Vraagtekens bij potentie van aardappelgewassen

De opbrengsten bij Aviko-telers tikte twee weken terug al de 60 ton bruto aan en is in week 34 lichtjes omhoog gekropen. Met 15% aftrek kom je dan op 51,85 ton per hectare, over alle teeltgebieden en alle rassen. De partijen zijn behoorlijk grof, met 85% 50 millimeter of grover. Dat is een lichte daling met de week ervoor. Het onderwatergewicht steeg behoorlijk, tot 400 gram.

Beste resultaat in vijf jaar
Het beeld bij het Belgische aardappelbedrijf Bruwier is vergelijkbaar. Daar komt Fontane in week 34 uit op netto 53,5 ton per hectare, met 87% 50 mm of groter. Dat is de hoogste opbrengst in de laatste vijf jaar. Challenger komt op 52 ton uit en is met 76% 50 mm opwaarts iets minder grof. Toch is ook dat het beste resultaat in vijf jaar.

De hoge opbrengsten zijn te verklaren door de vroege pootdata, wat eveneens bij de onderwatergewichten te zien is. Fontane zit op gemiddeld 414 gram en Challenger op 419 gram. De afrijping is gemiddeld 50%, zo meldt het, met een vrij grote spreiding van 30% tot 90%. Daarmee zal voor een groot deel van de gewassen de groei er inmiddels uitraken. Zeker na twee droge en warme weken.

Grove aardappelen
De 35 percelen met Fontane die Viaverda en Fiwap bemonsteren waren bij het laatste monstermoment minder ver. Gemiddeld ruim 20% afrijping maar: dit was op 11 augustus en dus een week eerder dan de cijfers hierboven. Dat verklaart waarschijnlijk ook de gemeten opbrengst van 44 ton per hectare. Dat is flink meer dan de 34 ton/ha die gemiddeld is voor deze datum. Ook hier zijn de knollen al behoorlijk grof, met 83% in de sortering 50 mm+. Minder tal als gevolg van een droog voorjaar is daar de veroorzaker van.

Op 11 augustus hadden de gewassen er gemiddeld 121 groeidagen opzitten. Kijkend naar dit tijdspad, dan lagen de opbrengsten in 2021 en 2023 hoger. Met name de percelen in de kustprovincies blijven achter door droogte. De ondergrens ligt bij 28 ton, terwijl het beste perceel 66 ton levert. De verschillen tussen Vlaanderen en Wallonië zijn relatief klein dit seizoen. Slechts twee ton.

Potentie
In twee weken tijd is er gemiddeld 385 kilo per hectare per dag bijgekomen. Dat is nog net volgens de verwachting. De hoogste opbrengst wordt gemiddeld na 145 dagen behaald. Dit betekent dat de aardappelen na de laatste monstername nog een krappe maand moesten groeien. Wat volgde was een zeer warme en droge week. Na een gematigdere week volgt de komende dagen opnieuw warm en droog weer. Dat laat de gewassen snel slijten, zo geven telers aan. Wanneer september aantreedt, wordt het waarschijnlijk iets wisselvallig, maar het is de vraag of de meeste gewassen hiervan kunnen profiteren.

Viaverda concludeert dat bij de huidige situatie een netto eindopbrengst van 47 ton per hectare haalbaar is. Dat is niet slecht, maar ook geen topper. Zoals verwacht mag worden ligt het onderwatergewicht hoog, veelal boven de 400 gram, maar er zijn ook uitschieters naar beneden. Een enkel perceel kampt met flinke doorwas. Zes percelen hadden 10% of meer van de knollen die doorwas vertoonden. Groeischeuren en hol werden nauwelijks tot niet aangetroffen.

Neerslag op komst
Na een warme week, met lokaal tropische temperaturen op komst, krijgen we in Noordwest-Europa met zeer wisselvallig weer te maken. Aan de kust kan het flink gaan regenen, zo laten de weermodellen nu zien, vanwege het warme zeewater. Daarbij gaat de temperatuur onderuit, zeker bij regendagen. Met 17 tot maximaal 20 graden ligt de temperatuur begin september twee tot drie graden onder het gemiddelde.

Met een draaiende wind vanuit het zuiden, medio september, keert mogelijk warmer en droger weer terug. Kan dit een ideale start van de hoofdoogst betekenen? Bijna alle percelen kunnen een bui regen gebruiken voor de oogst. Er wordt op de klei nu al beregend om te kunnen rooien. Wanneer in de tweede helft van september onder vochtige omstandigheden netjes gerooid kan worden, en vervolgens terug gekoeld bij lage temperaturen, is dat een prima uitgangspunt. Wanneer regen geen roet in het eten gooit kan het een vroege oogst uit het boekje betekenen.