 25 jaar tijd. Wat kan AI de aardappelteelt brengen, is phytophthora nog wel beheersbaar en worden aardappelen nog wel naar waarde geprijsd?
De ingrediënten van groeiseizoen 2023 zijn bij iedereen in de sector bekend. Onder andere een zeer hoge ziektedruk van phytophthora en gewasbeschermingsmiddelen die niet afdoende, of zelfs in het geheel niet meer effectief zijn. WUR-onderzoeker Bert Evenhuis onderzoekt met zijn collega's in Lelystad welke stammen in Nederland actief zijn, hoe ze zich gedragen en evolueren. De uit Denemarken afkomstige stam EU-43 – resistent tegen belangrijke fungiciden als Revus en Zorvec Endavia (met de stof CAA) – is inmiddels verantwoordelijk voor bijna de helft van alle infecties in ons land.
Weersomstandigheden
Katalysator in 2023 was daarnaast het weer in juni, juli en augustus met onder andere flinke dauwnachten en veel neerslag later in de zomer. Een ideale bron voor besmetting met de aardappelziekte. In Denemarken lukt het inmiddels om de stam EU-43 onder controle te houden met een strak spuitschema, dat in ons land niet is toegestaan. Inmiddels is in Nederland – specifiek in de Veenkoloniën – een nieuwe stam gevonden: EU-46. De effecten daarvan zijn voor de onderzoekers nog onbekend.
Een bijkomend gevolg van de extreem hoge druk is dat bestaande resistentiegenen in bestaande rassen snel zijn doorbroken en zo 'opgebrand' worden, toonde Evenhuis. Oplossing is om resistente rassen alleen toe te passen in combinatie met gewasbescherming volgens het BOS-systeem. Het idee is de genen zo langer houdbaar zijn en kunnen worden toegepast.
AI-beeldherkenning
Pootgoedtelers merken steeds meer van een hoge luisdruk die steeds vroeger in het seizoen opkomt. Klaas Dijkstra, lector computer vision & data vision van NHL Stenden Hogeschool, liet de bezoekers in Dronten zien hoe zijn team en hij een AI-model trainen om de groene perzikbladluis te herkennen. Inmiddels kan het model met grote nauwkeurigheid allerlei insecten herkennen, waaronder de luissoort. Meewerkende pootgoedtelers en andere bedrijven hopen de data uiteindelijk in te zetten om nauwkeurig te kunnen voorspellen wanneer een schadedrempel wordt bereikt.
Praktijkrijp
Beelden die in het veld zijn gemaakt worden naar een centraal platform gestuurd, die de beelden aan een locatie koppelt. Op de vraag wanneer de techniek praktijkrijp is kan Dijkstra lastig antwoord geven. Dat is in grote mate afhankelijk van de ondersteuning van partners en de sector in het geheel. Komend jaar worden de praktijktests uitgebreid.
Toekomst van PotatoNL
Op een themadag over (consumptie)aardappelen mag ook het onderwerp markt niet ontbreken. In het openingswoord stond oud-PotatoNL voorzitter Mark Brantjes stil bij de huidige marktomstandigheden. Een met weliswaar een hoge aardappelprijs, maar zeer weinig vrije transacties. Tegelijkertijd moet op deze zeer dunne basis wekelijks een PotatoNL-notering worden samengesteld. De belangen zijn groot, want er worden veel meeleveraardappelen op afgerekend. "Verergerd deze situatie, dan moet de PotatoNL op een andere manier worden vormgegeven of misschien wel helemaal stoppen", opperde Brantjes op het podium. "Dat is nu nog niet aan de orde, maar we moeten het niet zo ver laten komen", vervolgt hij. "Dit kan alleen veranderd worden wanneer telers structureel al hun transacties indienen, of het nu om meeleveraardappelen, export of een andere soort gaat."
Niels van der Boom
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.