Zetmeelconcern Avebe heeft telers toegezegd alle aangemelde aardappelen op te halen. Voor zogenoemde C-aardappelen betaalt het bedrijf €1 per ton exclusief prestatiecomponenten zoals zetmeelgehalte, kwaliteit en tarra.
Royal Avebe laat zijn twee fabrieken in Ter Apelkanaal en Gasselternijveen deze campagne zo'n drie weken langer doordraaien. De campagne eindigt nu in de tweede helft van maart in plaats van in februari. Een exacte datum is nog niet bekend, dat hangt af van hoe de verwerking verloopt. Het zetmeelconcern kan de fabrieken niet nog langer door laten gaan omdat dan het onderhoud voorafgaande aan de volgende campagne in de knel komt.
De langere campagne is het gevolg van de grote aardappeloogst dit jaar. Een vroege start en gunstige groeiomstandigheden hebben geleid tot hoge opbrengsten in Nederland. CEO David Fousert spreekt van gigantisch hoge opbrengstcijfers dit jaar waarin sommige telers 12 tot 13 ton zetmeel per hectare hebben geoogst.
Vroeger ging je uit van twee aandelen per hectare. Met de opbrengsten die we dit jaar hebben gezien, past deze vuistregel niet meer, legt Fousert uit. Leden van Avebe hebben een leveringsplicht cq -recht van 3,8 tot 5 ton zetmeel per aandeel. Als de telers meer aardappelen willen leveren dan moeten ze dat melden aan de aardappelverwerker.
Elk jaar is er de zogenoemde najaarsenquête. Daarin kunnen telers aangeven hoeveel aardappelen ze deze campagne willen leveren. Voor hoeveelheden boven de 5 ton zetmeel per aandeel hebben telers akkoord nodig van Avebe. Het zetmeelconcern kan de aardappelen dit jaar goed gebruiken en heeft daarom alle aanvragen geaccepteerd.
Basisprijs €110 per ton
Voor A-aardappelen betaalt Avebe dit jaar een basisprijs van €110 per ton. Deze prijs geldt voor aardappelen waarvan het concern in het voorjaar voorafgaande aan de campagne al weet dat die worden geleverd. Telers moeten dan aangeven hoeveel zetmeel ze willen leveren; dat ligt ergens tussen de 3,8 en 5 ton zetmeel per aandeel.
Afhankelijk van de aanmelding in het voorjaar hebben telers het recht om de hoeveelheid aan te vullen tot maximaal 5 ton zetmeel. Dat worden B-aardappelen genoemd. Voor deze aardappelen is de basisprijs deze campagne vastgesteld op €30 per ton exclusief prestatiecomponent, maar inclusief €5 ledentoeslag.
Voor komend jaar gaat Avebe hier wel wat verandering in aanbrengen. De onderkant waarvoor aandeelhouders kunnen intekenen gaat namelijk omhoog van 3,8 naar 4 ton zetmeel per aandeel. Het zetmeelconcern heeft hiertoe besloten om minder variatie in de grondstofaanvoer te krijgen. Het bedrijf is er bij gebaat dat de aanvoer zo constant mogelijk is.
Daarbij wordt ook de volleverpremie (wanneer de volledige 5 ton zetmeel wordt geleverd) verhoogd naar €10 per ton. Dat maakt het voor telers minder interessant om minder dan 5 ton zetmeel per aandeel te leveren. Dubbeldoeltelers willen nog wel eens schuiven met hun aardappelaanbod, afhankelijk van de opbrengsten in andere afzetkanalen. Avebe streeft juist naar een constante aardappelstroom.
Hoewel de zetmeelproducent de aangemelde aardappelen goed kan gebruiken, is het concern niet van plan om meer aandelen uit te geven. In de afgelopen jaren zijn zo'n 10.000 aandelen ingeleverd bij de coöperatie. Daarvoor betaalden telers €681 per aandeel. Zij kozen toen daarvoor omdat met name fritesaardappelen een hoger saldo opleverden.
Door sterke prestaties van het zetmeelconcern en daardoor fors hogere uitbetaalprijzen en de afname van het aantal aandelen is de waarde van het aandeel Avebe gestegen. Sinds kort is de waarde van een aandeel weer boven nul. "Dat is goed nieuws. Het is fijn dat een aandeel een positieve waarde heeft", constateert Fousert.
Strijd om hectares
Hoewel de strijd om de hectares in de akkerbouw het afgelopen jaar een totaal andere wending heeft gekregen, is er voor Avebe weinig veranderd. De akkerbouwers worden geconfronteerd met lage graan- en suikerprijzen en een desolate vrije markt voor aardappelen. Fousert: "Wij staan niet anders in de wedstrijd. Wij doen hier allemaal ons stinkende best om een zo'n aantrekkelijk mogelijke waarde voor Avebe-telers te realiseren. Jaar op jaar moeten wij onze plek in het bouwplan verdienen. Dat is voor ons niet veranderd."
Volgens de CEO van Royal Avebe heeft het zetmeelconcern ook last van de lagere dollarkoers en importheffingen in de Verenigde Staten. Dat is een belangrijke markt voor het concern. Ondanks alle onzekerheden in de markt ziet hij op dit moment een stabiele vraag van de producten van de zetmeelproducent. Daarbij is het streven om zoveel mogelijk product in het hoge segment af te zetten.
Daar is de strategie van Avebe ook op gericht: versterken van de basis en versnellen van de afzet in markten met een hogere toegevoegde waarde. Daarin worden mooie successen behaald. Zo zorgt aardappelzetmeel van Avebe (PerfectaGEL) er voor dat de droogtijd van Plant-based jellies (gummy-snoepjes) met de helft wordt ingekort, waardoor een forse energiebesparing wordt gerealiseerd. Ook de toepassing van zetmeel (PerfectaMAR) voor een betere behoud van de structuur bij verhitten in de verwerking van vis.
Oplossen van klantproblemen
Met zetmeel levert Avebe op deze manier een bijdrage in het oplossen van problemen bij klanten. En daarin ziet het zetmeelconcern mogelijkheden voor een hoge toegevoegde waarde van zetmeel. Dit in tegenstelling tot de verkoop van bulkproducten als natief zetmeel waarvoor ook veel concurrentie is van maïs en tapioca.
In het onderste segment heerst prijsdruk als gevolg van een groot aanbod. In hoeverre deze druk kan worden gecompenseerd door goede prijzen in het hogere segment is nog af te wachten. "Gelukkig is er sprake van een gelijkblijvende vraag. Het is nu nog te vroeg – wij zijn deze campagne net vier maanden onderweg - om te zeggen of het grote aanbod in de markt over de hele linie leidt tot lagere prijzen."