Wanneer de markt stop zegt, moet elke hectare aardappelen een zorgvuldige keuze zijn. Dat stelt de Franse aardappeltelersorganisatie UNPT in de aanloop naar seizoen 2026.
Seizoen 2025 is een duidelijke waarschuwing wat onbalans in de markt teweeg brengt als de productie sneller groeit dan de vraag. Met bijna 8,5 miljoen ton geoogste bewaaraardappelen (+13%) op 197.000 hectare (+15%) heeft de sector een recordproductie bereikt.
UNPT roept nog even in herinnering dat in de aanloop naar seizoen 2025 gewezen is op het risico van een areaalgroei. Dat heeft niet kunnen voorkomen dat de markt in het voorjaar een draai heeft gemaakt; de verkoop van eindproducten op belangrijke exportmarkten daalde, terwijl in de vooruitzichten een aanzienlijk hogere Europese productie werd aangekondigd.
Al bij de start van de nieuwe oogst was het effect helder: een zwakke vraag van fabrikanten buiten de contracten, volumes die moeilijker te verkopen waren en een daling van de marktprijs naar €0,50 tot €1,50 per 100 kilo. Het uitblijven van vraag naar vrije aardappelen en de zeer lage prijzen heeft voor telers dramatische gevolgen, aldus UNPT.
De telersorganisatie waarschuwt dat er voorlopig nog geen zicht is op herstel in de Europese markt. Dat geldt zowel voor frites- als tafelaardappelen. De markt kan de extra tonnen niet opnemen en het ziet er nog niet naar uit dat dat in 2026 wel het geval is. "Het is niet de productie die tekortschiet, maar de marktkansen."
Risicovolle teelt
De voorbereiding op seizoen 2026 vereist daarom een zorgvuldige afweging, benadrukt UNPT. Daarmee wil de organisatie niet zeggen dat telers de teelt maar moeten laten varen, maar dat er rekening moet worden gehouden met het feit dat een risicovolle en kapitaalintensieve teelt is waarvan de winstgevendheid afhangt van de markt.
Daarbij wordt gewezen op het feit dat een hectare aardappelen al duizenden euro's kost voordat de eerste ton is geoogst. Kosten die elk jaar blijven stijgen. "Zonder een echt solide en nagekomen contract, zonder een veilige markt qua volume en prijs, zonder een gecontroleerde opslagstrategie en zonder een robuuste cashflow, kan deze extra hectare al snel een bron van economische ineenstorting voor het bedrijf worden. De vrijheid om te produceren mag niet worden verward met de vrijheid om het eigen levensonderhoud in gevaar te brengen."